گروه انرژی-سهیل مرتضوی-  با آغاز دوران جدید ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات‌متحده آمریکا، بسیاری از رسانه‌ها درباره تشدید فشارهای تحریم‌ها بر اقتصاد ایران با هدف به صفر رساندن صادرات نفت، گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرده‌اند. با این حال، منابع بازرگانی و تحلیلگران غربی اعلام کرده‌اند که واردات نفت چین از شرق‌دور روسیه و ایران، در مارس بهبود خواهد یافت، زیرا نفتکش‌های تحریم نشده، جذب این تجارت شده و جای کشتی‌های تحت تحریم را گرفته‌اند.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، در روزهای اخیر وزارتخانه‌های خزانه‌داری و امور خارجه آمریکا در تداوم کارزار فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران، به‌طور مشترک اسامی چند فرد و شرکت‌های مرتبط با جمهوری اسلامی ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار داد‌ه‌اند. تحریم‌های جدید وزارتخانه‌های خارجه و خزانه‌داری آمریکا علیه تجارت نفت ایران، اولین گام مشترک آن‌ها از کارزار جدید فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران است.
طی روزهای گذشته وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده آمریکا به‌صورت مشترک ۲۲نفر دیگر و ۱۳کشتی را تحریم کرده‌اند. این تحریم‌های ظالمانه در حالی بر صنعت نفت ایران تحمیل شده که بازارهای جهانی از آثار روانی و سیاسی آن اثر گرفته و شاهد بروز نگرانی و نااطمینانی در بازار انرژی جهان هستیم. آنگونه که ایرنا به نقل از خبرگزاری رویترز منتشر کرده، در روزهای اخیر نگرانی‌ها درباره عرضه ناشی از دور تازه تحریم‌های ایران از سوی واشنگتن و حاشیه‌های سود پالایشی بالا، قیمت‌های جهانی نفت‌خام را افزایش داده است در حالی‌که در هفته‌های گذشته و پس از ورود ترامپ به کاخ‌سفید اعلام سیاست‌های نفتی او مبنی بر استخراج نفت بیشتر، قیمت‌های جهانی در حال درجازدن بود.
با این حال، داده‌های ورتکسا نشان داد که واردات نفت ایران به چین، در فاصله اول تا ۲۰فوریه، به ۱.۴میلیون بشکه در روز در مقایسه با کمتر از ۸۰۰هزار بشکه در روز در ژانویه، افزایش یافته است. بنا بر این داده‌ها، حجم نفت ایران به مقصد شاندونگ، از ۱.۱ میلیون بشکه در روز فراتر رفت و از میانگین سال ۲۰۲۴، بالاتر بود. داده‌های کپلر نشان داد که ورود نفت ایران به چین، از ۶۹۲هزار بشکه در روز در ژانویه، به ۷۷۱هزار بشکه در روز در فوریه افزایش یافت. براساس گزارش رویترز، داده‌های این دوشرکت به دلیل استفاده آن‌ها از شیوه‌های متفاوت برای رصد کشتی‌ها، یکسان نیست.

