سکوت سازمان شیلات؛ محدودیت قانونی ترال به کجا رسید؟
​​​​​​​گروه شیلات - امید اسماعیلی- همه چیز از صحبت‌های وزیر جهاد کشاورزی دولت چهاردهم در گفتگو با شبکه تلویزیونی چین شروع شد. غلامرضا نوری قزلجه در گفتگو با شبکه سی سی تی وی با تبریک سال نو چینی به مردم و دولت چین گفته بود: ایران و چین می‌توانند با فعال‌سازی اقتصاد دریا‌محور و تعامل مشترک در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی، بازار بزرگی را برای مشتریان داخلی و بین‌المللی ایجاد کنند.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، مصاحبه وزیرجهاد کشاورزی با شبکه تلویزیونی چینی در زمینه فعال‌سازی اقتصاد دریامحور اما موجب ایجاد نگرانی‌هایی در میان صیادان، فعالان حوزه محیط زیست و دوست داران منابع طبیعی و تنوع زیستی خلیج فارس شد. برخی این صحبت‌ها را چراغ سبزی برای بازگشت کشتی‌های صید ترال چینی به آب‌های جنوب برداشت کردند و همین موضوع موجب افزایش نگرانی‌ها شد.
طی ماه های گذشته گزارش‌هایی از بازگشت بی‌سروصدای صیادان ترال پس از 4 سال ممنوعیت در خلیج‌فارس منتشر شده که نگرانی‌هایی را در میان صیادان محلی ایجاد کرده است. معاون وزیر جهاد کشاوزری هم به خبرنگار فارس گفت با هماهنگی کارگروه ویژه مرز به ریاست وزیر کشور و بخش های نظارتی نیروی دریای سپاه آیین نامه‌ای تدوین شده که به روش صید، ترکیب صید و و نظارت بر صید اشاره دارد. قرار است مسائل فنی و نظارت، بحث‌های امنیتی، سیاسی و اجتماعی لحاظ  شود و در صورتی که مجوز صید ترال بدهند،‌ برداشت صحیح از دریا انجام خواهد شد. وزارت جهاد کشاورزی هم می‌گوید که کشور نیاز به 500 هزار تن پودر  ماهی دارد و 90 درصد ماهیان آبهای عمیق خلیج فارس فانوس ماهی است که برای تولید پودر ماهی به کار می‌رود.

زمزمه‌های برگشت ترال
اواسط تابستان سال جاری بود که رسانه‌ها اعلام کردند صیادان فعال در عرصه صید و صیادی در هرمزگان در نگرانی بازگشت کابوس صید ترال به‌سر می‌برند؛ زیرا که شنیده‌ها حاکی از تلاش‌های سازمان شیلات برای بازگشت این صید آبزیان‌سوز به دریاست. همان زمان خبرگزاری تسنیم در گزارشی نوشت، صیادان غرب هرمزگان از صید‌های بی‌رویه ترال در هفته‌های اخیر بسیار گله‌مندند و این موضوع با توجه به تأثیر سوء آن بر اقتصاد و معیشت مردم، موجب نگرانی صیادان شده است. در چند سال گذشته صیادان صید ترال صنعتی به‌بهانه شکار برخی از گونه‌های آبزی که در اعماق خاصی وجود داشتند بدون توجه به حریم‌های مشخص‌شده صیادی، اقدام به شخم‌زنی دریا می‌کردند و همین مسئله عاملی شد تا ذخایر آبزیان دریاهای جنوب از جمله در استان هرمزگان از بین برود و معیشت صیادان این منطقه به مخاطره بیفتد.
در روش صید ترال، صیادان با استفاده از توری به‌شکل کیسه که انتهای آن کاملاً بسته شده است و کشیدن آن با شناور ترال در نزدیکی کف دریا و یا لایه‌های میان‌آبی و با فاصله از کف دریا اقدام به صید آبزیان موردنظر می‌کنند؛  صید ترال کف دریا را جارو می‌کند و نه‌تنها نسل آبزیان را از بین می‌برد، بلکه شاید نسلی از انسان‌ها را هم از دیدن آبزیان محروم کند.

سکوت سازمان شیلات 
آن زمان تسنیم در گزارش خود نوشت که سازمان شیلات ایران در شرایطی در سکوت خبری کامل به‌دنبال احیای دوباره صید ترال است که هنوز زخم و فاجعه‌های زیست‌محیطی حاصل از این صید ترمیم نیافته است و شاید سالیان سال نیز ترمیم نیابد. اینکه چرا سازمان شیلات ایران با وجود تفاهمنامه‌ منعقدشده با کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی و فراکسیون محیط زیست در سال 99 و دستور مکتوب صریح رییس جمهور دولت سیزدهم مبنی بر ممنوعیت صید ترال، به‌دنبال احیای این صید مخرّب است، جای بسی سؤال دارد که هنوز پاسخ شفافی در این خصوص ارائه نشده است. سازمان شیلات ایران در شرایطی به‌دنبال احیای صید ترال است که به‌دنبال درخواست صیادان بومی مبنی بر توقف این صید دریاسوز و خانمان‌برانداز و اعلام نتیجه پژوهش‌های انجام‌شده در خصوص تأثیر مخرب این صید بر وضعیت ذخیره آبزیان، رییس جمهور وقت به وزارت جهاد دستور داده بود در مدت یک ماه دستورالعمل توقف دائمی این روش مخرب صید را تهیه کند که متأسفانه این موضوع نه‌تنها محقق نشد بلکه این روزها کابوس بازگشت آن خواب را از چشم صیادان و خانواده‌هایشان ربوده است.

کمبود نیرو برای مقابله با ترال
از طرف دیگر تابستان سال جاری بود که مدیرکل شیلات هرمزگان با تأکید بر اینکه تنها زمان صید ترال در مهر و آبان هر سال است و صید خارج از این زمان غیرمجاز است، گفت: شیلات استان نیرو و تجهیزات کافی برای برخورد همه‌جانبه با صید ترال را ندارد. مسعود بارانی در خصوص گلایه صیادان غرب هرمزگان از صیدهای غیرمجاز به خبرنگاران اظهار داشت: شیلات هرمزگان نیروی کافی برای برخورد با کشتی‌ها و شناورهای غیرمجاز ندارد و نیاز به همکاری بیشتر نیروی دریایی سپاه و دریابانی با حفاظت شیلات است. وی اضافه کرد: در بخش انتهایی آب‌های هرمزگان کشتی‌هایی از استان‌های مجاور از جمله بوشهر اقدام به صید ترال می‌کنند که به‌محض مشاهده نیروهای حفاظت وارد آب‌های عمیق می‌شوند و این مسئله امکان برخورد با صید ترال را سخت کرده است. بارانی گفت: کشتی‌های مجازی که اقدام به صید ترال کنند پرونده‌های آنها در کمیته‌های تخلف بررسی می‌شود و امکان جریمه و باطل شدن پروانه فعالیت‌شان وجود دارد.

محدودیت قانونی ترال به کجا رسید؟
با وجود تلاش چندین‌سالۀ برخی دستگاه‌های اجرایی از جمله سازمان حفاظت محیط زیست کشور و اعلام مکرر ممنوعیت صید ترال در ایران، اما حتی برای یک‌سال هم این نوع صید متوقف نشد و گاه گاهی گزارشی از قراردادهای غیرایرانی برای برداشت ترال از خلیج فارس هم در رسانه‌های کشور منتشر می‌شود. یعنی دولت به‌عنوان نهادی که باید بازدارندۀ این عمل باشد، خود اقدام به صدور مجوز می‌کند. 
مردادماه سال گذشته بود که طرح اصلاح قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی در کمیسیون‌ کشاورزی، آب، منابع‌طبیعی و محیط زیست، در شرایطی از سوی 46 نماینده برای بررسی امضا شد که حتی ابلاغ صریح رئیس‌جمهوری به وزیر جهادکشاورزی در سال 1400 مبنی‌بر ممنوعیت صید ترال هم نتوانست آن را متوقف کند. آن زمان نمایندگان امضاکنندۀ این اصلاحیه در مقدمۀ توجیهی طرح می‌گویند در مورد صید ضمنی و دور ریز صید ترال کف و ترال میان‌آبی در ایران آمار و اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، ولی اطلاعات پراکنده در مورد آب‌های ایران حاکی از میزان صید ضمنی بسیار زیاد (بالای 80 درصد) در صید ترال کف است؛ موضوعی که ذخایر ماهیان دریای جنوب را به‌شدت کاهش داده است.
معیشت مردم جنوب کشور از جمله استان هرمزگان به دریا و صید و صیادی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم گره خورده است و فعالیت مجدد ناوگان صید صنعتی ترال در خلیج فارس و دریای عمان سبب آسیب جدی به اکوسیستم دریا و معیشت صیادان خواهد شد و در این شرایط به‌اعتقاد نگارنده دولت دکتر پزشکیان باید یک بار برای همیشه پرونده هیولای ترال را ببندد و دست مافیا را قطع کند و نور امید را در قلب صیادان روشن کند.