گروه اقتصاد دریا - رکوردشکنی مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری باعث شده تا گازرسانی به نیروگاه‌ها کاهش پیدا کند و از همین رو آن‌گونه که نماینده شرکت ملی نفت در بورس انرژی گفته، صادرات گازوئیل با وجود تقاضا در بورس انرژی برای تامین نیاز داخلی همچنان متوقف است.ظاهرا، این کار با هدف تامین سوخت مایع نیروگاه‌ها در فصل زمستان، صادرات دریایی گازوئیل متوقف شده است. صادرات فرآورده‌های نفتی از جمله کانال‌هایی است که در شرایط تحریم توانست مصداق متمرکز شدن بر سیاست دوری از خام فروشی مبتنی بر فرمایشات رهبر معظم انقلاب را در این خصوص عینیت بخشد.
به گزارش اقتصادسرآمد، البته در این خصوص باید چند محور را مد نظر قرار داد؛ نخست آنکه باتوجه به هم‌زمان بودن صادرات بنزین و شیوع کرونا، این ایپدمی خود مزید علتی شد تا روند مصرف سوخت خودروها کاهش بیابد و ذخایر بنزین و گازوئیل افزایش پیدا کند و در ادامه محموله‌های بیشتری از سوخت به  بازارهای هدف ارسال شد. اما با از بین رفتن همه‌گیری کرونا، بازارهای جهانی در تولید و مصرف انرژی به جایگاه پیشین خود بازخواهند گشت ایران نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. بنابراین در آینده‌ای نزدیک مصرف بنزین به دوران پیش از کرونا باز می‌گردد و این به معنای نزدیک شدن به جریان واردات سوخت خواهد بود. براساس آمار منتشر شده میانگین مصرف بنزین در ۶ ماه امسال به ۸۵ میلیون لیتر در روز رسیده که خود موید این ماجرا است.
نیروگاه‌ها در زمستان با کمبود ۲۰۰ میلیون مترمکعبی سوخت اصلی خود یعنی گاز مواجهند پس براساس تعهدی که برعهده شرکت ملی پالایش و پخش گذاشته شده است باید نیاز نیروگاه‌ها با سوخت مایع را رفع شود. این درحالی است که یک کارگروهی نیز برای تامین سوخت زمستانی نیروگاه‌ها از سوی این شرکت تشکیل شده است تا برای کنترل اوضاع برنامه دقیق تری را بچیند.  درحال حاضر ظرفیت تولید بنزین ۱۱۵ میلیون لیتر و ظرفیت تولید گازوئیل ۱۲۵ میلیون لیتر است درخصوص بنزین باید گفت که هم اکنون به صورت میانگین ۸۵ میلیون لیتر بنزین روزانه در کشور مصرف می شود و مصرف گازوئیل نیز روزانه ۹۶ میلیون لیتر است که با رفع موانع تردد میزان مصرف سوخت شدت بیشتری خواهد گرفت. بنابراین با این روند شتاب گرفته مصرف، آیا بنزین و گازوئیل مازادی برای صادرات باقی می ماند؟
مصرف بی‌محابای سوخت داخلی صادرات دریایی را متوقف کرد
حسین امیری کارشناس صنعت نفت کشورمان اما دراینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: محرز است تامین نیاز بازار داخلی با احیا کردن خط صادرات مانند دو خط موازی درحال حرکت هستند. از آنجایی که میزان بی‌محابای مصرف انرژی در کشور دربین سایر کشورها شدت چشمگیری پیدا کرده است به نظر می‌رسد با تعمق بیشتری در این باب، باید کنترل و نظارت در متعادل ساختن مصرف انرژی انجام شود.
او می‌گوید: بر اساس آمار موجود سالیانه ۱۵۰ میلیارد دلار انرژی در داخل کشور مصرف می‌شود. یک عدد کلان که نشانگر عدم علاج تب تند مصرف سوخت است، بنابراین باید طی اقدامی عاجل نسبت به شکاف اتلاف انرژی هم در بخش تولید هم دربخش مصرف اقداماتی انجام شود.
بی نتیجه ماندن زحمات کسب بازار صادرات با مصرف بی‌ویه داخلی
وی به اقتصاد سرآمد افزود: ما بازارهای صادراتی بسیار خوبی را در منطقه با زحمات نهادهای مختلف به‌دست آورده‌ ایم که توقف یک‌باره صادرات بنزین، می‌تواند به از دست رفتن این بازارهای صادراتی بیانجامد و به دست آوردن دوباره این بازارهای صادراتی، بسیار سخت‌تر از گذشته خواهد بود.
عمده این کاهش صادرات فرآورده‌های نفتی به بنزین و گازوئیل مربوط می‌شود
او با بیان این‌که «عمده این کاهش صادرات فرآورده‌های نفتی به بنزین و گازوئیل مربوط می‌شود»، گفت: به دلیل نیاز نیروگاه‌های کشور به ذخیره‌سازی گازوئیل برای فصل زمستان، تامین سوخت نیروگاه ها در اولویت عرضه کننده قرار گرفته و صادرات گازوئیل از طریق بورس انرژی از اواسط اردیبهشت ماه امسال از طریق بورس متوقف شده است و این اتفاق قطعا برای حوزه انرژی کشور در جامعه جهانی چندان مورد پسند نیست.
امیری یادآور می‌شود: وقف صادرات بنزین در صورت ادامه دار شدن، ممکن است به از دست رفتن بازارهای صادراتی و حذف یک منبع درآمد مطمئن ارزی برای دولت سیزدهم منجر شود. با توجه به جمعیت کشور، در ایران به ازای هر نفر روزانه حدود ۰.۹۵ لیتر بنزین و حدود ۰.۸۸ لیتر گازوئیل مصرف می‌شود و مصرف روزانه بنزین و گازوئیل در کشور ما به ازای هر نفر تقریباً ۲ برابر متوسط جهانی است. میزان مصرف سوخت در کشور و بررسی روند گذشته آن یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای برنامه‌ریزی جهت احداث پالایشگاه‌ها یا پتروپالایشگاه‌ها در آینده خواهد بود. رشد مصرف سوخت  در ۳۰ سال گذشته در ایران حدود ۲۶۵ درصد بوده است در حالی که کشورهای ترکیه، آلمان و فرانسه در ۳۰ سال گذشته رشد منفی در مصرف بنزین را تجربه کرده‌اند و مصرف سوخت خود را کنترل کرده‌اند که در اروپا این امر سبب بسته شدن بعضی از واحدهای پالایشگاهی شده و بعضی دیگر از پالایشگاه‌ها نیز تغییر فرایند داده و تبدیل به پالایشگاه‌های زیستی (Bio-refinery) شده‌اند. رشد مصرف گازوئیل در ۳۰ سال گذشته در کشور حدود ۶۱ درصد بوده است درحالی که مصرف گازوئیل در ۳۰ سال اخیر در ترکیه حدود ۲۱۰ درصد رشد کرده است و برخلاف مصرف بنزین عمده رشد مصرف سوخت در ترکیه مربوط به مصرف گازوئیل بوده است و از طرف دیگر کشورهای اروپایی نظیر آلمان، فرانسه و روسیه در ۳۰ سال اخیر توانسته‌اند مصرف گازوئیل خود را نیز کنترل کرده و تقریباً ثابت نگاه دارند. صادرات به عنوان یک فعالیت اقتصادی دارای تاثیراتی عمیق، در ابعاد مختلف است و به عنوان متداول‌ترین و سریع‌ترین راه ورود به بازارهای بین‌المللی، خصوصا در کشورهای در حال توسعه؛ بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل کشورهای صادرکننده به ویژه در حوزه انرژی همواره به منظور ارتقاء عملکرد خود، با شناسایی بازارها و اتخاذ استراتژی‌های بازارمحور، به سمت توسعه بازارگرایی حرکت می‌کنند که یکی از ملزومات آن نیز حضور مستمر و عرضه مداوم و برنامه‌ریزی‌شده است چراکه در غیر این صورت نه تنها مشتریان را یک به یک از خود می‌رانیم بلکه بازنده این میدان سراسر رقابتی و نفس‌گیر خواهیم بود.