استفاده از پنل‌های خورشیدی در آبزی‌پروری در دستور کار وزارت جهادکشاورزی
​​​​​​​گروه انرژی-مرجان کریمی-  توسعه انرژی‌ خورشیدی نه‌تنها یک انتخاب، بلکه ضرورتی انکارناپذیر برای آینده کشور است. باید توجه داشت که بدون ثبات اقتصادی، نمی‌توان انرژی خورشیدی را توسعه داد. ناترازی انرژی بزرگ‌ترین چالش دولت بوده و تأثیر زیادی بر اقتصاد، صنعت، کشاورزی و بازار گذاشته است. هرچند دلایل اصلی این ناترازی‌ها مربوط به سیاست‌های حکمرانی در سال‌های گذشته است، اما دولت قصد دارد این بحران بزرگ را با استفاده از انرژی خورشیدی پشت‌سر بگذارد.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، بحران بزرگ ناترازی برق و گاز در کنار آلودگی هوا و تعطیلات پی‌درپی کشور در کنار پتانسیل بالای انرژی خورشیدی در ایران و زمین ارزان، فرصت مناسبی برای ورود به انرژی‌های تجدیدپذیر پیدا شده و باعث شده تا دولت در مدت سه‌سال ۳۰هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر اضافه کند. در این صورت ایران رکوردشکنی کرده و بیشترین سهم تولید برق با نیروگاه‌های خورشیدی در جهان را از آن خود خواهد کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در تولید برق ایران در سال۲۰۲۲ تنها نیم‌درصد بوده و این در حالی است که میانگین جهانی آن ۱۶درصد است.برخی کارشناسان معتقدند که یکی از دلایل اصلی توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و برنامه‌ریزی جدی دولت برای این حوزه، قرارداد همکاری ۲۵ساله با چین است که مفاد آن از دید مردم پنهان است. از قبال این قرارداد، وزارت صنعت برای واردات قطعات و مونتاژ خودرو استفاده کرده، شهرداری‌ اتوبوس و تاکسی‌های برقی وارد کرده و بسیاری از پروژه‌ها به شرکت‌های چینی واگذار شده‌اند.
البته آنطور که مشخص است، این اقدامات به مذاق وزارت نیرو نیز خوش آمده است و این وزارتخانه قصد دارد از این قرارداد برای واردات پنل‌های خورشیدی با هزینه کم در قالب تهاتر با نفت استفاده کند. این راهکار نه‌تنها ناترازی برق را کاهش می‌دهد، بلکه ناترازی مصرف گاز را نیز کم کرده و به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند.

بهره گرفتن از انرژی خورشیدی در آبزی‌پروری
ايران در مجموع كشوري است بسيار آفتابي و از نظر مقدار و دريافت انرژي خورشيدي در شمار بهترين كشورها محسوب مي‌شود، (اختيار داشتن ۳۰۰روز آفتابي در كل كشور) و به صراحت مي‌توان گفت كه سطح كنوني علمي و صنعتي كشور براي ايجاد و گسترش تكنيك خورشيدي به حد كافي آمادگي دارد. بنابراين، اگر طرح‌هاي خورشيدي معرفي شوند و علوم و فنون مربوط ترويج يابند، صنايع خورشيدي كشور مي‌تواند به‌عنوان يك صنعت خودكفا وارد عمل شود. بخش كشاورزي به‌عنوان يكي از بخش‌هاي مهم در مصرف انرژي، امكان استفاده از انرژي‌هاي تجديدپذير، ازجمله انرژي خورشيدي را فراهم کرده است. انرژي خورشيدي را مي‌توان با استفاده از يكي از روش‌هاي: شيمي خورشيدي، برق خورشيدي و گرمای خورشيدي به‌دست آورد.
تابستان گذشته بود که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد، به منظور پتانسیل‌سنجی استفاده از پنل‌های خورشیدی در مزارع آبزی‌پروری، نشست تخصصی با حضور دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط از جمله سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، سازمان شیلات ایران، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، انجمن سازندگان و تامین کنندگان کالا و خدمات انرژی های تجدیدپذیر (ساتکا)، بانک کشاورزی و نماینده معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی و نماینده معاونت آب و خاک، به میزبانی مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی برگزار شده است. همان زمان کریم ذوالفقاری، رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی از برنامه ویژه مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی جهت تجهیز مزارع آبزی‌پروری به پنل‌های خورشیدی خبر داد.
در نخستین روزهای اردیبهشت‌ماه سال‌جاری و ششمين جلسه كارگروه تخصصي شيلات و آبزيان، ستاد هماهنگي امنيت غذايي که با موضوع بررسي مسئله ناترازي‌هاي انرژي و تاثير آن بر توليد آبزيان برگزار شد، حمزه رستم‌پور، معاون وزير جهاد کشاورزی و رئيس سازمان شيلات ايران با اشاره به تاكيد وزير جهادكشاورزي و توجه ويژه‌اي كه به شعار سال شده، گفت: شعار سرمايه‌گذاري براي توليد به‌طور خاص مربوط به بخش كشاورزي بوده و با همدلي و نگاه به توليد خواهد توانست در بحث امنيت غذايي اثرگذار باشد. در این میان بحث ناترازي هرچند مسئله‌ای مربوط به كل كشور است، اما ضرورت دارد شيلات و ساير بخش‌هاي تخصصي در راستاي ارائه راهكار به‌صورت خاص وارد عمل شود.

