موزه روباز لنج‌های ایرانی درجزیره قشم؛  حفاظت اهالی بندر گوران  از میراث لنج‌سازی


مردم روستای قدیمی گوران در غرب جزیره قشم با ایجاد یک موزه روباز از هنر لنج‌سازی که به عنوان میراث ناملموس جهانی در خطر حفا‍‍ظت می‌کنند. 
لنج پنجاه‌ ساله چوبی خسته از سال‌ها دریانوردی در ساحل پهلو گرفته و اینبار به جای صدای امواج دریا، ضربه‌های چکش استاد بر تن لنج پیچیده است. استادان لنج سازی که مویی سپید کرده‌اند جزو آخرین نسل‌هایی هستند که به شیوه سنتی لنج سازی می‌کنند. 
استادان لنج سازی جزیره قشم از اهالی روستای گوران در غرب این جزیره هستند که روزگاری بندر گوران تعمیرگاه لنج‌های چوبی شناخته می‌شد و از هر نقطه از دریا ناخدایان لنج‌هایشان را برای تعمیر و بازسازی به این نقطه منتقل می‌کردند. حال با تغییر سبک دریانوردی و ساخت بندری ویژه تعمیر، حال اسکله گوران به محلی برای آرام گرفتن لنج‌ها تبدیل شده‌ و از طرفی، این دانش بومی به دلایل مختلف از جمله استفاده گسترده از کشتی‌های مدرن ساخته شده با فولاد و فایبرگلاس در معرض خطر قرار گرفته است. بر این اساس مهارت‌های سنتی ساخت لنج و دریانوردی لنج‌های ایرانی در خلیج فارس در لیست میراث ناملموس جهانی در خطر در یونسکو به ثبت رسیده است.
موزه رو باز لنج‌های گوران اولین موزه‌ در فضای باز و دریاست که از سوی ایکوم (شورای بین المللی موزه‌ها) در ایران تائید گرفته است. 
علی پوزن، مدیر شرکت تعاونی روستایی گوران در گفت‌وگو با آناتولی در خصوص ایده راه اندازی این موزه توضیح داد: مردم روستای گوران مشهور به مهارت در طراحی، ساخت و تعمیر شناورهای چوبی و سفرهای دریایی هستند. از سال 1394 موزه لنج سازی و دریانوردی گوران با پشتیبانی سازمان منطقه آزاد قشم و سازمان همکاری‌های بین المللی ژاپن ( جایکا) آغاز به فعالیت کرده است.
به گفته وی در این موزه روباز لنج‌هایی موسوم به ترتری که دیگر دریانوردی نمی‌کردند تعمیر شده و از آن برای گشت‌های تفریحی استفاده می‌شود. گردشگران با حضور در این موزه روباز می‌توانند با لنج‌های قدیمی روی آب گشت بزنند.
پوزن با بیان اینکه مردم روستای گوران قصد دارند تا با پشتیبانی متخصصان از میراث جهانی « مهارت‌های سنتی ساخت لنج و دریانوردی لنج‌های ایرانی در خلیج فارس» حفاظت کنند از ساخت یک بوم (لنج) سنتی بادبانی خبر داد و گفت: هدف ما از ساخت «بوم سندباد» ایجاد فضایی است که در آن با تشویق جوانان علاقمند به فراگیری فنون سنتی ساخت و طراحی شناورهای چوبی از استادکاران با تجربه، این میراث جهانی در خطر را حفظ کنیم و میراثی که به واسطه دانش محلی و انتقال از نسلی به نسل دیگر، تا به حال توانسته در ذهن دریانوردان زنده بماند.
موزه روباز لنج‌های ایرانی درجزیره قشم؛  حفاظت اهالی بندر گوران  از میراث لنج‌سازی
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه