گروه انرژی - شادور- بیش از یک ماه و نیم تا آغاز فصل تابستان باقی نمانده و ازابتدای سال جدید خبرهای گرانی قبض برق از سوی وزارت نیرو به گوش مردم رسیده است. قبض هایی که تا کنون رقم میلیونی به خود ندیده اند و حالا زمزمه بیش از دو میلیون تومان برای مشترکینی که از کولرهای گازی استفاده می کنند، بیشتر خبرساز شده است. اما تکلیف خانه هایی که نوساز هستند و در سال های اخیر ساخته شده اند و تنها مجهز به سیستم کولر گازی هستند، با حجم گرانی قبض برق چه خواهد شد؟
به گزارش « اقتصادسرآمد»، الگوی مصرف برق همان حد مجاز مصرف برق در مناطق کشور است که بر اساس فاکتورهایی چون میزان دما و رطوبت هوا تعیین می‌شود. الگوی مصرف برق در ۸۰ درصد مناطق کشور که به لحاظ آب و هوایی به آن مناطق عادی اطلاق می‌شود، ۲۰۰ کیلووات ساعت در ماه‌های غیرگرم سال یعنی ابتدای مهر تا پایان اردیبهشت و ۳۰۰ کیلوات ساعت در ۴ ماه دیگر سال یعنی ابتدای خرداد تا پایان شهریور است.
در واقع الگوی مصرف سطحی از مصرف برق در یک دوره یک ماهه است که قریب به سه چهارم مشترکان منطقه کمتر از آن مصرف می‌کنند. این الگو به عواملی چون مصرف برق ۷۵ درصد مشترکان کمتر از الگو و  استفاده از تجهیزات متداول برقی مانند یخچال، کولر، جاروبرقی و ... بستگی دارد.
الگوی مصرف برق ماه‌های غیرگرم در کل کشور ۲۰۰ کیلو وات ساعت در ماه است، اما در ماه‌های گرم براساس مناطق مختلف جغرافیایی از ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ کیلو وات ساعت متفاوت است. در این بین بهای برق مشترکان کم مصرف (در سقف مصرف ۵۰ درصد الگوی مصرف) تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی برابر صفر محاسبه می‌شود.
آمارها نشان می‌دهد که تعرفه‌های برقی مصارف خانگی مشترکان در چارچوب الگوی مصرف هیچ تغییری نمی‌کند. به عبارت دیگر الگوی مصرف برق در ماه‌های غیرگرم در کل کشور ۲۰۰ کیلووات ساعت و در ماه‌های گرم برای مناطق عادی کشور ۳۰۰ کیلو وات ساعت است.
این در حالی است که الگوی مصرف برای ماه‌های گرم مناطق گرمسیر ۱ کشور ۳۰۰۰ کیلووات ساعت، مناطق گرمسیر ۲ کشور ۲۰۰۰ کیلو وات ساعت، مناطق گرمسیر ۳ کشور ۱۰۰۰ کیلووات ساعت و مناطق گرمسیر ۴ کشور ۴۰۰ کیلووات ساعت بوده و با توجه به ابلاغیه‌های توانیر الگوی فوق در ماه‌های گرم سال می‌تواند متفاوت باشد.
به گزارش ایسنا،۸۰ درصد مشترکان صنعت برق در اقلیم عادی قرار دارند، یعنی در این مناطق عملا نیازی به استفاده از کولرهای گازی نیست، اما با این حال در طول سال‌های اخیر شاهد هستیم که کولرهای گازی در خانه‌ها رواج پیدا کرده و با مبالغ سنگینی که بروی قبوض برق به‌خاطر آن ‌ها پرداخت می‌شود می‌توان از کولرهای گازی به عنوان یک کالای لوکس نام برد.
کولرهایی که بلای جان صنعت برق شده اند و با مصرف بالای خود دستی بر ناترازی این صنعت دارند، ۳۰ درصد مصرف برق در اوج پیک به وسائل سرمایشی اختصاص دارد، عموم دستگاه‌های سرمایشی که در بخش خانگی در کشور استفاده می‌شود شامل کولرهای آبی و یا گازی است، در بین سیستم‌های سرمایشی غیرآبی دو نوع سیستم تراکمی و جذبی وجود دارد که در بخش خانگی عموماً از نوع تراکمی استفاده می‌شود. در سال‌های گذشته تغییرات مختصری در راندمان کولرهای گازی ایجاد شده که راندمان کولرهای اینورتر می‌تواند ۱۰ تا ۱۵ درصد بهبود پیدا کند.