استفاده از پنل‌های خورشیدی در آبزی‌پروری در دستور کار
مسئولان وزارت جهادکشاورزی اعلام کرده‌اند که برنامه‌ریزی برای شرکت‌های تأمین و تولیدکننده پنل‌های خورشیدی و تجهیزات مربوطه به منظور قرار گرفتن در فهرست حمایتی مرکز توسعه مکانیزاسیون، در جهت بهره‌مندشدن از تسهیلات بانکی برای عرضه محصولات این شرکت‌ها در دستور کار آن‌ها قرار گرفته است. در این میان استفاده از پنل‌های خورشیدی و انرژی خورشیدی برای تامین انرژی مورد نیاز حوزه آبزی‌پروری و واحدهای پرورشی شیلات در استان‌های مختلف نیز دارای اهمیت بالایی خواهد بود.
آبزی‌پروری در حال حاضر بیش از نیمی از غذاهای دریایی جهان را تأمین می‌کند. از طرفی در ۱۰سال گذشته سود حاصل از پرورش ماهی در جهان چهاربرابر شده و بیش از ۲۳۰میلیارد دلار در سال بوده است. بااین‌حال، آلودگی ناشی از فعالیت‌های صنعتی در حوضچه‌های تجاری سبب شده تا میلیون‌ها دلار درآمد از بین برود.

تهدید تولیدات شیلات با قطعی مکرر برق
عقیل امینی، مدیرکل شیلات استان بوشهر در گفت‌وگویی با «ایرنا» اظهار کرد: تولید و پرورش آبزیان از جمله میگو و ماهی به‌شدت به انرژی به‌ویژه برق وابسته است و قطعی‌های مکرر و بدون برنامه می‌تواند خساراتی سنگین به سامانه‌های تکثیر و پرورش وارد کند. وی افزود: دستگاه‌هایی نظیر هواده‌ها، پمپ‌های انتقال آب، غذاپاش و سایر تجهیزات برقی در زمان قطعی برق دچار اختلال جدی می‌شوند که این موضوع علاوه‌بر آسیب به زیرساخت‌ها، منجر به تلفات بالا در مزارع پرورش می‌شود.
امینی با بیان اینکه در سال‌های اخیر قطعی برق حتی بر فرآوری و تجارت آبزیان نیز تأثیر گذاشته است، ادامه داد: هرچند کاهش تولید در برخی موارد به‌دلیل بروز بیماری بوده، اما قطعی برق نیز در آن نقش داشته است. بااین‌حال، با هماهنگی انجام‌شده بین شرکت توزیع نیروی برق، شیلات و بهره‌برداران تلاش شده از بروز خسارت‌های عمده جلوگیری شود.
مدیرکل شیلات استان بوشهر درباره میزان خسارت وارده به مزارع آبزی‌پروری در اثر قطعی برق گفت: به‌دلیل گستردگی مراکز تولید، برآورد دقیق امکان‌پذیر نیست، اما با توجه به اعلام زمان‌های خاموشی و همکاری بین بهره‌برداران، شیلات و شرکت برق، تا این مرحله از تولید که در آغاز فصل قرار داریم، خسارت قابل‌توجهی گزارش نشده ‌است. وی افزود: در صورت تداوم قطعی‌ها، همه مراحل از تأمین و نگهداری مولد، تکثیر، پرورش، فرآوری و صادرات تحت تأثیر جدی قرار خواهد گرفت و کارایی نیروی انسانی نیز کاهش خواهد یافت.
کمک انرژی خورشیدی به عبور شیلات از بحران ناترازی
امینی در ادامه با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای تأمین برق پایدار در تاسیسات شیلاتی گفت: با حمایت دولت در سال‌های گذشته بیشتر مزارع به شبکه برق سراسری متصل شده و دیزل ژنراتورها کنار گذاشته شدند که موجب صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش آلایندگی شد، اما با بازگشت خاموشی‌ها، استفاده از دیزل ژنراتور دوباره در دستور کار قرار گرفته است. وی همچنین از بررسی روش‌های تأمین انرژی جایگزین خبر داد و اظهار کرد: احداث نیروگاه‌های خورشیدی در جوار سایت‌های پرورش میگو یکی از پیشنهادهای اداره‌کل شیلات است که مورد استقبال وزارت نیرو و تولیدکنندگان قرار گرفته و جلساتی نیز با شرکت برق و منابع طبیعی در این خصوص برگزار شده است.
مدیرکل شیلات استان بوشهر درباره تأثیر قطعی‌های برق بر میزان تلفات در مزارع گفت: سیستم‌های هوادهی پدالی سطحی با توجه به افزایش سطح هوشمندسازی مزارع و لاینرکردن سطوح استخرهای پرورشی و فراهم‌کردن زمینه بالا بردن تراکم ذخیره‌سازی لارو میگو در واحد سطح در استخرها، غذادهی هوشمند و سایر سامانه‌های کنترل زیست‌محیطی، همگی متکی به برق هستند. وی بیان کرد: قطع برق موجب بروز استرس در سامانه و خطر افزایش تلفات می‌شود، اما اطلاع‌رسانی در مورد زمان خاموشی به پرورش‌دهندگان تا حد زیادی به مدیریت بحران کمک کرده است.
مدیرکل شیلات استان بوشهر افزود: تا واردشدن به مراحل حساس تولید تنها یک‌ماه وجود دارد که این فرصت را می‌دهد تا ابزار لازم برای مواجهه با قطعی برق را هرچند سخت و هزینه‌بر است، به‌کار گیرند. امینی درباره بهره‌گیری از منابع انرژی تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی در مزارع گفت: پیشنهاد شیلات احداث نیروگاه خورشیدی در کنار سایت‌های پرورش میگو است که در این زمینه چندین جلسه با شرکت توزیع نیروی برق و منابع طبیعی استان برگزار شده که مورد پذیرش وزارت نیرو و تولیدکنندگان هم قرار گرفته است.