دیدگاههای سعیدجلیلی در حوزه اقتصاددریا؛«روزنامه دریایی سرآمد» منتشر کرد
غفلت های حوزه دریا را دولت باید دنبال کند
استفاده از دریا در جنبههای مختلف نیازمند یک برنامه در دولت است
گروه دریاپایه - امید اسماعیلی - حسن بیک محمدلو معاون سابق برنامهریزی، توسعه مدیریت و منابع سازمان بنادر و دریانوردی، دکترای آینده پژوهی از دانشگاه تهران که ریاست کمیته حمل و نقل و توسعه دریامحور مجمع تشخیص مصلحت نظام را بر عهده داشته است در فضای مجازی با باز نشر این مطلب«استفاده از دریا در جنبههای مختلف نیازمند یک برنامه در دولت و دستگاههای اجرایی است» به نشستی در خور و در شان جامعه دریایی با سعید جلیلی نوشته است:
«باید به دولت و سایر دستگاهها کمک کرد تا در سطوح مختلف کارهایی که تا به حال به آن توجه نشده و لازم است انجام بشود را با توجه جدی و برنامههای مشخص شروع کند».
ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد با احترام خاص برای جناب بیک محمدلو و برای آشنایی بیشتر مخاطبان فرهیخته که عمدتا از جریان و حوزه اقتصاد دریا محور هستند با روحیات، برنامه ها و نگرش دریاپایه سعید جلیلی این موضوع را دنبال کردیم که در ادامه و در ذیل میآید:
دولت باید با تدابیر عالمانه و دقیق، کارهای اساسی مغفول مانده حوزه دریا را دنبال کند
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در دیدار با جمعی از اعضای هیئت مدیره «انجمن توسعه دریامحور»، با اشاره به برخورداری از نعمت دریا در جنوب و شمال کشور و اهمیت استفاده از دریا در سطوح مختلف گفت: دولت با گذشت شش ماه نباید زمان را از دست بدهد و باید با مجموعه تدابیر عالمانه و دقیق، چند کار اساسی را که در حوزه دریا مغفول واقع مانده است را دنبال کند.
سعید جلیلی با اشاره به برنامه ساخت مسکن توسط دولت، افزود: ضرورت دارد در طرح مسکن و جانمایی های صورت گرفته، به استان های ساحلی ضریب لازم داده شده و این طرح متناسب با سیاست کلی نظام درباره توسعه دریامحور باشد.
عضو شورای راهبردی امورخارجه گفت: باید برنامه هایی برای همکاری راهبردی اقتصادی با سایر کشورها در حوزه دریا تنظیم و به عنوان ماموریت به دستگاه ها ابلاغ و تحقق آن پیگیری شود .
وی افزود: شیلات یکی از عرصه های استفاده از دریاست که با استفاده از آن هم تولید و اشتغال افزایش پیدا می کند و هم از طریق صادرات ارزآوری ایجاد میشود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این نشست که با حضور جمعی از کارشناسان این حوزه از استان های مجاور دریا در جنوب و شمال کشور برگزار شد، از آن ها خواست تا پیشنهادهایشان درباره توسعه دریامحور را که باید در سطح ملی پیگیری شود، فهرستبندی و ارائه نمایند.
توجه به عرصه دریا و استفاده از ظرفیتهای علمی و فن آوری در این عرصه است
جلیلی گفت: یکی از موضوعات مهم در حوزه دانش بنیان، توجه به عرصه دریا و استفاده از ظرفیت های علمی و فن آوری در این عرصه است.وی حمایت از شرکت های دانش بنیان در حوزه های شیلات– کشتیسازی و صنایع دریایی را ضروری دانست.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش پایانی صحبت خود گفت: سیاست های کلی توسعه دریامحور اکنون در دستور کار مجمع است که شایسته است تمام صاحب نظران و کارشناسانی که در این زمینه کار کرده اند به تدوین این سیاست ها کمک نمایند.
