‎ گروه بانک و بیمه- ‎بازار متشکل ارزی در صورتی که به طور کامل اجرایی شود می‌تواند اتاق شیشه‌ای خوبی برای مکانیزم تعیین نرخ‎ ‎ارز باشد‎.‎مدت هاست که خبر تشکیل‎ ‎بازار متشکل ارزی از زبان رئیس کل بانک مرکزی‎ ‎با اجرای مراحل مختلف آن شنیده ‏می‌شود. بازاری که قرار است دیگر دست سودجویان را قطع کند و به افراد برای معاملات قانونی اجازه چانه زنی را بدهد اما نه ‏به عنوان دلال یا سودجوی‎ ‎بازاررسمی‎ ‎ارز بلکه به عنوان فعال کارگزار و صراف مجاز در کشور‎.‎هفته گذشته این‎ ‎بازار به طور رسمی با معرفی اعضای هیات مدیره، فعالیت خود را آغاز و روند کدگذاری برای صرافی‌ها را ‏اعلام کرد‎.‎
طبق مکانیزم این بازار از طریق مدیریت بانک مرکزی، فرابورس ایران، صرافی‌های مجاز و بانک‌های عامل گرداننده و ‏بانک‌های عامل هم برای خرید و فروش‎ ‎ارز مورد نیاز خود وارد این اتاق شیشه‌ای می‌شوند. بازار متشکل ارزی عمدتا برای ‏مبادلات اسکناس‎ ‎ارز در حجم بالا بین صرافی‌ها و بانک‌ها است‎.‎
نرخ‌گذاری در این بازار به این صورت است که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایین‌ترین نرخ به بالاترین ‏و پیشنهادهای خرید را از بالاترین نرخ به پایین‌ترین می‌چیند سپس مظنه‌ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با نخستین معامله، ‏نرخ ابتدای روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام خواهد شد‎.‎
‎ ‎طبق اعلام بانک مرکزی صرافی‌ها و بازیگران این بازار موظف هستند یک حساب ریالی و یک حساب ارزی مبتنی بر اسکناس ‏معرفی کنند که شرکت بازار متشکل ارزی به این حساب‌ها دسترسی داشته باشد. به محض ارائه پیشنهاد، مبلغ عنوان شده در ‏حساب آنها مسدود می‌شود. این امر در این نوع معاملات نوعی تضمین برای حضور واقعی افراد برای خریدو فروش به شمار ‏می‌رود که به نوعی دست کلاهبرداران نرخ امروز و یا فردایی را کوتاه کرده است‎.‎
در نهایت فرآیند عملیاتی این بازار هم مانند سایربازار‌ها از طرف بانک مرکزی مکلف می‌شود که تابلویی داشته باشد تا نرخ را به ‏صورت لحظه به لحظه و آنلاین نمایش دهد. در مورد تعیین نرخ نیز بازار موظف است آیین‌نامه معاملاتی مورد تایید بانک ‏مرکزی را تدوین کند که بر اساس آن نرخ کلوزینگ هر روز با نوسان ۵ تا ۱۰ درصد تعیین‌کننده نرخ روز آینده خواهد بود، البته ‏در شرایط خاصی که اتفاق ویژه‌ای رخ دهد مدیر بازار با کسب مجوز از هیات مدیره و با اطلاع بانک مرکزی دامنه نوسان را ‏تغییر می‌دهد. کف و سقف تقاضا نیز تعیین خواهد شد که به مرور زمان سقف تقاضا در این بازار افزایش خواهد یافت‎.‎
علی اکبر کریمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: امیدواریم تشکیل بازار متشکل ارزی و ‏ایجاد یک سازوکار مناسب سبب شود که صادرکنندگان و سایر دارندگان ارز بتوانند ارز خود را در یک فضای رقابتی، کنترل شده ‏و مناسب، عرضه و نیازهای ارزی خود را رفع کنند‎.‎
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه بازار ارز طی یک سال گذشته به دلیل تحریم‌های خارجیِ اعمال ‏شده و اتفاقات و مسائلی که در داخل کشور رخ می‌دهد، ملتهب و پر نوسان شده است، تصریح کرد: آنچه که بازار ارز را ملتهب ‏کرده افزایش تقاضا برای ارز به ویژه عوامل روانی کاذب است، اما شواهد و قرائنی برای افزایش نرخ ارز در میان مدت وجود ‏ندارد‎.‎
بهزادخسروی، اقتصاددان و استاد دانشگاه درباره بازار متشکل ارزی و تاثیر آن در نظام ارزی کشور، گفت: با ایجاد این بازار، ‏دیگر نرخ ارز از بازار‌های کشور‌های همجوار مانند سلیمانیه، دبی وغیره تأثیر نخواهد گرفت و از همین رو، حسن اصلی این ‏بازار تعیین نرخ در داخل کشور خواهد بود‎.‎
وی ادامه داد: بنظر می‌رسد راه‌اندازی بازار متشکل ارزی، نرخ‎ ‎دلار در سامانه نیما که به نوعی تحمیلی به نظر می‌رسید را به ‏سمت نرخ واقعی‎ ‎دلار حرکت دهد و نرخ‌هایی که طی سه روز گذشته در سامانه نیما به ثبت رسیده است، نشان دهنده مبنای نرخ ‏ارز شرکت‌ها در سال ۱۳۹۸ خواهد بود‎.‎
وی افزود: مبنای نرخ‎ ‎دلار شرکت‌ها در سال ۱۳۹۸ بطور متوسط حدود ۱۱۰۰۰ و احتمالا کمتر هم خواهد بود که در صورت ‏ثبات بازار ارز، بنظر می‌رسد نرخ منطقی و معقولی برای‎ ‎دلار به زودی با وجود این بازار کشف خواهد شد‎.‎