شهر لجستیک تهران، پروژه‌ای فراملی برای توسعه حمل‌ونقل ایران
​​​​​​​گروه حمل‌و‌نقل- کنفرانس وزرای حمل‌ونقل منطقه‌ای با حضور روسای هیات‌هایی از ۱۲کشور به میزبانی دولت پاکستان در اسلام‌آباد برگزار شد. فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی در این نشست دوروزه شرکت کرد. او در حاشیه این کنفرانس دیدارهای جداگانه‌ای با وزرای حمل‌ونقل پاکستان و ترکیه داشت که در آن‌ها ضمن تاکید بر تعمیق روابط دوجانبه، نقشه راه جدیدی برای تبدیل ایران به مرکز ترانزیتی منطقه و اتصال کریدورهای بین‌المللی ترسیم کرد. وزیر راه و شهرسازی همچنین از توافقات جدید ایران و پاکستان برای توسعه همکاری‌های ترانزیتی خبر داد و گفت: تسهیل فرایندهای گمرکی برای تردد آسان‌تر کامیونداران و اجرای پروژه‌های بهسازی و نوسازی خطوط ریلی، به‌عنوان دومحور کلیدی در دستور کار مشترک تهران و اسلام‌آباد قرار گرفته است.
به گزارش اقتصاد سرآمد، به نظر می‌رسد دیپلماسی حمل‌و‌نقل به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی سیاست خارجی اقتصادی در دولت چهاردهم، شتابی چشمگیر گرفته است. براساس گزارش عملکرد یک‌ساله وزارت راه و شهرسازی، این رویکرد نوین نه‌تنها جایگاه ترانزیتی ایران را در منطقه تقویت کرده، بلکه با تمرکز بر کریدورهای تجاری کلیدی، راه را برای جهش اقتصادی هموار ساخته است. برخی گزارش‌های منتشرشده حاکی از آن است که 7توافق حمل‌و‌نقلی کلیدی در سال نخست دولت چهاردهم امضا شد که شامل تسهیل ترانزیت، نوسازی زیرساخت‌ها و کاهش هزینه‌های عبور کالا می‌شود. ایران با موقعیت ژئوپلیتیک منحصربه‌فرد در تقاطع سه‌قاره آسیا، اروپا و آفریقا، پتانسیل تبدیل‌شدن به هاب ترانزیتی منطقه را دارد.
در این میان کارشناسان باور دارند که کریدورهای تجاری مانند شمال-جنوب و شرق-غرب، نه‌تنها درآمدهای ارزی را افزایش می‌دهند -با هدف‌گذاری ۱۵میلیون تن ترانزیت سالانه- بلکه تحریم‌های غربی را دور می‌زنند و وابستگی به مسیرهای سنتی مانند کانال سوئز را کاهش می‌دهند. براساس برآوردها، فعال‌سازی کامل این کریدورها می‌تواند سالانه میلیاردها دلار درآمد ترانزیتی برای ایران ایجاد کند و زنجیره تأمین جهانی را از طریق اتصال هند به اروپا، متحول سازد. به نظر می‌رسد روابط حمل‌و‌نقلی با همسایگان، کلید این استراتژی است.
براساس گزارش‌های موجود؛ محور توسعه روابط حمل‌ونقلی ایران با کشورهای منطقه به این شرح است که با ترکیه و افغانستان، تمرکز بر اتصال ریلی، تجارت را از ۱۰میلیون تن به سطوح بالاتر می‌رساند و مسیرهای جایگزین برای دور زدن تنش‌های دریایی فراهم می‌کند. با پاکستان، توسعه مرز ریمدان، کریدور شرق-غرب را احیا می‌کند و دسترسی به بازارهای آسیای جنوبی را تسهیل می‌کند. در شمال، همکاری با آذربایجان و روسیه، کریدور شمال-جنوب را به شاهراه انرژی و کالا تبدیل کرده و وابستگی اروپا به گاز روسیه را از طریق ایران تضمین می‌کند. 