در این نشست رئیس سابق کمیته توسعه دریامحور مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای هیئت مدیره انجمن توسعه دریامحور، مسئولان سابق سازمان شیلات، مدیرعامل اتحادیه لنجداران و کارشناسان این حوزه به طرح نقطه نظرات خود در رابطه با راهکارهای افزایش استفاده از ظرفیت دریا در اقتصاد و مسیر تدوین سیاست های کلی توسعه دریامحور در مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداختند. اهم نکات مطرح شده به شرح ذیل است:
از سال 1395 مفهوم پردازی توسعه دریامحور توام با سه مفهوم دیگر جهت تدوین سیاست های کلی در موضوع مربوطه توسط مقام معظم رهبری فرمان داده شد. از مرداد ماه سال 1398 نیز بحث توسعه دریامحور به مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شد و تهیه پیش نویس سیاستهای کلی توسعه دریامحور آغاز شد.
در ایالات متحده سهم اقتصاد دریا از تولید ناخالص داخلی، 47 درصد و از اشتغال حدود 37 درصد است. این میزان برابر با حدود 57 میلیون نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم است. درحال حاضر کمتر از 2 درصد GDP کشور ما از دریا تامین میشود.
سهم ایران از بازار منطقه ای بانکرینگ با حجم تردد حدود 40.000 شناور در سال از تنگه هرمز، کمتر از دو درصد است. اندازه این بازار بیش از 10 میلیارد دلار در سال است.
صنایع ساخت و تعمیر شناورها به نوعی پشتیبان حمل و نقل دریایی هستند. در صورت فراهم نمودن بازار این صنایع و تقویت زنجیره تامین مواد و تجهیزات، این صنایع ظرفیت ایجاد 3 برابری اشتغال غیرمستقیم را دارد. در وضعیت فعلی سهم سالانه بازار داخلی تعمیرات شناور در کشور تنها 30 درصد است. ظرفیت فعلی کشور در بازار سالانه تعمیر انواع شناور در کشور 180 میلیون دلار است. همچنین قریب به 4500 نفر میزان اشتغال مستقیم صنایع ساخت و تعمیر شناور در کشور است که حدود 126.000 تن ظرفیت سالانه ساخت شناور جدید کل کارخانه های کشور را میتوانند برای کشور ایجاد کنند. حدود 750 هزارتن میزان صید آبزیان در کشور است که رتبه جهانی ما با ظرفیت های موجود کشور هیچ تناسبی ندارد. سرانه مصرف آبزیان در کشور حدود 13 کیلوگرم درسال است که در قیاس با سرانه جهانی که 24 کیلوگرم است، فاصله معنا داری دارد.
بیش از 14 دستگاه و نهاد در حوزه دریا دخیل هستند که اختلالات حوزه تصدی گری با حوزه تسهیل گری شان مخل موضوع شده است. نیازمند سیاستگذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره گیری حداکثری از ظرفیت دریا و استان های همجوار هستیم.
درسواحل مَکُران، تعداد 85 پروژه در 22 حوزه توسط 13 دستگاه اجرایی در حال اجرا هستند. اعتبارات پیش بینی شده این پروژه ها چه از محل بودجه سالانه و چه از محل سرمایه گذاری بخش خصوصی، در قیاس با اعتبارات هزینه شده تا کنون، تنها 26 درصد عملیاتی شده اند و 74 درصد اعتبارات پیش بینی شده محقق نشده اند. تسریع در توسعه زیرساخت های اساسی منطقه، توسعه اشتغال در سواحل و پسکرانه، توسعه ظرفیت سرمایه پذیری منطقه، توانمندسازی حکومت محلی و جامعه محلی در توسعه مکران و توسعه و تقویت اکوسیستم نوآوری منطقه از جمله اهداف راهبردی توسعه سواحل مکران بود.
مهمترین دغدغه های راهبردی طرح توسعه سواحل مکران، عدم پیشرفت مناسب طرح های اجرایی، عدم همراهی و همدلی جامعه محلی با طرح توسعه سواحل مکران، از دست رفتن مزیت های منطقه در برابر رقبای منطقه ای و همچنین عدم تناسب میان تمرکزگرایی و تمرکز زدایی در توسعه حکمرانی منطقه مکران هستند.
در طرحهای مختلف توسعه دریامحور، بحث توسعه شیلات کمرنگ بوده است. درحال حاضر SPF ماهی قزل آلا داریم اما از این ظرفیت استفاده ای نمیشود. 4 سال پیش ظرفیت تولید قفس در دریای خزر 4000 تن بوده و متاسفانه الان به 400 تن تقلیل یافته است. این ظرفیت از اساسی ترین موارد توسعه اقتصاد دریا در کشور است.
درحال حاضر 12هزار هکتار سطح زیرکشت پرورش میگو وجود دارد، باتوجه به اعلام سازمان شیلات مبنی بر شناسایی50 هزار هکتار سطح زیرکشت مستعد پرورش میگو، اگر این ظرفیت اضافه شود 54 هزار اشتغال ایجاد میشود و ما میتوانیم به تولید 90 هزار تن میگو که موردنیاز کشور هدف هست، برسیم. اقدام حائز اهمیت دیگر در این حوزه بومیسازی بچه میگو سالم مدنظر صنعت پرورش میگو است که مباحث اصلاح ژنتیکی و ... در این زمینه بسیار نقش ایفا میکنند. احداث 10هزار هکتار گلخانه های sea water greenhouse با هدف صادرات به کشورهای حوزه خلیج فارس، روسیه و عراق می تواند حدود 4 میلیون تن افزایش تولید در پی داشته باشد، 100هزار نفر ایجاد اشتغال خواهد کرد و در حدود 2میلیارد دلار ارزآوری خواهد داشت.
اگر چند محور اصلی در توسعه کشور وجود داشته باشد، یکی از محورهای اصلی کشور خصوصا در بحث تمدنی، موضوع دریا است.یکی از موضوعاتی که مطابق بند 21 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بایستی پیگیری شود، موضوع گفتمانسازی است. مردم ما درحال حاضر شناخت بسیار کمی از دریا و ظرفیتهای آن دارند. لذا بایستی تلاش کرد با روایتگری ها یا هر ابزار کارامد مشابهی، این ظرفیت را به مردم، مسئولین و نخبگان کشور شناسایی کرد.
تدوین طرح مجزا برای توسعه مناطق ساحلی شمالی، ایجاد مناطق آزاد علوم و فنون در سواحل مَکُران و احداث شیرین کنندههای آب دریا از جمله دیگر پیشنهادات مطرح شده در این جلسه بود.
گروه دریاپایه - امید اسماعیلی - حسن بیک محمدلو معاون سابق برنامهریزی، توسعه مدیریت و منابع سازمان بنادر و دریانوردی، دکترای آینده پژوهی از دانشگاه تهران که ریاست کمیته حمل و نقل و توسعه دریامحور مجمع تشخیص مصلحت نظام را بر عهده داشته است در فضای مجازی با باز نشر این مطلب«استفاده از دریا در جنبههای مختلف نیازمند یک برنامه در دولت و دستگاههای اجرایی است» به نشستی در خور و در شان جامعه دریایی با سعید جلیلی نوشته است:
«باید به دولت و سایر دستگاهها کمک کرد تا در سطوح مختلف کارهایی که تا به حال به آن توجه نشده و لازم است انجام بشود را با توجه جدی و برنامههای مشخص شروع کند».
ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد با احترام خاص برای جناب بیک محمدلو و برای آشنایی بیشتر مخاطبان فرهیخته که عمدتا از جریان و حوزه اقتصاد دریا محور هستند با روحیات، برنامه ها و نگرش دریاپایه سعید جلیلی این موضوع را دنبال کردیم که در ادامه و در ذیل میآید:
دولت باید با تدابیر عالمانه و دقیق، کارهای اساسی مغفول مانده حوزه دریا را دنبال کند
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در دیدار با جمعی از اعضای هیئت مدیره «انجمن توسعه دریامحور»، با اشاره به برخورداری از نعمت دریا در جنوب و شمال کشور و اهمیت استفاده از دریا در سطوح مختلف گفت: دولت با گذشت شش ماه نباید زمان را از دست بدهد و باید با مجموعه تدابیر عالمانه و دقیق، چند کار اساسی را که در حوزه دریا مغفول واقع مانده است را دنبال کند.
سعید جلیلی با اشاره به برنامه ساخت مسکن توسط دولت، افزود: ضرورت دارد در طرح مسکن و جانمایی های صورت گرفته، به استان های ساحلی ضریب لازم داده شده و این طرح متناسب با سیاست کلی نظام درباره توسعه دریامحور باشد.
عضو شورای راهبردی امورخارجه گفت: باید برنامه هایی برای همکاری راهبردی اقتصادی با سایر کشورها در حوزه دریا تنظیم و به عنوان ماموریت به دستگاه ها ابلاغ و تحقق آن پیگیری شود .
وی افزود: شیلات یکی از عرصه های استفاده از دریاست که با استفاده از آن هم تولید و اشتغال افزایش پیدا می کند و هم از طریق صادرات ارزآوری ایجاد میشود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این نشست که با حضور جمعی از کارشناسان این حوزه از استان های مجاور دریا در جنوب و شمال کشور برگزار شد، از آن ها خواست تا پیشنهادهایشان درباره توسعه دریامحور را که باید در سطح ملی پیگیری شود، فهرستبندی و ارائه نمایند.
توجه به عرصه دریا و استفاده از ظرفیتهای علمی و فن آوری در این عرصه است
جلیلی گفت: یکی از موضوعات مهم در حوزه دانش بنیان، توجه به عرصه دریا و استفاده از ظرفیت های علمی و فن آوری در این عرصه است.وی حمایت از شرکت های دانش بنیان در حوزه های شیلات– کشتیسازی و صنایع دریایی را ضروری دانست.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش پایانی صحبت خود گفت: سیاست های کلی توسعه دریامحور اکنون در دستور کار مجمع است که شایسته است تمام صاحب نظران و کارشناسانی که در این زمینه کار کرده اند به تدوین این سیاست ها کمک نمایند.
در این نشست رئیس سابق کمیته توسعه دریامحور مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای هیئت مدیره انجمن توسعه دریامحور، مسئولان سابق سازمان شیلات، مدیرعامل اتحادیه لنجداران و کارشناسان این حوزه به طرح نقطه نظرات خود در رابطه با راهکارهای افزایش استفاده از ظرفیت دریا در اقتصاد و مسیر تدوین سیاست های کلی توسعه دریامحور در مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداختند. اهم نکات مطرح شده به شرح ذیل است:
از سال 1395 مفهوم پردازی توسعه دریامحور توام با سه مفهوم دیگر جهت تدوین سیاست های کلی در موضوع مربوطه توسط مقام معظم رهبری فرمان داده شد. از مرداد ماه سال 1398 نیز بحث توسعه دریامحور به مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شد و تهیه پیش نویس سیاستهای کلی توسعه دریامحور آغاز شد.
در ایالات متحده سهم اقتصاد دریا از تولید ناخالص داخلی، 47 درصد و از اشتغال حدود 37 درصد است. این میزان برابر با حدود 57 میلیون نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم است. درحال حاضر کمتر از 2 درصد GDP کشور ما از دریا تامین میشود.
سهم ایران از بازار منطقه ای بانکرینگ با حجم تردد حدود 40.000 شناور در سال از تنگه هرمز، کمتر از دو درصد است. اندازه این بازار بیش از 10 میلیارد دلار در سال است.
صنایع ساخت و تعمیر شناورها به نوعی پشتیبان حمل و نقل دریایی هستند. در صورت فراهم نمودن بازار این صنایع و تقویت زنجیره تامین مواد و تجهیزات، این صنایع ظرفیت ایجاد 3 برابری اشتغال غیرمستقیم را دارد. در وضعیت فعلی سهم سالانه بازار داخلی تعمیرات شناور در کشور تنها 30 درصد است. ظرفیت فعلی کشور در بازار سالانه تعمیر انواع شناور در کشور 180 میلیون دلار است. همچنین قریب به 4500 نفر میزان اشتغال مستقیم صنایع ساخت و تعمیر شناور در کشور است که حدود 126.000 تن ظرفیت سالانه ساخت شناور جدید کل کارخانه های کشور را میتوانند برای کشور ایجاد کنند. حدود 750 هزارتن میزان صید آبزیان در کشور است که رتبه جهانی ما با ظرفیت های موجود کشور هیچ تناسبی ندارد. سرانه مصرف آبزیان در کشور حدود 13 کیلوگرم درسال است که در قیاس با سرانه جهانی که 24 کیلوگرم است، فاصله معنا داری دارد.
بیش از 14 دستگاه و نهاد در حوزه دریا دخیل هستند که اختلالات حوزه تصدی گری با حوزه تسهیل گری شان مخل موضوع شده است. نیازمند سیاستگذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره گیری حداکثری از ظرفیت دریا و استان های همجوار هستیم.
درسواحل مَکُران، تعداد 85 پروژه در 22 حوزه توسط 13 دستگاه اجرایی در حال اجرا هستند. اعتبارات پیش بینی شده این پروژه ها چه از محل بودجه سالانه و چه از محل سرمایه گذاری بخش خصوصی، در قیاس با اعتبارات هزینه شده تا کنون، تنها 26 درصد عملیاتی شده اند و 74 درصد اعتبارات پیش بینی شده محقق نشده اند. تسریع در توسعه زیرساخت های اساسی منطقه، توسعه اشتغال در سواحل و پسکرانه، توسعه ظرفیت سرمایه پذیری منطقه، توانمندسازی حکومت محلی و جامعه محلی در توسعه مکران و توسعه و تقویت اکوسیستم نوآوری منطقه از جمله اهداف راهبردی توسعه سواحل مکران بود.
مهمترین دغدغه های راهبردی طرح توسعه سواحل مکران، عدم پیشرفت مناسب طرح های اجرایی، عدم همراهی و همدلی جامعه محلی با طرح توسعه سواحل مکران، از دست رفتن مزیت های منطقه در برابر رقبای منطقه ای و همچنین عدم تناسب میان تمرکزگرایی و تمرکز زدایی در توسعه حکمرانی منطقه مکران هستند.
در طرحهای مختلف توسعه دریامحور، بحث توسعه شیلات کمرنگ بوده است. درحال حاضر SPF ماهی قزل آلا داریم اما از این ظرفیت استفاده ای نمیشود. 4 سال پیش ظرفیت تولید قفس در دریای خزر 4000 تن بوده و متاسفانه الان به 400 تن تقلیل یافته است. این ظرفیت از اساسی ترین موارد توسعه اقتصاد دریا در کشور است.
درحال حاضر 12هزار هکتار سطح زیرکشت پرورش میگو وجود دارد، باتوجه به اعلام سازمان شیلات مبنی بر شناسایی50 هزار هکتار سطح زیرکشت مستعد پرورش میگو، اگر این ظرفیت اضافه شود 54 هزار اشتغال ایجاد میشود و ما میتوانیم به تولید 90 هزار تن میگو که موردنیاز کشور هدف هست، برسیم. اقدام حائز اهمیت دیگر در این حوزه بومیسازی بچه میگو سالم مدنظر صنعت پرورش میگو است که مباحث اصلاح ژنتیکی و ... در این زمینه بسیار نقش ایفا میکنند. احداث 10هزار هکتار گلخانه های sea water greenhouse با هدف صادرات به کشورهای حوزه خلیج فارس، روسیه و عراق می تواند حدود 4 میلیون تن افزایش تولید در پی داشته باشد، 100هزار نفر ایجاد اشتغال خواهد کرد و در حدود 2میلیارد دلار ارزآوری خواهد داشت.
