گروه اقتصاد – محمد کیان اسماعیلی - پس از تلاش های روسیه، ایران، آرژانتین ودیگر کشورها برای رهایی از قدرت نمایی دلار، گفته می‌شود عربستان سعودی در حال مذاکره در خصوص پیوستن به بانک بریکس به‌ منظور تقویت قدرت مالی خود در بحبوحه دلارزدایی است.
در همین رابطه اتحادیه پایاپای آسیایی متشکل از بانک‌های مرکزی ۹ کشور که اتفاقا ایران نیز عضو آن است، نیز قرار است طی هفته‌های آینده یک سیستم پیام‌رسان بین مرزی را بین اعضا راه‌اندازی کند تا جایگزینی برای شبکه بین‌المللی سوئیفت باشد.
به همین ترتیب مجله آمریکایی فوربس می گوید: به گفته مقامات ایران که ریاست دوره‌ای این اتحادیه را در دست دارند کشورهای عضو در جریان نشست اخیر تهران با راه‌اندازی چنین سیستمی طی یک ماه آینده موافقت کرده‌اند.
محسن کریمی معاون رئیس کل بانک مرکزی ایران در این باره می گوید: کشورهای عضو اتحادیه پایاپای آسیایی با توجه به اینکه شبکه سوئیفت در دسترس همه کشورهای عضو قرار ندارد و با نظر به هزینه‌های خاص این شبکه تصمیم گرفته‌اند سیستمی تناسب یافته برای خودشان داشته باشند.
اظهارات این مقام ایرانی اشاره‌ای صریح به این دارد که بانک‌های ایرانی به دلیل تحریم‌ها از دسترسی به شبکه بین‌المللی سوئیفت منع شده‌اند. البته ایران تنها کشور محروم شده از این شبکه نیست. روسیه و بلاروس نیز از دسترسی به خدمات شبکه سوئیفت منع شده‌اند.
سوئیفت و شبکه‌هایی مانند آن برای تسهیل تجارت بین‌المللی بسیار ضروری هستند، زیرا به بانک‌ها این امکان را می‌دهند تا از مجرایی امن و دقیق با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و پول و پیام‌های دیگر را منتقل کنند.
تصمیم اعضای اتحادیه پایاپای آسیایی برای راه‌اندازی سیستمی شبیه سوئیفت ادامه رویکرد ایران در تعاملات دو جانبه با کشورهای دیگر است.
به ویژه روابط دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی ایران و روسیه پس از جنگ اوکراین و اعمال تحریم‌ها علیه روسیه ارتقا یافته است. هر دو کشور در پی راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها برآمده‌اند که راه‌اندازی یک سیستم پیام‌رسان بانکی جدید و کاهش استفاده از دلار در روابط تجاری از جمله آن است.
به نظر می‌رسد این رویکرد موفقیت‌آمیز بوده است. الکساندر نواک معاون نخست وزیر روسیه در یک کنفرانس خبری که در تهران برگزار شد گفت ۸۰ درصد تجارت ایران و روسیه در حال حاضر در قالب پول‌های ملی دو کشور یعنی روبل و ریال انجام می‌شود.
بانک‌های ایران و روسیه نیز روابط خود را گسترش داده‌اند. دومین بانک بزرگ روسیه دفتری را در تهران راه‌اندازی کرده است. این بانک نخستین بانک روسی است که اقدام به تاسیس دفتر در تهران می‌کند. مقامات رسمی ایران نیز گفته‌اند دو عدد از بانک‌های ایران در حال برنامه‌ریزی برای افتتاح شعبات یا دفاتری در روسیه هستند.
ایران اکنون در نظر دارد ترتیبات مالی مشابهی را با سایر شرکای تجاری‌اش در سراسر آسیا به اجرا بگذارد.
پیش ترمحمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران در نشست اتحادیه پایاپای آسیایی در تهران گفت کنار گذاشتن دلار به حفظ ذخایر ارزی کشورها کمک می‌کند و تسویه مبادلات تجاری دو جانبه را راحت‌تر می‌سازد. وی افزود: اتحادیه در نظر دارد اعضای جدیدی را بپذیرد و با هدف دلارزدایی از تجارت طیف متنوعی از پول‌های ملی را برای تسویه‌حساب‌ها و پرداخت‌ها تایید کند. در حال حاضر مبادلات در درون این اتحادیه با دلار، یورو و ین انجام می‌گیرد.
بلاروس و جزیره موریس درخواست خود برای عضویت در اتحادیه را ارائه داده‌اند. همچنین شایان ذکر است که رئیس کل بانک مرکزی ایران رئیس کل بانک مرکزی روسیه را برای شرکت در نشست اتحادیه در تهران دعوت کرده بود و این مقام بانکی روسیه به این نشست آمده بود.
ایران به‌رغم مشکلات ایجاد شده از ناحیه تحریم‌ها، همچنان با ۱۵۰ کشور جهان تجارت می‌کند و مهم‌ترین شرکای تجاری آن کشورهای مهمی مثل چین، ترکیه، امارات و عراق هستند.