۵ راهبرد توسعه همکاری‌های
 ترانزیتی و لجستیکی
آنطور که پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گزارش داده، فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی در کنفرانس دوروزه منطقه‌ای حمل‌ونقل در اسلام‌آباد، پیشنهادات پنج‌گانه ایران برای افزایش همگرایی حمل‌ونقل و ترانزیت منطقه‌ای را تشریح کرد. وزیر راه و شهرسازی در سخنرانی خود بر اهمیت توسعه همکاری‌های اقتصادی و ترانزیتی با همسایگان تأکید کرد و گفت: حمل‌ونقل و ترانزیت اساس تحرک و رونق سایر حوزه‌ها مانند تجارت، گردشگری و انرژی است و ایران با شبکه گسترده جاده‌ای، ریلی و بندری خود می‌تواند نقش کلیدی در اتصال زنجیره‌های تامین منطقه ایفا کند. وی همچنین به ظرفیت‌های موجود در کریدورهای بین‌المللی، شامل مسیرهای بزرگراه آسیایی و راه‌آهن سراسری و پروژه‌های ترانزیتی مانند قطار چین-اروپا و قطار باری اکو اشاره کرد و افزود: تکمیل مسیرهای ریلی و توسعه شبکه حمل‌ونقل ایران، فرصت‌های همکاری منطقه‌ای را بیش از پیش افزایش خواهد داد.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه، پنج پیشنهاد کلیدی ایران برای ارتقای همگرایی حمل‌ونقلی منطقه‌ای را مطرح کرد که تجاری‌سازی کریدورهای ترانزیتی منطقه‌ای از طریق توسعه همکاری‌های دو و چندجانبه، اجرای عملیات گمرکی شبانه‌روزی در نقاط مرزی برای تجارت بدون توقف، دیجیتالی‌سازی و هوشمندسازی فرایندهای ترانزیت و بازنگری تشریفات مرزی و ارتقای دسترسی کشورهای محصور در خشکی به آب‌های آزاد و توسعه ظرفیت ترانزیت نیز از جمله این پیشنهادات بود.
افزایش ظرفیت اتصالات ریلی و جاده‌ای مرزی برای ایجاد شبکه ترانزیت منسجم و کم‌هزینه نیز از دیگر پیشنهادات مطرح‌شده توسط فرزانه صادق بود. وی تأکید کرد که عملیاتی‌شدن این پیشنهادها می‌تواند زمینه‌ساز توسعه تجارت منطقه‌ای، افزایش رفاه و تقویت صلح و همکاری میان کشورهای حاضر باشد. وزیر راه و شهرسازی در پایان ابراز امیدواری کرد که تبادل‌نظرهای سازنده در این نشست، به شکوفایی و موفقیت مشترک همه کشورهای منطقه منجر شود.

چشم‌انداز شهر لجستیک تهران
 و توسعه حمل‌و‌نقل
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی همچنین در سیزدهمین نشست ستاد مراکز لجستیک کشور ایجاد شهر لجستیک تهران را اقدامی با ابعاد فراملی و بین‌المللی در توسعه حمل‌ونقل دانست و بر همکاری و پیگیری لازم از سوی شرکت راه‌آهن و شهر فرودگاهی امام‌خمینی(ره) تأکید کرد. وی ادامه داد:از مجموع اراضی موجود، برای احداث فاز نخست پارک لجستیک و توسعه ایستگاه راه‌آهن، زمین به مقدار لازم در نظر گرفته شود و الباقی برای فازهای بعدی توسعه این مرکز لجستیک، در اختیار استانداری کرمان قرار گیرد. وزیر راه و شهرسازی درخصوص پارک لجستیک همدان نیز بر ضرورت تعلق اراضی به منابع طبیعی تاکید کرد و خواستار بررسی مجدد مکان‌یابی این مرکز لجستیک شد.
براساس این گزارش، مطالعات مکان‌یابی ۲۱مرکز در حال انجام است؛ ۱۷مرکز نیازمند تکمیل اطلاعات هستند، ۴مرکز برای ارائه در نشست بعدی آماده شده‌اند و ۹مرکز نیز به تصویب رسیده‌اند. همچنین مقرر شد ۶مرکز دیگر در همین نشست مورد بررسی قرار گیرد. طبق دستور وزیر راه و شهرسازی و رئیس ستاد، مقرر شد معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی با همکاری استانداری‌ها، اقدامات لازم را مطابق با قانون تأمین مالی زیرساخت‌ها برای صدور مجوز بی‌نام مراکز لجستیک تا پیش از مرحله سرمایه‌گذاری انجام دهد.
در بخش بعدی نشست، موضوع مکان‌یابی پارک لجستیک عمومی در استان‌های کرمان، همدان، سمنان، همچنین شهر لجستیک تهران، دهکده لجستیک سیرجان و تبریز مورد تبادل‌نظر قرار گرفت. پس از تصویب دستور کار مکان‌یابی پارک لجستیک سمنان، بررسی مکان‌یابی شهر لجستیک تهران در دستور کار قرار گرفت که مقرر شد پس از تفاهمنامه میان شهر فرودگاهی امام‌خمینی(ره) و شرکت راه‌آهن ج.ا به منظور ایجاد اتصال ریلی میان شهر فرودگاهی و مرکز لجستیک آپرین، منعقد و ظرف یک‌ماه اراضی مرکز لجستیک شهر فرودگاهی جانمایی شود. در پایان نشست، موضوع مکان‌یابی دهکده لجستیک سیرجان، با توجه به دسترسی به ایستگاه راه‌آهن و همچنین مکان‌یابی دهکده لجستیک تبریز به تصویب رسید.