اگر چند محور اصلی در توسعه کشور وجود داشته باشد، یکی از محورهای اصلی کشور خصوصا در بحث تمدنی، موضوع دریا است.یکی از موضوعاتی که مطابق بند 21 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بایستی پیگیری شود، موضوع گفتمانسازی است. مردم ما درحال حاضر شناخت بسیار کمی از دریا و ظرفیتهای آن دارند. لذا بایستی تلاش کرد با روایتگری ها یا هر ابزار کارامد مشابهی، این ظرفیت را به مردم، مسئولین و نخبگان کشور شناسایی کرد.
تدوین طرح مجزا برای توسعه مناطق ساحلی شمالی، ایجاد مناطق آزاد علوم و فنون در سواحل مَکُران و احداث شیرین کنندههای آب دریا از جمله دیگر پیشنهادات مطرح شده در این جلسه بود.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
غفلت های حوزه دریا را دولت باید دنبال کند
-
تشریح عملکرد شورای هماهنگی مجموعه وزارت راه و شهرسازی استان در دولت سیزدهم
-
کاهش غرق شدگی در سواحل شمال کشور
-
تولید بچهماهی «سوکلا» برای نخستین بار در کشور
-
زیرساختهای بندر صیادی دیر بازسازی میشود
-
توقیف ۳ شناور با بیش از 32 میلیارد تومان قاچاق در مرز دریایی بوشهر
اخبار روز
-
پروژه ۱۰ هزار واحدی نهضت ملی مسکن پرند جان تازه گرفت
-
افتتاح ۴ کیلومتر از محور هراز تا پایان سال
-
حمایت نمایندگان زن مجلس از وزیر راه در مسیر تحقق برنامه هفتم توسعه
-
تسهیلات بانکی کم بهره به سرمایه گذاران حوزه حمل ونقل ریلی پرداخت می شود
-
آموزش علوم دریایی(سواد اقیانوسی) در مدرسه شاهد فیروزکوهی تهران
-
صادرات تخم مرغ بی کیفیت به عراق و افغانستان
-
معاون تامین سرمایه و اقتصاد حمل و نقل راه آهن منصوب شد
-
توسعه نیشکر و صنایع جانبی در صف عرضه اولیه فرابورس
-
لزوم راه اندازی سوپرمارکت مالی با محوریت بیمه
-
تحریم و FATF مانع از رشد سرمایهگذاری خارجی است
-
رتبه نخست مستند سازی به روابط عمومی راه آهن رسید
-
رویارویی میرزا کوچک خان با متجاوزان انگلیسی، ارتش سفید تزاری و خیانت دولت
-
سفر مدیران شرکت بورسی به امارات برای حضور در بلاک فرایدی دبی؟
-
مدیرعامل جدید شرکت توسعه و مدیریت بنادر و فرودگاه منطقه آزاد قشم منصوب شد
-
پرندگان آبگون در گالری کاف نمایش داده می شود
-
کتاب " چه، زندگی و جاودانگی یک چریک " اثر مهدی بیرانوند روژمان رونمایی شد
-
گزارش رسمی از کتاب داستان استقلال، نگاهی به تاریخ باشگاه تاج در صدا و سیما
-
ارتقای زیبایی بصری منطقه یک؛ رنگ آمیزی کافوها و جداول تا المان های شهری
-
انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی خواستار لغو ابلاغیه عدم انتشار آگهیهای ثبتی در مطبوعات شد
-
برنامهها و راهبردهای سازمان تأمین اجتماعی در دوره مدیریتی جدید