عربستان، بازیگر جدید و غیرمنتظره کارزار دلارزدایی 
وبگاه گلوبال تایمز در گزارشی آورده است: براساس گزارش‌های رسانه‌ها، بانک توسعه جدید (NDB) که به نام بانک بریکس (BRICS bank) نیز شناخته می‌شود، در حال مذاکره با عربستان سعودی برای پذیرش این کشور غرب آسیا به‌ عنوان نهمین عضو خود است. این موضوع، اختیارات مالی بانک توسعه جدید را در بحبوحه درگیری روسیه و اوکراین افزایش می‌دهد.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، بانک توسعه جدید در بیانیه‌ای اعلام کرد: در غرب آسیا، اهمیت زیادی برای عربستان سعودی قائل هستیم و در حال حاضر در حال مذاکره با این کشور هستیم.
بنا بر اعلام وزارت خارجه چین، بانک توسعه جدید در سال ۲۰۱۵ میلادی، برای بسیج منابع به‌منظور توسعه زیرساخت‌ها و پروژه‌های توسعه پایدار در کشورهای بریکس و سایر اقتصادهای نوظهور تأسیس شد.
کشورهای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) ۲۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می‌دهند؛ این کشورها اعضای مؤسس هستند؛ اما امارات، اروگوئه، بنگلادش و مصر اولین دسته از اعضای جدید بانک توسعه جدید هستند.
اما وبگاه Informed Comment با گزارشی در باره نشست اتحادیه پایاپای آسیایی در تهران آورده است: اتحادیه پایاپای آسیایی یک سازمان بین‌المللی معروف نیست، اما نشست روز سه‌شنبه آن در تهران ممکن است آغازگر تغییری مهم در امور مالی جهانی باشد؛ زیرا این اتحادیه به موضوع دلارزدایی پرداخته است.
به گزارش مطبوعات ایران، نمایندگان بانک‌های ایران، نپال، مالدیو، پاکستان، بنگلادش، میانمار، بوتان، سریلانکا و هند همراه شدند و اِلویرا نابیولینا (Elvira Nabiullina)، رئیس بانک مرکزی روسیه نیز به‌ عنوان ناظر در این نشست حضور داشت.
نماینده ایران در این جلسه، در زمینه بازارشکنی (دامپینگ) دلار پیشتاز بود.
اتحادیه پایاپای آسیایی در سال ۱۹۷۲ میلادی تأسیس شد. هدف از تأسیس این اتحادیه، استعمارزدایی از نظام بانکی و فراهم‌ کردن شرایط تبادلات تجاری کشورهای عضو، بدون مداخله قدرت‌های امپراتوری قدیمی بود.
این تلاش‌ها چندان موفقیت‌آمیز نبوده است؛ هرچند اگر برنامه‌های ایران اجرا شود، ممکن است این تلاش‌ها شکل دیگری به خود بگیرد و اهمیت یابد.
در پایان، نمایندگان به بررسی تشکیل سبدی غیردلاری از ارزها، ایجاد یک ارز دیجیتال تحت کنترل بانک‌های مرکزی کشورهای عضو و راه‌اندازی یک صرافی بین‌المللی بانکی برای رقابت با سوئیفت تحت سلطه آمریکا رأی دادند.
آمریکا ایران و هم روسیه را از سوئیفت خارج کرده و استفاده آن‌ها از دلار را ممنوع کرده است؛ این موضوع به ذخایر تجاری و ارز خارجی آن‌ها آسیب وارد کرده است.
سبد ارزهای غیردلاری که قرار است از آن‌ها به‌عنوان ارز ذخیره به جای دلار آمریکا استفاده شود، در ابتدا شامل یوان چین، درهم امارات متحده عربی و روبل روسیه خواهد بود.
بانک مرکزی امارات متحده عربی سال گذشته در استفاده آزمایشی از یک ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) با استفاده از فناوری mBridge که بانک تسویه‌ حساب‌های بین‌المللی هدایت آن را بر عهده داشت، شرکت کرد تا استفاده بالقوه از ارز دیجیتال بانک مرکزی برای «تراکنش‌های بین‌المللی» را بررسی کند. بانک خلق چین، بانک تایلند، و اداره پولی هنگ‌کنگ نیز از در این مطالعه شرکت کردند.
سومین تصمیم، راه اندازی جایگزینی برای سوئیفت بود. به استناد وبگاه اینوِستوپِدیا، سوئیفت یا جامعه جهانی ارتباطات مالی بین‌بانکی، یک شبکه پیام‌رسانی گسترده است که مؤسسات مالی از آن برای ارسال و دریافت سریع، دقیق و ایمن اطلاعات، مانند دستورالعمل‌های انتقال پول، استفاده می‌کنند.
در این راستا، آرژانتین برای کاهش فشار مالی خود، در تغییری استراتژیک، فعالانه به دنبال تمدید قرارداد دلارزدایی با چین است.
افزایش خط سوآپ از طریق سرمایه‌گذاری با ارز یوان چین، ممکن است ذخایر دلاریِ در حال کاهش آرژانتین را جبران کند.
سِرجیو ماسا (Sergio Massa)، وزیر اقتصاد آرژانتین، سرپرستی مذاکرات برای ارتقای ظرفیت خط سوآپ فعلی را بر عهده دارد.
میگِل پِسچه (Miguel Pesce)، رئیس بانک مرکزی آرژانتین، قرار است ماسا را در سفری دیپلماتیک به چین در ۲۹ مه (۸ خرداد)، با هدف تقویت امنیت شبکه مالی همراهی کند.