گروه صمت - درحالی که کارشناسان دولتی از عرضه در بورس کالا به عنوان راهکاری مناسب و شفاف برای قیمت‌گذاری و انعقاد قرارداد بلندمدت بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان فولاد یاد می‌کنند اما انتقاداتی بر شیوه اجرای کار در این موضوع نیز وجود دارد.
به گزارش اقتصادسرآمد، بازار فولاد در چند ماه گذشته روزهای پرالتهابی را پشت سر گذاشت. این روزها اخباری مبنی بر دستور رییس‌جمهوری برای خروج معاملات محصولات فولادی از بورس کالا منتشر شد هر چند این خبر خیلی زود تگذیب شد و از آنجا که بخش بزرگی از معاملات بورس کالا در سیطره فولادی‌هاست، نگرانی‌هایی در میان فعالان بازار سرمایه ایجاد کرد. این خبر حاکی از آن بود که در آینده نه‌چندان دور قرار است خرید و فروش هر گونه فولاد و محصولات مشتقه آن از بورس خارج و در بازار آزاد معامله شود. در همین حال بهرام سبحانی رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد این خبر را تکذیب کرد. اما آنچه در این میان مورد توجه بازار سرمایه قرار گرفت، اثرگذاری این تصمیمات یا حتی نشر چنین شایعاتی بر معاملات بازار سهام است.
حاشیه‌های زنجیره تامین و تولید فولاد و محصولات مشتقه آن چندی است بالا گرفته است. اختلاف آرا پیرامون نرخ‌گذاری محصولات این گروه صنعتی یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت فولاد بوده است. مصرف‌کنندگان ورق‌ها و مشتقات فولادی از افزایش قیمت گلایه‌مندند و تولیدکنندگان نیز مهم‌ترین عامل افزایش قیمت را افزایش نرخ‌های جهانی می‌دانند. پیش از این یک عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد، فروش مقاطع فولادی با قیمت پایه و حداقلی را باعث کاهش انگیزه تولیدکنندگان برای عرضه محصولات در بورس کالا دانسته بود.
قیمت‌گذاری دستوری و چندنرخی شدن کالا 
و ارزبلای جان فولاد
سیدرضا شهرستانی، عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد اما با بیان این‌که سیاست قیمت‌گذاری دستوری و چندنرخی شدن کالا و ارز، موجب ایجاد رانت و ویژه‌خواری می‌شود، به خبرنگار ما، صنعت فولاد همانند برخی صنایع دیگر تحت تاثیر قیمت‌های جهانی است و نمی‌توان بدون اعتنا به قیمت‌های جهانی، به تنظیم بازار داخلی پرداخت. 
انتقاد شدید از سیاست‌های معاونت معدنی وزارت صمت

او با انتقاد شدید از سیاست‌های معاونت معدنی وزارت صمت در خصوص تعیین کف و سقف قیمتی برای معاملات ورق‌ فولادی در بورس کالا افزوده بود: فروش مقاطع فولادی با قیمت پایه و حداقلی، انگیزه تولیدکنندگان را برای عرضه محصولات در بورس کالا کم و آنها را به سمت فروش در بازار آزاد و یک فضای غیرشفاف ترغیب می‌کند. به گفته شهرستانی، ملاک قیمت‌گذاری مقاطع فولادی در بورس کالا بر اساس سامانه نیماست و همین امر موجب پدید آمدن اختلاف ۲۵ درصدی قیمت بورس کالا با بازار آزاد است.وی با تاکید بر این‌که همه‌ ورق‌های فولادی باید در بورس کالا به فروش برسد، تصریح کرد: برای مثال قیمت ورق گرم در بورس کالا در حدود شش هزار تومان است، اما در بازار آزاد به قیمت ۱۲ هزار تومان به فروش می‌رسد که این امر موجب ایجاد رانت ۴۰ هزار میلیارد تومانی در این حوزه شده است.
شیوه مچینگ اقدامی نادرست
این عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد عرضه فولاد به مشتریان خاص برخی تولیدکنندگان به شیوه مچینگ را اقدامی نادرست خوانده و اظهار کرده بود: بهترین راه برای کنترل شرایط فعلی بازار فولاد، آزادسازی و مشارکت در عرضه و به رسمیت شناختن تقاضای همه واحدهای صنعتی است. با حذف نرخ‌های دستوری و سهمیه‌بندی‌ها در صنعت فولاد، سازوکار بازار خود را تنظیم‌ خواهد کرد.
به گفته شهرستانی بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، روند خصوصی‌سازی باید تسریع شود تا زنجیره تولید و توزیع فولاد در بورس کالا با مشارکت بخش خصوصی تقویت شود. در همین حال، انتشار آمارهای جدید انجمن جهانی فولاد بیانگر آن است که از ژانویه۲۰۲۰ تاکنون برخلاف بسیاری از دیگر اعضای انجمن که کاهش تولید فولاد داشته‌اند، تولید فولاد در ایران نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲/۱۰ درصد افزایش یافته است. به گزارش اقتصادآنلاین، در شرایطی ایران افزایش بیش از ۱۰ درصدی تولید را به ثبت رسانده که مجموع تولید ۶۴ کشور عضو انجمن نسبت به مدت مشابه سال گذشته شش درصد کاهش یافته است.
فولادی‌ها یکی از اثرگذارترین نمادهای فعال
 در بازار سرمایه هستند 
کارشناس بازار سرمایه، گفت: دولت بر افزایش عرضه محصولات فولادی در بورس کالا و برنامه‌ریزی برای کاهش قیمت محصولات فولادی تاکید داشته‌ است.
بازار فولاد، این روزها شرایط سختی را تجربه می‌کند. نرخ رقابتی در بین معاملات محصولات فولادی، روند افزایشی جدیدی را آغاز کرده است. وضعیت معاملات محصولات فولادی در حالی در بورس کالا ادامه دارد که مسوولان در تصمیم‌گیری‌های خود دچار سردرگمی هستند و نحوه قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد به طور روشن، تعیین تکلیف نمی‌شود. یک مقام مسوول در وزارت صمت معتقد است که اختلاف قیمت دلار در بورس کالا و بازار آزاد باعث ایجاد رانت در فولاد شده است. راهکاری که می‌توان پیشنهاد داد، این است که قیمت پایه نیما در بانک مرکزی به قیمت دلار بازار نزدیک‌تر شود تا بتوانیم سیاست ارزی شفاف یا سیاست تک نرخی ارز را داشته باشیم، منتهی چون منابع لازم از نظر ارزی در دسترس نیست، رسیدن به سیاست تک نرخی بسیار دشوار است.
به اعتقاد کارشناسان، در ایران، بورس کالا به مثابه یک ابزار تاثیرات خوبی بر جای می‌گذارد، از جمله اینکه به شفاف‌سازی و حذف دلالان از فرآیند کسب و کار انجامیده و در تعامل عرضه و تقاضا، موضوع قیمت‌گذاری دستوری حذف می‌شود. برپایه این گزارش، یکی از مشکلات زنجیره فولاد، نحوه قیمت‌گذاری محصولات مختلف این زنجیره است که همواره محل اختلاف تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان محصولات مختلف بوده است.