گروه انرژی- بهاره قهرمانی- تحولات ژئوپلیتیک غیرقابل پیش‌بینی، اقدامات جدید دولت آمریکا، تحریم‌ها و اعمال تعرفه‌ها، فضای بی‌ثباتی را برای بازار نفت و نفتکش‌ها ایجاد کرده است. تحلیلگران اعتقاد دارند بازار نفت با وزیدن هر باد موافق یا مخالفی به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته و دچار سکون و بی‌ثباتی یا رونق می‌شود.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، براساس گزارش بلومبرگ دریایی در حال حاضر این بازار تا زمانی که موضوع صلح روسیه-اوکراین، بازگشت آرامش کامل به دریای سرخ و تصمیمات روزانه ترامپ در زمینه تجارت تمام نشود، همچنان متلاطم و بی‌ثبات خواهد بود. در دیدار اخیر ترامپ با رهبر اوکراین، جهانیان شاهد بودند که تصمیمات رؤسای‌جمهور آمریکا و روسیه می‌تواند تحولات ژئوپلیتیکی غیرقابل پیش‌بینی ایجاد کرده و بر معاملات نفت، گاز و سایر کالاها تأثیر بگذارد. در کنار این مسائل، بازار معاملات نفتی و همچنین بازار سهام نفتکش‌ها بیش از پیش دچار آشفتگی و چالش شده است.آنطور که «مانا» در مطلبی نوشته؛ تحلیلگران گیبسون با بررسی تحولات روسیه و اوکراین در گزارشی اعلام کردند که در حال حاضر این موضوع به‌شدت مورد بحث و بررسی کارشناسانه است که آیا جریانات تجاری و نفتی در صورت توافق صلح اوکراین به حالت عادی بازخواهند گشت؟ اوایل سال‌جاری میلادی، موجی از هیجانات ناشی از تشدید تحریم‌ها توسط دولت بایدن پیرامون «ناوگان سایه» روسیه شکل گرفت و بازار نفت را تحت تأثیر قرار داد.
این روند با روی کار آمدن ترامپ ادامه یافت تا این‌که موضوع صلح بین روسیه و اوکراین مطرح شد. این موضوع بازار نفت را ملتهب ساخت، زیرا در صورت دستیابی دوکشور به صلح پایدار، ناوگان سایه شکل قانونی به خود گرفته و نفتکش‌های این ناوگان به‌دنبال محموله‌های نفتی خواهند بود. در چنین شرایطی، قطعاً در چشم‌انداز بلندمدت، نفتکش‌های VLCC برای حمل نفت به همه کشورها آماده می‌شوند. به هر حال، برای کشتی‌هایی که قوانین را رعایت می‌کنند، باید محموله بیشتری وجود داشته باشد. همین موضوع بی‌اطمینانی را بر بازار نفت حاکم کرده است.

تأثیر ایمنی دریای سرخ بر بازار نفت
از سوی دیگر، عدم‌اطمینان بیشتری نیز در پس‌پرده ظاهر می‌شود. آیا در دریای سرخ «گذرهای ایمن» امکان‌پذیر است؟ در مقابل این پس‌زمینه نامشخص، به سادگی می‌توان دریافت که چرا تحلیلگرانی که سهام کشتی‌های نفتکش و بازار نفت را دنبال می‌کنند، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. سهام شرکت‌های نفتکش تا اواسط سال ۲۰۲۴ میلادی افزایش یافته بود، اما پس از آن نرخ سهام فروکش کرد. از سوی دیگر، نرخ حمل نفت با نفتکش‌ها نیز تا حدودی کاهش یافت. بدین ترتیب، نرخ حمل نفتکش‌های VLCC از ۳۷۵۰۰دلار در روز در اواسط سال ۲۰۲۴ میلادی به ۳۳۶۰۰دلار در روز رسید. نرخ حمل روزانه تانکرهایMR نیز که تقریباً نیمی از ناوگان نفتکش‌ها را تشکیل می‌دهند، در سال ۲۰۲۵ میلادی رقم ۱۹۸۰۰دلار در روز را ثبت کردند که بسیار کمتر از رقم ۳۱۰۰۰دلار در روز در سال ۲۰۲۴ میلادی است. تحلیلگران دویچ‌وله به مدیریت کریس رابرتسون نیز بازار نرم‌تری را برای بازار نفت پیش‌بینی می‌کنند و در جمع‌بندی نتایج ۲۰۲۵ میلادی خود ثبات کمتری را پیش‌بینی می‌کنند، مگر آن‌که صلح واقعی بین روسیه و اوکراین اتفاق بیفتد. آنان خاطرنشان می‌کنند که برای ۶ماهه آینده، نرخ حمل روزانه نفتکش‌هایVLCC با ۳۲۳۰۰دلار، نفتکش‌هایSuezmax با ۲۸۸۰۰دلار در روز و نفتکش‌هایMR با قیمت ۲۲۸۰۰دلار در روز رزرو شده‌اند.