میزان مصرف برق ماهیانه یک کولر آبی حدود ٩٠ تا ١٢٠ کیلووات ساعت است که این میزان مصرف به همراه مصرف سایر تجهیزات از جمله روشنایی و وسایل برقی منزل که مجموعا حدود ١٥٠ تا ١٨٠ کیلووات ساعت را شامل می شود.
آن‌طور که عبدالامیر یاقوتی - مدیرکل امور انرژی و مشتریان شرکت توانیر اعلام کرده مؤلفه مصرف کولر آبی در ماه‌های گرم سال بین ٩٠ تا ١٢٠ کیلووات ساعت از مجموع ٣٠٠ کیلووات ساعت را به خود اختصاص می دهد.
یک قبض معمول برای زیر الگوی مصرف طوری طراحی شده که متناسب با درآمد و ویژگی اقتصادی کسانی که این الگو را رعایت می‌کنند باشد، این قبض معمولاً در یک ماه ٣٥ هزار تا ٣٧ هزار تومان می‌شود و از آنجایی که قبض‌های ما هر دو ماه یکبار صادر می شود، به طور متوسط در تابستان حدود ٧٠ هزار تومان و به همراه ارزش افزوده و سایر مؤلفه های موجود حدود ٨٠ هزار تومان پیش‌بینی می‌شود.
به گفته وی با همه این اوصاف اگر مشترکی از کولر گازی استفاده کند، معمولاً مصرف سرمایش آن حدود ٦ تا ٧ برابر این مقدار می شود و با توجه به ویژگی خاص کولر گازی که به صورت نقطه‌ای خنک می کند، حداقل ٨٠٠ کیلووات ساعت صرفاً برای مصرف سرمایشی در یک خانه معمولی استفاده می‌شود که با توجه به مصرف سایر تجهیزات برقی، متوسط مصرف ماهیانه قریب  ٩٠٠ تا ١٠٠٠ کیلووات ساعت خواهد شد.
مدیرکل امور انرژی و مشتریان شرکت توانیر اظهار کرد: این میزان مصرف بیش از  ٣ برابر مصرف مشترکی با همان ویژگی‌ها و همان تجهیزات خانگی است که به جای کولر گازی از کولر آبی استفاده می کند. این مقدار مصرف موجب افزایش پلکانی تعرفه برق مصرفی می شود، یعنی وقتی که مشترک برق در پله‌های بیش از الگو قرار می‌گیرد نرخ برق زیاد می شود.بنابراین مصرف ٣ برابر و افزایش نرخ ٨ برابری سبب افزایش ٢٤ برابر قبض برق مشترکانی که کولر گازی استفاده می‌کنند خواهد شد. به عبارتی قبض برق این مشترکان در دوره ٢ ماهه بیش از ٢ میلیون تومان می‌شود.

برای مشترکان پرمصرف ضرایب قبوض
 به صورت پلکانی محاسبه می‌شود
طی سال‌های اخیر و بر اساس سیاست‌های وزارت نیرو در دولت سیزدهم، در صورت کاهش مصرف در ماه‌های گرم نسبت به دوره مشابه سال قبل به میزان کاهش مصرف نسبت به الگوی مصرف یا مصرف دوره مشابه سال قبل پاداش صرفه‌جویی به مشترکان پرداخت می‌شود. همچنین برای مصارف بالا در ساعات اوج مصرف اعمال تعرفه‌های پلکانی پیش‌بینی شده است بدین ترتیب که برای مشترکان پرمصرف ضرایب قبوض برق به صورت پلکانی محاسبه شده و ممکن است ضریب آن از ۱.۵ تا ۳.۵ نیز برسد.

جوایز نفیس و نقدی برای کاهش
 مصرف برق
امسال دولت برنامه‌های جدیدی را برای تشویقی مدیریت برق در زمان اوج بار درنظرگرفته به‌طوری که پاداش صرفه جویی مطابق سال قبل و به ازای هر کیلووات تا ۲۰۰۰ تومان به مشترکانی که مصرف خود را نسبت به سال قبل کاهش دهند، پرداخت می‌شود و علاوه بر پاداش صرفه جویی که بر قبوض اعمال می‌شد ۴۷ میلیون جایزه نفیش و ارزشمند نظیر خودرو و لوازم خانگی برای مشترکان خانگی خوش مصرف در نظر گرفته شده است که بر اساس میزان کاهش مصرف برق در اوج بار به صورت قرعه کشی در اختیار هموطنان قرار خواهد گرفت.