گروه بازارسرمایه - مسعود وطنخواه - شاخص کل بورس که هفته گذشته در رسیدن به سطح 2میلیون و200هزار واحدی رشد کم‌ توانی را تجربه کرده بود سرانجام روز گذشته این سطح را از دست داد. هر چند این سطح از نظر روانی مهم تر است تا تکنیکالی، اما این روزها که بورس منتظر یک بهانه برای کاهش است همین فشار روانی نیز از چشم تیزبین گروهی از فعالان بازار سرمایه پنهان نمی‌ماند و سبب می‌شود اندکی با احتیاط به بورس نگاه کنند.
به گزارش اقتصادسرآمد، پیش از این «اقتصاد سرآمد» در مطلبی با عنوان «صعود کم‌توان شاخص کل به تراز 2میلیون و 200هزار واحد» درباره ضعف قدرت شاخص کل بورس نوشت: « شاخص کل بورس در هفته گذشته توانست با رشد 52هزار واحدی وارد سطح 2میلیون و 200هزار واحد شود. این افزایش به کمک رشد شرکت‌های با سرمایه و ارزش معاملات بالا در بازار سرمایه بود. گروهی که نزد فعالان بازار سرمایه به شاخص‌سازها معروفند.
سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز همان شرکت‌‌‌‌های بزرگی هستند که اوضاع آن‌‌‌‌ها و مثبت یا منفی بودن شان اثر به‌ سزایی بر روی شاخص کل بورس دارد؛ بنابراین از این شرکت‌‌‌‌های بزرگ به‌عنوان سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز در بازار سرمایه یاد می‌‌‌‌شود.»

کاهش ارزش معاملات خرد
همین احتیاط و به تعبیر دیگر سست شدن در قسمت تقاضا موجب به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا می‌شود که نمونه آن در سومین روز معاملاتی هفته جاری با کاهش ارزش معاملات خرد و خروج 300میلیون پول حقیقی دیده می‌شود.
همان طور که پیش از این نیز گفته شد بورس این روزها از نبود نقدینگی رنج می‌برد از آنجا که نقدینگی به مثابه خون در رگ‌های هر سیستم مالی از جمله بورس است به همین دلیل هرگونه کاهش آن سبب بروز واکنش‌های متفاوت می‌شود.
روند کاهشی تقاضا برای خرید سهام شرکت‌های موجود در بازار سرمایه نزد خریداران در حالی صورت می‌گیرد که گروهی از این شرکت‌ها با گزارش‌های خوب 9ماهه همراه هستند و گروهی دیگر خبرهای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها دارند، اما نبود نقدینگی سبب ادامه روند رکودی بازار سرمایه شده است.

دو عرضه اولیه در بازارسرمایه
دو عرضه اولیه یکی در هفته جاری و دیگری در هفته آینده نیز سبب کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بورس از یک‌سو و افزایش فشار فروش گروهی از شرکت‌ها شده است. این روزها که نبود نقدینگی در بورس مشهود است گروهی از فعالان بازار سرمایه بر این باورند که هرگونه خبری که موجب کاهش نقدینگی در جریان بازارسرمایه شود برای بورس زیان‌آور است که یکی از این خبرها، ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه یا همان عرضه اولیه است. 
جذابیت قیمتی شرکت‌ها در زمان عرضه اولیه موجب می‌شود که فعالان بازار سرمایه اقدام به خرید کنند حال اگر فردی نقدینگی لازم را نداشته باشد مجبور خواهد بود دارایی سهام در شرکت‌های دیگر را برای فروش عرضه کند که همین امر سبب به ‌هم خوردن تعادل شکل‌گرفته در بازار سرمایه می‌شود و نقطه تعادل قیمتی جابه‌جا می‌شود. به عبارت دیگر، خریداران فرصت چانه‌زنی بیشتری پیدا می‌کنند که همین امر موجب کاهش قیمت سهام می‌شود.
عرضه اولیه (Initial Public Offering – IPO): زمانی که یک شرکت سهام خود را برای اولین بار در بورس اوراق بهادار عرضه کند. شرکت‌های خصوصی، دولتی و حتی شرکت‌های تازه تأسیس، برای افزایش رشد و توسعه کسب‌وکار خود نیازمند سرمایه هستند؛ بنابراین با وارد شدن به بازار بورس و عرضه بخشی از سهام خود به عنوان IPO، به تأمین سرمایه مورد نیاز خود می‌پردازند. به این ترتیب این شرکت‌ها سهام خود را برای اولین بار در بازار بورس به فروش می‌گذارند و طی آن، شرکت از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل می‌شود.

کاهش 5هزار و 603 واحدی
 شاخص کل بورس
شاخص کل بورس روز گذشته 5هزار و 603واحد کاهش را تجربه کرد و با از دست دادن تراز 2میلیون و 200هزار واحدی در سطح 2میلیون و 194هزار واحدی ایستاد.
 افت 0.25درصدی شاخص کل بورس در حالی رخ داد که شاخص کل (هم‌وزن) کاهش 0.08درصدی را تجربه کرد. به عبارت دیگر، دو شاخص یادشده نشان می‌دهند که کاهش قیمت در شرکت‌های با سرمایه و ارزش بالاتر بازار سرمایه یا همان شاخص‌سازها بیشتر بوده است.
سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز همان شرکت‌‌‌‌های بزرگی هستند که اوضاع آن‌‌‌‌ها و مثبت یا منفی بودنشان اثر به‌سزایی بر روی شاخص کل بورس دارد؛ بنابراین از این شرکت‌‌‌‌های بزرگ به‌عنوان سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز در بازار سرمایه یاد می‌‌‌‌شود.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم‌‌‌ ‌وزن در آن است که در شاخص هم‌‌‌‌وزن همان‌طور که اشاره شد میزان ارزش بازار شرکت‌‌‌‌ها و بزرگ یا کوچک بودن آن‌‌‌‌ها اهمیتی ندارد و تأثیر شرکت‌‌‌‌ها بر روی شاخص به یک اندازه خواهد بود. این در حالی است که در شاخص کل اوضاع متفاوت بوده و متناسب با اندازه‌‌‌‌ی شرکت‌‌‌‌ها به آن‌‌‌‌ها وزن داده شده است به‌‌‌‌طوری که شرکت‌‌‌‌های بزرگ تأثیر بیشتری بر روی آن دارند. این امر سبب می‌‌‌‌شود تا اگر در یک روز معاملاتی، تغییرات قیمتی چند شرکت بزرگ بالا باشد، شاخص‌کل تصویری برگرفته از تغییر آن‌‌‌‌ها را در هر جهتی که اتفاق افتاده است، انعکاس دهد و بدین ترتیب اثر تحولات شرکت‌‌‌‌های کوچک‌‌‌‌تر چندان به چشم نخورد.
شرکت‌های ملی مس ایران با 855، فولاد مبارکه اصفهان با 684، معدنی و صنعتی گل‌گهر با 564، معدنی و صنعتی چادرملو با 542 و نفت‌وگاز پتروشیمی تامین با 492واحد جزو شرکت‌های با ارزش بالا در بورس بودند که روز گذشته بیشترین تاثیر منفی را در رشد شاخص کل داشتند و در نقطه مقابل گسترش نفت‌وگاز پارسیان با 358، بانک پارسیان با 347، بانک ملت با 251، فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق با 159 و توسعه فولاد صبانور با 152واحد تاثیر افزایشی در شاخص کل بورس داشتند.
گروه خودروسازی با 3، گروه بانک با 2.8، گروه شیمیایی (پتروشیمی) با 2.6 وفلزات اساسی با 2.5همت ریال بیشترین نقش در برترین گروه‌های صنعت بورس از آن خود کردند.

عرضه اولیه سهام شرکت گروه مالی داتام (نماد داتام)
بر اساس اطلاعیه‌ای که شرکت بورس در سایت خود منتشر کرد روز چهارشنبه جاری6 دی، 10 درصد از سهام شرکت «گروه مالی داتام» به عنوان ششصد و یازدهمین شرکت پذیرفته‌شده در بخش «سرمایه‌گذاری‌ها»، گروه و طبقه «سایر واسطه‌های مالی» با نماد «داتام» در فهرست نرخ‌های بازار دوم و در نماد «داتام» به شیوه ثبت سفارش برای کشف قیمت عرضه خواهد شد. همچنین برای عرضه اولیه دامنه قیمتی ۱۲۶ تومان تا ۱۵۵ تومان به ازای هر سهم است که ۱۵۵ تومان سقف قیمت عرضه اولیه خواهد بود.