نسیم طواف زاده -  در این روزها که مبحث آب و استان‌های مرکزی و غربی کشور خیلی از چالش‌ها را ایجاد نموده، نماینده چندین دوره مجلس شورای اسلامی شهرستان رشت اعلام نمودند که می‌توان آب گیلان را مدیریت و به استان‌های دیگر منتقل کنیم و این مصاحبه آنچنان مرا شگفت‌زده کرد که چند روزی درگیر بررسی آمارها شدم.
شرکت مهندسی مهاب قدس یک پروژه مطالعات یکپارچه منابع آب حوضه‌های داخلی استان گیلان را در دست بررسی دارد؛ در استان گیلان از دهه ۳۰ خورشیدی تاکنون مطالعات جامع و گسترده‌ای با اهداف گوناگونی  انجام پذیرفته است که می‌توان به مطالعات سند توسعه استان، مطالعات طرح‌های توسعه منابع آب شامل سدسازی و توسعه شبکه‌های آبیاری و زهکشی، مطالعات اطلس جامع منابع آب سطحی و زیرزمینی، مطالعات بررسی و توسعه آب‌بندان‌ها، بهسازی شبکه آبیاری و زهکشی سپیدرود، مطالعات یکپارچه منابع آب حوضه سپیدرود بزرگ (قزل‌اوزن) و مطالعات بهنگام سازی طرح جامع آب حوضه‌های آبریز دریاچه ارومیه و دریای خزر اشاره کرد.
در دهه۴۰ شرکت مهندسی گید ـ سوکرا برنامه ریزی عمران دشت گیلان و فومنات را با هدف آبرسانی به تمام بخش های دشت گیلان، احداث سدهای سنگر، تاریک، تونل فومن و سازه‌های انحراف انجام نمود.
در دهه۵۰ شرکت مهندسی مشاور ایس طرح جامع توسعه شرق و غرب گیلان با هدف ارایه طرح های توسعه کشاورزی و منابع آب نظیر شفارود، پلرود، مرداب رود و... آغاز نمود.در دهه ۶۰ شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس با هدف تکمیل مطالعات ‌ایس توسعه منابع آب شرق و غرب گیلان را مورد بررسی قرار داد.
در دهه ۷۰  شرکت مهدسین مشاور پندام مطالعات پتاسیل یابی رودخانه های استان  گیلان با هدف محور یابی و معرفی محورها جهت احداث سد بوده است که در حال حاضر برخی از آنها در حال مطالعه و اجرا می باشند.دهه ۶۰ الی ۸۰  شرکت مهندسی مشاور جاماب به منظور بررسی وضعیت توسعه منابع آب، ارزیابی منابع آب و خاک و نیازهای توسعه اقدام به تدوین طرح جامع آب در کشور نمود.
دهه ۸۰ نیز شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس مطالعات جامع حوضه های آبی شمال کشور، حوضه آبریز دریای مازندران را با هدف بهنگام سازی مطالعات جامع آب کشور با رویکرد مطالعات یکپارچه آغاز نمود.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد در نیمی از مناطق شش‌گانه آبی کشور، آب ورودی به سدها شدیدا کاهش پیدا کرده است و درصد پُرشدگی مخازن سدهای کشور ۵۸ درصد گزارش‌شده است. در نتیجه این کم آبی، مشکلات بزرگی پیش‌روی کشور شامل بروز خاموشی در سطح صنایع متمرکز در مرکز ایران، دشواری تامین آب برای بخش کشاورزی در اقصی‌نقاط کشور و افزایش مسائل زیست‌محیطی است. علاوه براین کم آبی به طور خاص در مناطق مختلف کشور عامل بروز چالش‌های دیگری نیز خواهد شد .
منابع آب استان گیلان شامل آب‌های سطحی و چشمه‌ها هستند
گروه حفاظت و بهره‌برداری از آب‌های سطحی در راستای حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب اقدام به صدور مجوز پس از طی مراحل قانونی صدور مجوز می‌نماید. منابع آب‌های سطحی شامل رودخانه، کانال، نهر، زهکش، مخزن سد (سفیدرود منجیل)، آب‌بندان، دریا و پساب می‌باشد که به این موارد می‌بایستی  چشمه، چاه در بستر و حریم رودخانه، چاهک (چاه با برداشت از منابع آب‌های سطحی) و چاه فلمن (Gallery Well) را نیز افزود.چشمه‌ها از بکرترین منابع آب هستند که اغلب از آن برای تامین آب شرب روستایی (تعداد ۷۵۲ دهنه چشمه) و نیز شرب شهری (۶ دهنه چشمه) استفاده می گردد. همچنین از چشمه‌هایی که دارای آبدهی بالاتری هستند به عنوان تامین آب اراضی کشاورزی و گاها دامداری استفاده می‌شود. بر اساس آماربرداری سال ۱۳۸۸ در استان گیلان ۱۵۷۹۳ چشمه وجود دارد.
با توجه به میانگین داده‌های آماری ایستگاه‌های مختلف استان گیلان (متحرک ۳ و ۵ ساله)، آهنگ حرکتی میانگین‌های بارش نشان می‌دهد که از سال ۱۳۴۷ تا سال ۱۳۷۷ دو دوره خشکسالی با متوسط طول دوره ۲ و ۳ ساله در هر ایستگاه در سطح استان گیلان وجود دارد و در سال ۱۳۸۷ نیز تکرار گردید. اتفاقاتی نظیر سیل و بارندگی‌های شدید از دوره بازگشت خاصی تبعیت نمی‌کند. در بررسی خشکسالی و ترسالی در این استان چنین می‌توان نتیجه گرفت، معمولا سال‌های پر بارش به دنبال خود سال‌های کم بارش (خشکسالی) را به همراه دارند.
آنچه مسلم است برای رفع مشکل منابع آب استان یک راهکار نمی‌تواند راهگشا باشد، بلکه ترکیبی از راه‌حل‌های مختلف می‌تواند با به دوش کشیدن بخشی از کمبود منابع آبی در این راه موثر باشد که از آن جمله می‌توان به افزایش پتانسیل آبی داخل استان، ایجاد ساز و کار بهره‌بردای چندباره از آب قبل از رسیدن به وضعیت کیفی نامطلوب و سپس تصفیه آن جهت سازگاری با تخلیه در محیط زیست و منابع آبی، تعیین سهم آلایندگی منابع شهری، کشاورزی و صنعتی و اولویت‌بندی راهکارهای کاهش منابع آلودگی آب اشاره کرد. کاهش بحران کم آبی با مداخله در مدیریت کیفی آب رویکرد مهمی است که با کاهش آلودگی منابع آب، امکان بهره‌برداری بیشتر از منابع آب موجود را فراهم می‌سازد پس تاکید می‌شود که مقابله با کم آبی صرفا با مدیریت کمیت آب راه به جایی نمی‌برد بلکه باید در خصوص کیفیـت آب نیز برنامه‌ریزی نمود. افزایش سطح آگاهی کشاورزان از کاربرد بهینه آب، استفاده اصولی از کود و سم برای کاهش آلودگی منابع آب، مدیریت استفاده از زهکش‌ها و رونق آب‌بندان‌ها و افزایش پتانسیل منابع آب داخل استان از دیگر راهکارها برای رفع مشکل منابع آب استان گیلان است. آنچه مسلم است عزم استانی برای هم‌افزایی و هم‌راستایی سازمان‌های متولی مسائل آب در راستای جمع‌آوری اطلاعات لازم، هم‌اندیشی با متخصصین آب در حوزه‌های مختلف، بکارگیری علوم و فناوری‌های جدید در پیش‌بینی و تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و بهره‌برداری از منابع آبی استان در مصارف مختلف ضروری است و نیازمند برنامه‌ریزی مدبرانه وآگاهانه می‌باشدکه از هر گونه سطحی‌نگری باید به دور باشد. تخصیص اعتبارات لازم و استفاده از تمامی امکانات و پتانسیل‌های استان چه در بخش تجهیزاتی و چه در بخش منابع انسانی و انجام پیگیری‌های لازم می‌تواند تخصیص منابع آب به استان و یا شرایط تولید منابع آب داخلی را افزایش دهد تا کمبود آب در این استان کاهش یابد.