تضعیف بازار نفتکش‌ها با ادامه روند فعلی
BIMCO نیز در یک بررسی اجمالی به چشم‌انداز بازار حمل‌ونقل تانکر پرداخته و اعلام کرده است که انتظار می‌رود بازار تانکرهای نفتی در صورت تداوم شرایط فعلی تضعیف شود. در سناریوی پایه، پیش‌بینی تحلیلگرانBIMCO تقویت جزئی شرایط بازار نفتکش‌های نفت‌خام برای سال ۲۰۲۵ میلادی قبل از دستیابی به توافق صلح روسیه و اوکراین و به‌دنبال آن در سال ۲۰۲۶ میلادی به دلیل افزایش رشد عرضه، کاهش می‌یابد. از آنجایی‌ که کشتی‌ها به‌تدریج در طول سال ۲۰۲۵ میلادی به مسیرهای عادی خود بازمی‌گردند، با کاهش متوسط فاصله طی‌شده، انتظار می‌رود بازار نفتکش‌ها تضعیف شود.
پیش‌بینی می‌شود نرخ‌ها با تغییرات در تعادل عرضه-تقاضا هماهنگ باشند. البته قیمت نفتکش‌های نوساز ممکن است به اوج خود برسد. به عقیده این تحلیلگران، سیاست ایالات‌متحده در مورد روسیه، تحریم‌های کشتی‌ها و تعرفه‌های واردات همچنان منبع عدم‌اطمینان در چشم‌انداز بازار نفت است. سناریوی جایگزین فرض را بر این اساس قرار می‌دهد که تعدادی از کشتی‌های تحریم‌شده در ناوگان سایه ممکن است در نیمه اول سال ۲۰۲۵ میلادی به ناوگان فعال تبدیل شوند. صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی جهانی را در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ میلادی با فرازونشیبی حدود ۳.۳درصد پیش‌بینی می‌کند که با رشد کندتر در کشورهای کلیدی مانند ایالات‌متحده، چین و هند همراه است.

افزایش عرضه نفت‌خام در سال ۲۰۲۵
آژانس بین‌المللی انرژی نیز تخمین می‌زند که عرضه نفت‌خام در سال ۲۰۲۵ میلادی به میزان ۱.۴میلیون بشکه در روز افزایش یابد و کاهش تولید اوپک‌پلاس باعث افزایش بیشتر عرضه نفت خواهد شد. انتظار می‌رود تقاضای نفت در سال ۲۰۲۵ میلادی به میزان ۱.۱میلیون بشکه در روز افزایش یابد که عمدتاً ناشی از رشد بازار آن در آسیاست. بازگشت تدریجی به مسیر عادی دریای سرخ در طول سال ۲۰۲۵ میلادی نیز در تحلیل‌ها مدنظر قرار گرفته است که مسافت حمل نفت را کوتاه می‌کند و تقاضای نفتکش‌ها را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
پیش‌بینی می‌شود تحویل نفتکش‌های جدید در سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۰.۸درصد و در سال ۲۰۲۶ میلادی حدود ۳.۰درصد رشد کند. در این میان، کشتی‌های تحریم‌شده که هم‌اکنون در ناوگان سایه فعال هستند، ممکن است به علت فرسودگی و سن بالا از ناوگان فعال خارج شوند و رشد عرضه را کاهش دهند.
در پایان باید یادآور شد که تا زمانی که حالت کاملاً عادی در دریای سرخ حاکم نشود، موضوع صلح بین روسیه و اوکراین لاینحل باقی بماند و تصمیماتی که هر روز توسط رئیس‌جمهور آمریکا درباره تجارت اعلام می‌شود به پایان نرسد، بازار نفت و نفتکش‌ها دچار تلاطم و بی‌ثباتی خواهند بود.