بررسی« اقتصادسرآمد» از سال‌ها عقب ماندگی حوزه دریا از برنامه توسعه پنجم و ششم

چرا باید برنامه‌ای نوشته شود که اجرا نمی‌شود

گروه اقتصاد دریا - با پایان دوره پنجم مجمع تشخیص مصلحت نظام و در ابتدای کار دوره ششم، رهبر معظم انقلاب در اولویت‌های ابلاغی به مجمع از موضوعات دریا پایه به‌عنوان مهمترین اولویت کشور نام بردند، اما متأسفانه از آن در برنامه‌های کلان کشور استفاده نشد. با نگاه به عقبه جهان متوجه ایجاد مراکز بزرگ اقتصادی و جمعیتی، نیروهای نظامی و ابعاد مختلف اقتصادی و فرهنگی در سواحل خواهیم شد همچنین کشورهایی که در سواحل دریا هستند، نیمی ازتولید ناخالص داخلی خود را از این طریق محقق کرده اند اما سهم ایران از این موارد ۲ تا ۳ درصد است که این ضعف بسیار بزرگی است، چرا که با مشاهده این ارقام می‌توان دریافت که ما از تجربه دنیا در این خصوص استفاده نکرده‌ایم. امروزه مقوله دریا در نگاه راهبردی ارزش و اهمیت فراوانی پیدا کرده است. بحث جابه‌جایی کالا از طریق سواحل یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌هایی است که باید به آن توجه کرد. البته تحولات امروز جهان نشان می‌دهد که این موقعیت بی‌نظیر باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و اگر این اتفاق در جای خود محقق نشود، بسیاری از فرصت‌ سوزی را به دنبال خواهد داشت. اما توسعه هر منطقه باید بر اساس ظرفیت‌ها و نیازهای آن انجام شود. آمایش سرزمینی کار مهمی است و گفته شده که قرار است برنامه هفتم توسعه مبتنی بر آمایش سرزمینی تدوین شود. مهمترین نکته در تدوین برنامه هفتم توسعه همین است که یک چرخش تحول آفرین دریایی در برنامه ریزی هفتم توسعه است.
چرا باید برنامه‌ای نوشته شود که اجر نمی‌شود
روزبه مختاری، رییس هیئت مدیره انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران در گفت و گویی که به همین منظور با روزنامه اقتصادسرآمد، انجام داد، گفت: چرا باید برنامه‌ای نوشته شود که اجر نمی‌شود.
برنامه‌های‌ توسعه‌ای در گذشته عملیاتی
 نشده است
وی با اشاره به این که برنامه‌‌های پنج ساله پنجم و ششم توسعه پس از تدوین عملیاتی نشده است، افزود: آیا مباحث مربوط به دریا در برنامه‌های پیشین مورد توجه بود که در برنامه توسعه هفتم انرژی صرف ارائه طرح‌های دریایی شود؟
نسبت به جبران عقب ماندگی‌های گذشته اقدام شود
وی با تاکید براین مهم که باید پیش از نوشتن برنامه جدید نسبت به جبران عقب ماندگی‌های گذشته اقدام کرد، گفت: در بخش دریایی دستیابی اهداف برنامه توسعه پنجم و ششم از پیش تعیین شده محقق نشده است.
مدگرایی آفت برنامه توسعه 
مدگرایی یکی از آفات شایع در نگرش برنامه‌های توسعه ایران است، موضوع دیگری بود که مختاری به آن اشاره داشت و افزود: در مدگرایی تمام توجهات بر یک موضوع متمرکز شده و همه صحبت‎ها به عنوان نمونه حول محور سواحل مکُران و یا بنادر خشک به جریان می‌افتد.
او معتقد است: با این نوع نگرش درنهایت نه تنها کاری از پیش نمی‌رود که برنامه‌های جدید نیزدر حالت مدگرایانه به نتیجه نخواهد رسید، این درحالی است که در وقت نگارش از گزیده‌ترین کلمات برای طرح‌ها وبرنامه‌ها استفاده می‌کنیم.
اگر قراراست برنامه‌ای نوشته شود که هیچگاه اجرایی نشود لزومی برای نگارش آن نمی‎بینم
به گفته مختاری، در نوشتن برنامه‌های پنج ساله مانند برنامه هفتم توسعه تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا برنامه زیبایی بنویسیم که کارشناسان زیادی نیز اتفاقا بر روی ان نظر داده باشند. لذا اگر قراراست برنامه‌ای نوشته شود که هیچگاه اجرایی نشود لزومی برای نگارش آن نمی‎بینم.
ضرورت جبران سال‌ها عقب ماندگی
 از برنامه‌ها
وی درادامه افزود: اگر دولت خواسته باشد کار سلیم جدیدی صورت دهد، با توجه به این که از برنامه‌های قبلی توسعه‌های پنج ساله عقب هستیم، نباید برنامه جدیدی برای پنج ساله آینده حتی در بخش دریایی می‌نوشت تا جبران سال‌ها عقب ماندگی از برنامه‌ها می‌شد.
لحاط تکنیکی عملکرد خوبی 
را در بنادر شاهد نیستیم و کاربرد و لجستیک آنها دچار مشکل است
وی در واکنش به این که دولت سیزدهم تمرکز خاصی روی سواحل مکران دارد نیز، گفت: آیا مسائل مهمتر از سواحل مکُران به رغم اهمیت این بخش حل وفصل شده، به لحاط تکنیکی عملکرد خوبی را در بنادر شاهد نیستیم و کاربرد و لجستیک آنها دچار مشکل است. چرا بدون حل یک مساله به دنبال مساله جدید هستیم؟
در برنامه هفتم، دو بند در سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری شامل بندهای ۱۰ و ۱۱ در خصوص اقتصاد دریا محور است که در بند ۱۱ تصریح شده تاکید آمایش سرزمینی بر دریا محوری باشد چون اقتصاد ما تا به حال ما خشکی محور بود که این امر، یک دید استعمار زده است و در ماده ۳۲ قانون برنامه هفتم در تبصره ۴ گفته ایم که حداقل سهم دریا باید برابر سهم خشکی در اقتصاد باشد. با این وجود بسیاری از کارشناسان به نحوه عملیاتی شدن برنامه های توسعه انتقاد 
دارند.     
چرا باید برنامه‌ای نوشته شود که اجرا نمی‌شود
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه