گروه نفت و انرژی - هرچند مدت‌هاست بحث مازوت سوزی در نیروگاه‌ها مورد انتقاد شهروندان و فعالان حوزه محیط زیست قرار دارد، اما به وضوح مشخص است که نیروگاه‌های حرارتی چطور با مازوت سوزی پتوی آلودگی هوا را بر سر شهر می‌کشند. امسال هم مانند هر سال با شروع سرما، یافتن مقصر آلودگی هوا آغاز شده، موضوعی که در سال‌های مختلف مقصر‌های جدیدی داشته است. متاسفانه هر سال پیدا کردن مقصر آلودگی آن قدر زمان می‌برد که مجالی برای چاره اندیشی نمی‌ماند و تا مقصر پیدا می‌شود، فصل عوض شده است و کاهش مقطعی آلودگی هوا باعث می‌شود برخی مسئولان موضوع را کاملا فراموش کنند و تا آلودگی و مقصر احتمالی بعدی بی خیال موضوع می‌شوند. در سال‌های پیش بنزین بی کیفیت یکی از متهمان اصلی آلودگی هوا به حساب می‌آمد، اما با افزایش کیفیت بنزین رفته رفته این متهم از گردونه آلوده کننده‌ها کنار رفت، اما همچنان احتراق بد خودرو‌های فرسوده و موتور سیکلت‌ها متهم اند.
به گزارش اقتصادسرآمد؛ البته در یکی دو سال اخیر پای مازوت هم به عنوان یکی از اصلی‌ترین متهمان آلودگی هوا در فصل سرما باز شده است؛ متهمی که انگار قرار است با وجود آلاینده بودن، در کنار ما بماند و به این راحتی‌ها هم حذف شدنی نیست. با این حال در این گزارش درباره سهم هر کدام از تولید کننده‌های آلاینده‌های هوا نوشته ایم که می‌تواند برای برنامه ریزی‌های آینده، مثمر باشد. یکی دیگر از متهمان آلودگی هوا، نیروگاه‌های حرارتی هستند. هر چند طبق گزارش‌ها حدود ۱۲ درصد از آلودگی هوا طی سال تقصیر نیروگاه های حرارتی است، اما به گفته مدیر عامل سابق معاینه فنی شهر تهران، مازوت متهم اصلی آلودگی هوا در فصل سرد است.با توجه به مازوت‌سوزی در فصل سرما سهم مازوت در آلودگی هوا تقریباً به ۸۰ درصد رسیده و سهم آن از منابع متحرک بیشتر شده است.» به گفته مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق حرارتی هم اکنون روزانه حدود ۳۲ میلیون لیتر مازوت تنها در نیروگاه‌های کشور مصرف می‌شود. متهمان دیگر، پالایشگاه‌ها با حدود ۴.۵ درصد، سوخت خانگی و تجاری حدود ۲ درصد، راه آهن و فرودگاه هم با حدود ۰.۲ درصد متهمان بعدی آلودگی هوا هستند.
سهم نیروگاه‌های مستقر در تهران در ایجاد آلودگی هوا
امیر جعفری کارشناس صنعت انرژی در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: سهم نیروگاه‌های مستقر در تهران در ایجاد آلودگی هوا زیر دو درصد است که خیلی در آلایندگی هوا اثر گذار نیست. تهران دو نیروگاه طرشت و بعثت را دارد که نیروگاه بعثت بخاری است و سوخت دوم این نیروگاه مازوت است که به هیچ عنوان استفاده نمی‌شود.
در نیروگاههای مستقر در تهران فقط تک سوخت گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد
وی ادامه داد: سوخت اصلی همه نیروگاه‌های ایران گاز است، اما نیروگاه‌های بخار می‌توانند از مازوت به عنوان سوخت دوم استفاده کنند و در دو نیروگاه مستقر در تهران فقط تک سوخت گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
او با اشاره به این نکته که، یروگاه‌های سیکل ترکیبی می‌توانند از گازوئیل به عنوان سوخت دوم استفاده کنند، اما گازوئیلی که این‌ها می‌توانند استفاده کنند از نوع یورو چهار و پنج نیست، افزود: عمده سوخت نیروگاهی گاز است، اما در زمستان نیز به دلیل افزایش مصرف در بخش خانگی که امکان استفاده از گاز برای نیروگاه‌ها را کاهش می‌دهد از ترکیب گاز و گازوئیل استفاده می‌شود و این فقط در شرایط اضطرار خواهد بود.
جعفری یادآور: هرچند گاهی اوقات آلودگی هوا باتاثیر غیرمستقیم انسان مثل گرد و غبار‌های محلی، آتش سوزی جنگل‌ها و... رخ می‌دهد، اما سهم انسان‌ها در تولید آلاینده‌های هوا به مراتب بیشتر از سهم طبیعت است. 
چه اقداماتی برای افزایش راندمان نیروگاها انجام شده است؟
هرچند که نیروگاه‌ها درسال‌های اخیر بیشتر گاز سوز شده‌اند ولی مصرف بیشتر گاز در بخش خانگی در فصول سرد، میزان مصرف گاز نیروگاه‌ها را کاهش می‌دهد و معمولا نیروگاه ها به سمت مصرف سوخت دوم می روند اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است طی سال های اخیر نیروگاه های کشور تا چه میزان به دنبال افزایش راندمان و تبدیل نیروگاه ها به سیکل ترکیبی بوده اند؟
با تبدیل نیروگاه به سیکل ترکیبی حداکثر استفاده را از سوخت خواهیم برد، نیروگاه های سیکل ترکیبی خروجی های دود و اگزوز نیروگاه های گازی را حمل و سپس وارد بخش بخار می کنند یعنی در آن منطقه است که اگر راندمان نیروگاه گازی ۳۰ درصد باشد با تبدیل به سیکل ترکیبی ممکن است راندمان به ۵۰ درصد نیز برسد. طی سال های اخیر به سمت تبدیل شدن به سیکل ترکیبی پیش رفته اند، گفت: علت اینکه مسیر چندان پر سرعت نبوده تا حدودی مربوط به تحریم ها و نقدینگی می شود، در حال حاضر صنعت برق در مدار بی پولی  می چرخد و نقدینگی کافی در صنعت برق تحویل وجود ندارد و همین مساله مشکلاتی را به وجود آورده است.
اگر به سمت سیکل ترکیبی پیش برویم قطعا وضعیت راندمان افزایش می یابد اما این مساله نیاز به سرمایه گذاری دارد، علاوه بر این مردم باید به مساله مدیریت مصرف نیز توجه کنند چراکه در سبد انرژی، سوخت و یا برق به تنهایی وجود ندارد بلکه مجموع این ها در کنار هم سبد سوخت انرژی را تشکیل داده اند لذا باید در حفظ آن تلاش کرد.