بهبود صادرات نفت روسیه و ایران به چین
در همین حال، آنطور که رویترز گزارش داده، تحلیلگران غربی می‌گویند: بهبود صادرات نفت روسیه و ایران به چین که بزرگ‌ترین واردکننده جهان است، نگرانی‌های پیرامون عرضه که قیمت جهانی نفت را تقویت کرده بود، تا حدودی برطرف می‌کند. واشنگتن تحریم‌های متعددی را علیه کشتی‌ها و نهادهایی که در حمل نفت تحت تحریم آمریکا مشارکت دارند، اعمال کرده است. در بسته تحریمی ۱۰ژانویه، بیش از ۱۴۰نفتکش معادل حدود ۴۲درصد از کل صادرات نفت روسیه از مسیر دریا، هدف تحریم آمریکا قرار گرفتند که باعث افزایش نرخ کرایه کشتی‌ها شد.
اِما لی، تحلیلگر شرکت ورتکسا، اعلام کرد: سه‌برابر شدن نرخ کرایه برای بارگیری نفت اسپو از بندر کازمینوی روسیه در شرق‌دور روسیه به مقصد چین در سفر یک‌هفته‌ای، باعث شد حداقل ۱۷نفتکشی که تحت تحریم نیستند، در فاصله ۱۱ژانویه تا ۲۰فوریه، به این مسیر جلب شوند.
طبق آمار شرکت مالی LSEG، تعداد ۱۱نفتکش غیرتحریمی، به تازگی به مسیر انتقال نفت از روسیه به چین پیوسته‌اند. به گفته معامله‌گران، نرخ نفتکش‌ها از شرق‌دور روسیه به شمال چین، آخرین‌بار، حدود چهارمیلیون تا ۴.۵میلیون دلار بود.
تحلیل‌گر ورتکسا همچنین اظهار کرد: این کشتی‌ها، نفت اسپوی بارگیری‌شده در فوریه را به میانگین ۹۲۰هزار بشکه در روز سال ۲۰۲۴، در مقایسه با ۸۶۰هزار بشکه در روز در ژانویه، افزایش دادند. این بهبود در حالی روی داد که تحویل نفت اسپو به چین در فوریه، به ۷۸۰هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد.
طبق داده‌های شرکت کپلر و اظهارات معامله‌گران، نفتکش بسیار بزرگ دابان، حدود دومیلیون بشکه نفت را از سه‌نفتکش کوچک‌تر در اوایل فوریه بارگیری کرده است. دابان، پیش از این، برای تحویل نفت ایران به چین استفاده شده بود و آخرین‌بار، در مسیر حرکت به یانتای چین مشاهده شد. رویترز پیش از این گزارش کرده بود برای تسهیل تخلیه محموله‌ها، پایانه‌های جدیدتر شامل دونگ‌یینگ شاندونگ و ژوشان در شرق‌چین، نفتکش‌های تحریمی را می‌پذیرند.
ریچارد برونز، مدیر ژئوپلیتیک در شرکت «انرژی اسپتکس» اظهار کرد: یکی از عواملی که در جریان بیشتر نفت روسیه به چین نقش داشت، فعالیت کمتر پالایشگاه‌های روسیه به دلیل حملات پهپادی اوکراین بود که نفت‌خام بیشتری را برای صادرات موجود کرد. همچنین محموله‌های نفت اورال بیشتری به مقصد چین می‌روند که احتمالا به دلیل کندی صادرات به ترکیه و مقصدهای دیگر از زمان اعلام تحریم‌های آمریکا در ژانویه است.

ایران، سومین تولیدکننده بزرگ اوپک
براساس گزارش تولید دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، ایران با تولید روزانه ۳میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در ماه ژانویه امسال (دی - بهمن) سومین تولیدکننده بزرگ این سازمان بوده است، به همین دلیل برخی تحلیلگران معتقدند که افزایش تقاضای سوخت در غرب هم از بازارهای نفت حمایت می‌کند. این تحریم‌ها همچنین درحالی وضع شده‌اند که قرار است از ماه‌های آینده وزیر نفت ایران ریاست دوره‌ای اوپک را برعهده بگیرد؛ یعنی در کنار اهرم تولید و اثرگذاری بر بازار جهانی انرژی، اهرم سیاستی نیز به داشته‌های ایران در معادلات بازار جهانی نفت اضافه می‌شود.
به همین دلیل است که محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در واکنش به تحریم‌های کاخ‌سفید علیه صادرات نفت ایران گفته است: مردم ایران بدانند این خیال خام و آرزوی شوم که نفت‌خام صادراتی ما را به صفر برسانند، هرگز محقق نخواهد شد. همچنین حمید بورد، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران که در اقدام جدید خزانه‌داری آمریکا، جزو اشخاص مشمول تحریم‌ها قرار گرفته، در این‌باره به خبرنگار ایرنا گفته است: صادرات نفت ایران به‌خوبی در حال انجام است. اخیرا هم محمد بهرامی، نایب‌رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی در واکنش به این تحریم‌ها گفته است که ترامپ در تحریم نفتی ایران همه زورش را زده و تحریم جدیدی ندارد رو کند.

ایران آماده تحویل محموله‌های نفتی صادراتی
در همین حال، اواخر هفته گذشته بود که عباس اسدروز، مدیرعامل شرکت پایانه‌های نفتی ایران و دیگر مدیر نفتی ایران که مشمول تحریم‌های اخیر شده است، نیز با اشاره به نقش حیاتی این شرکت در زنجیره ارزش نفت، گفت: این شرکت با تکیه بر توان داخلی و زیرساخت‌های راهبردی خود به‌عنوان یک سازمان چابک، آماده صادرات هر مقدار نفت تحویلی است. وی در جریان بازدید از اسکله شرقی پایانه نفتی خارک خاطرنشان کرد: توانمندی فنی و عملیاتی این شرکت سبب شده است پهلودهی و جداسازی نفتکش‌ها حتی در شرایط نامساعد جوی بدون تأخیر انجام شود. اسدروز در ادامه به اهمیت استفاده از توان داخلی در تأمین تجهیزات صنعت نفت اشاره کرد و گفت: برخی تجهیزات موردنیاز با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی تولید شده است. به‌عنوان یک سازمان چابک، آمادگی کامل داریم که هر مقدار نفتی که به ما تحویل داده شود، بدون وقفه صادر کنیم.