بررسی و تحلیل عملکرد نیروی دریایی  ایران در جنگ جهانی دوم

رضا جهانفر
بخش سی و پنجم
خاطرات ناوسروان جعفر فزوني از واقعه «باسعيدو»
ناوسروان جعفر فزوني خاطرات خود از واقعه باسعيدو را اين‌گونه بيان کرده است:
«در تابستان 1312 خورشيدي با ناو ... پلنگ مأموريت يافتم که به تمام نقاط ساحلي و جزاير واقع در خليج‌فارس سرکشي کنيم و ضمن رسيدگي به وضع آن‌ها، گزارش جامعي براي دولت تهيه نماييم.
در آن زمان تمام بندرها خليج‌فارس از بوشهر، لنگه، بندرعباس، جزيره هنگام و جاسک تا چابهار به مناسبت عبور خط تلگرافي هند و اروپا در اختيار انگليسي‌ها بود و انگليسي‌ها در اغلب اين نقاط پادگان‌هاي نظامي داشتند و هر وقت که ناوهاي ... ايران به آنجا وارد مي‌شدند، پرچم انگليس را برمي‌افراشتند و بدون کسب اجازة دولت ايران در بندرها ما، خودسرانه مي‌آمدند و مي‌رفتند. پس از تشکيل نيروي دريايي ايران در سال 1311 وقتي براي اولين دفعه يک کشتي جنگي ايراني به بندرهاي يادشده وارد مي‌شد، مواجه با احساسات شديد اهالي مي‌گرديد.
در سال 1312 با ناو «پلنگ» ضمن انجام مأموريت يادشده به بندر «باسعيدو» واقع در منتهي‌اليه غربي جزيره قشم وارد شديم. در اين بندر انگليسي‌ها قبرستاني ايجاد کرده بودند و در حدود بيست تن از مأموران آن دولت که در مأموريت‌هاي خليج‌فارس درگذشته بودند؛ در آنجا دفن شده بودند و بعلاوه يک انبار زغال‌سنگ هم در آنجا ساخته بودند که به مصرف احتياجات ناوگان آن‌ها در خليج‌فارس مي‌رسيد. انگليسي‌ها به دليل داشتن اين قبرستان و انبار زغال، باسعيدو را جزء مستملکات خود قلمداد کرده و يک دسته سرباز هندي در آنجا گمارده بودند که از قبور محافظت نمايند. در مقابل محل سکونت سربازان‌ هم دکلي برپا کرده بودند که هر وقت ناوهاي انگليسي به آنجا مي‌رفتند سربازان يادشده پرچم جنگي انگليس را که در اختيار داشتند به علامت احترام برمي‌افراشتند.
ناو پلنگ به‌تدريج به سواحل باسعيدو نزديک مي‌شد و سربازان هندي که تصور نمي‌کردند ناو ديگري غير از ناو انگليسي به آنجا بيايد، به تصور اينکه ناو پلنگ هم يکي از ناوهاي انگليسي است، طبق سنن پيشين پرچم جنگي انگليس را برافراشتند و اين موضوع مايه تعجب و نگراني ما گرديد.
همين‌که ناو پلنگ در لنگرگاه باسعيدو لنگر انداخت و سربازان هندي مشاهده نمودند که ناو پلنگ يک ناو غير انگليسي و متعلق به دولت ايران است و متوجه شدند که چنان‌چه افراد آن پياده شوند، آن‌ها را دستگير خواهند نمود؛ بنابراين، فرار اختيار نمودند.
خوب به خاطر دارم تصميم گرفتم که پرچم ايران را به‌جاي پرچم انگليس در آنجا برافرازم؛ بنابراين، با يک دستة ناوي مسلح و طبل و شيپور؛ يعني گارد احترام کامل به ساحل رفتم و پرچم انگلستان را پايين آوردم و به‌جاي آن پرچم ايران را با احترامات نظامي به‌جاي آن برافراشتم و چند ناوي را براي نگاهداري پرچم يادشده در آنجا گماردم...» (رسايي، 1354: 433 و 434).
ارزيابي‌هاي انجام‌شده بر روي غلامعلي بايندر
در بررسي اسناد و پرونده خدمتي مشخص شد که در ارزيابي‌هاي انجام‌شده بر روي غلامعلي بايندر از ابتداي استخدام تا درجه ناخدايي (معادل درجه سرهنگي) مطالب زير درج شده است:
- خدمات صفي صاحب‌منصب مذکور خوب، لايق و قابل و مطيع است.
- فوق‌العاده جدي و از هر حيث رضايت‌بخش است.
- با علم و جدي است.
- ...
درج اين‌گونه توصيفات از يک نظامي در پرونده خدمتي نشان‌دهنده وجود نظم ظاهري و همچنين نظم دروني و معنوي در غلامعلي بايندر است.
مأموريت‌هاي انجام‌شده توسط غلامعلي بايندر
ازجمله مأموريت‌هاي مهم انجام‌شده توسط وي، اعزام به ايتاليا براي تکميل دوره آموزشي دريانوردي، مأموريت خريد اسلحه در سال 1307، مأموريت رم ايتاليا 23 فروردين 1311 و... مي‌توان اشاره کرد.
اعلام حضور در ايتاليا
دغدغه‌هاي غلامعلي بايندر؛ 
شناساندن فرهنگ و ساختار نيروي دريايي
ادامه دارد...
بررسی و تحلیل عملکرد نیروی دریایی  ایران در جنگ جهانی دوم
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه