گروه راه و ساختمان -  بعد از گذشت ۹ ماه از خوداظهاری مالکان در سامانه املاک و اسکان که یکی از روش‌های تشخیص خانه‌های خالی است، شب گذشته نخستین فهرست قطعی از خانه‌های خالی شناسایی شد. وزارت راه و شهرسازی تا پایان دی‌ماه فرصت داشت تا با پالایش اطلاعات سکونتی سرپرستان خانوار، فهرست خانه‌های خالی را تهیه و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد. فهرست نهایی شده خانه‌های خالی که از امروز در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد، آخرین فهرست نهایی خانه‌های خالی نیست و وضعیت پالایش اطلاعات سکونتی خانوارها هم‌زمان در وزارت راه و شهرسازی برای تهیه فهرست دوم و سوم خانه‌های خالی ادامه خواهد داشت.
به  گزارش اقتصادسرآمد،  پیش بینی از میزان خانه‌های خالی در نخستین فهرست قطعی شناسایی شده به بیش از یک و میلیون ۱۷۰ هزار واحد می‌رسد و از آنجایی که شناسایی خانه‌های خالی مرحله به مرحله انجام می‌شود، این تعداد برای دوره‌های بعد افزایش خواهد داشت.  تلاش وزارت راه بر این بود که به واسطه الزام قانونی تاریخ ۳۰ دی‌ماه، با شناسایی و ارسال نخستین فهرست قطعی شناسایی شده خانه‌های خالی و ارسال آن به سازمان امور مالیاتی، نخستین قبض‌های مالیاتی قبل از عید امسال صادر شود.
وضعیت پالایش خانه‌های خالی از سوی وزارت راه و شهرسازی دائمی است و گام به گام انجام می‌شود و مالکان صاحبان خالی نباید فکر کنند که اگر در فهرست نخست نبودند، شناسایی نشده اند. مسوولان وزارت راه و شهرسازی معتقد هستند از آنجایی که ممکن است برخی خانه‌های خالی وارد بازار شود یا برخی واحدهای تکمیل شده و کلید نخورده به بازار وارد شود، شناسایی خانه‌های خالی به صورت پویا و مستمر انجام می‌شود و به‌زودی با دسترسی مستقیمی که برای سازمان امور مالیاتی فراهم می‌شود، امکان شناسایی مستقیم برای این سازمان هم وجود خواهد داشت. اما با تمامی این اقدامات حالا خبر می‌رسد ازمان امور مالیاتی قادر نیست اطلاعات ورد نیاز را در اختیار وزارت راه  و مسکن قرار دهد و گفته شده، سازمان مالیاتی به دلایلی نمی‌تواند از اطلاعاتی که سامانه املاک و اسکان احصاء کرده استفاده و خانه‌های خالی واقعی را شناسایی کند.
چرا لیست خانه‌های خالی ارائه نمی‌شوند
ایمان طهماسبی کارشناس حوزه مسکن در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: مردم از این گلایه دارند که چرا لیست خانه‌های خالی ارائه نمی‌شوند تا روند افزایشی قیمت‌ها در بخش مسکن کنترل شود.
وی افزود: در گذشته ارقام مالیاتی برای خانه‌های خالی بازدارنده نبود و به همین دلیل مجلس یازدهم دنبال راهی بود تا خانه‌های خالی شناسایی و مالیات بازدارنده برای آنها ارائه شود.
مالیات بر خانه‌های خالی برای تنظیم‌گری است
او با بیان این‌که مالیات بر خانه‌های خالی برای تنظیم‌گری است و حاکمیت دنبال درآمد از خانه‌های خالی نیست، ادامه داد: سامانه املاک و اسکان و ثبت نام در آن جدی گرفته نشد. اگر همه مردم در این سامانه ثبت نام نکنند پیدا کردن خانه‌های خالی مشکل است چون اساس قانون خود اظهاری است و سازمان امور مالیاتی نیز در تحقق این مهم با مشکل مواجه است.
چالش تعدد قوانین درباره مالیات
 بر خانه‌های خالی
طهماسبی با اشاره به این مهم که، تعدد قوانین درباره مالیات بر خانه‌های خالی یکی از مشکلاتی است که مانع اجرای این قوانین شده است، به اقتصاد سرآمد ابراز داشت: قوانین گذشته مالیاتی بر خانه‌های خالی بازدارنده نبود و همین دلیلی شد تا قانون جدید مصوب شود، مشخصات مالک و ملک برای دریافت مالیات باید مشخص باشد و هر گاه این دو قسمت مشخص شود ما برگه‌های مالیاتی را صادر خواهیم کرد.
سازمان امورمالیاتی هم در عمل حریف شمارش خانه‌های خالی نشد
این کارشناس حوزه مسکن تصریح کرد: سازمان امور مالیاتی به دلایلی از اطلاعاتی که سامانه املاک و اسکان احصاء کرده نمی‌تواند استفاده و خانه‌های خالی واقعی را شناسایی کند.
بر اساس گزارش اقتصاد سرآمد، ملاک و معیار تشخیص خانه‌های خالی سامانه املاک و اسکان است که برمبنای خروجی که از این سامانه به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود، مشخص خواهد شد که کدام واحدهای مسکونی به طور قطعی بیش از ۱۲۰ روز خالی بوده‌اند. براساس این اطلاعات و با فرآیندی که در نظام مالیاتی کشور ایجاد شده، برای مالکین این گونه خانه‌ها که خالی از سکنه باقی مانده‌اند برگه مطالبه مالیات صادر خواهد شد.
در حال حاضر سامانه املاک و اسکان در حال تکمیل داده‌ها و اطلاعات خود است و هنوز خروجی از این سامانه از طریق وب سرویس‌هایی که باید با سامانه سازمان امور مالیاتی  برقرار شود و واحدهای مسکونی خالی از سکنه را منتقل کند، ما هنوز اطلاعاتی را دریافت نشده است. به عقیده برخی کارشناسان مالیات برخانه‌های خالی به دلیل مشکلات و سختی در شناسایی خانه‌ها یکی از پایه‌های مالیاتی است که اجرای آن با سختی رو به رو است از این جهت به نتیجه رسیدن مالیات برخانه‌های خالی تلاش و پیگیری مسئولین در وزارت راه و سازمان امور مالیاتی را 
می‌طلبد.   
اما در این بین،  برای اجرای کارآمدتر این برنامه مالیاتی نرخ مالیات سالانه از املاک را به صورت شناور به عنوان مثال نرخ ۲/ ۰ درصدی برای واحدهای ارزان‌‌قیمت‌‌تر تا نرخ ۲ درصدی برای واحدهای مسکونی لوکس و گران‌‌قیمت، تعیین کرد. از این طریق، دهک‌‌های پایین‌‌تر نیز دچار بار هزینه‌‌ای نخواهند شد و برعکس بازار معاملات مسکن به نفع آنها با افزایش عرضه و تنظیم سطح قیمت‌‌ها همراه می‌شود.