حفاظت از آبزیان خلیج‌فارس در زمان تخم‌ریزی در دستور کار
​​​​​​​گروه شیلات-امید اسماعیلی-  آنطور که خبرگزاری‌های رسمی کشور اعلام کردند، اجرای دومرحله‌ای طرح «دریابست» در آب‌های جنوب کشور با توجه به زمان اوج تخم‌ریزی آبزیان در فصل بهار و اواخر فصل تابستان و همچنین با هدف بازسازی ذخایر آبزیان صیدگاه‌های هرمزگان، در کمیته مدیریت صید استان هرمزگان پیشنهاد شده است.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، کارشناسان معتقدند که طرح «دریابست» هرچند برای احیای ذخایر آبزیان ضروری است، اما باید به‌صورت هدفمند و قانونی در قالب برنامه‌ای مشخص طراحی شود. کاهش منابع آبزیان خلیج‌فارس در دهه‌های اخیر به دلیل افزایش آلودگی‌های دریا، تخریب زیستگاه‌ها بر اثر فعالیت‌های اقتصادی و استخراج ذخایر نفت و گاز و به‌ویژه برداشت و صید بی‌رویه باعث شد تا برای احیای این ذخایر طرح «دریابست» در برخی کشورهای حاشیه این دریا از جمله ایران اجرایی شود.
خلیج‌فارس، همانند بسیاری از مناطق دریایی در جهان از صیدِ بیش از حد رنج می‌برد و این درحالی است که بسیاری از کشورهای این منطقه آماری غیرواقعی در مورد میزان برداشت خود از ذخایر ماهیان و سایر آبزیان خلیج‌فارس ارائه می‌دهند. براین‌اساس، با توجه به بالا رفتن تلاش صید، کاهش ۵۰درصدی ذخیره، انقراض بعضی از گونه‌های آبزیان به‌ویژه کف زیان و ایجاد تنش و بحران در ذخیره در راستای بهبود، تنفس، سلامت محیط‌زیست دریایی در آب‌های انحصاری و مدیریت مسئولانه ماهیگیری باید برای ترمیم این زنجیره غذایی در مناطق خاص از پروتکل‌های مناسب قانونی از جمله صدور پروانه صید، مجوز صید، رعایت استانداردهای صید و محدودیت‌های زمانی و مکانی استفاده شود.

اهمیت دریابست چیست؟
«دریابست» به معنای تعطیلی فعالیت‌های صیادی در یک دوره زمانی مشخص با هدف ایجاد فرصتی برای بازسازی ذخایر آبزیان اعمال می‌شود به نحوی که کشورهای مختلف این کار را به شکل‌های گوناگون انجام می‌دهند. اصطلاح «دریابست» در واقع به حالت تعلیق درآوردن فعالیت ماهیگیری و صیادی در زمان و مکان خاص برای حفظ و پایداری ذخیره و کاهش فشار صید بی‌رویه بر ذخیره آبزیان است که هرساله از ۳۰شهریور تا هشتم‌مهرماه و تنها در یک‌مرحله در آب‌های خلیج‌فارس اجرا می‌شد. رعایت دریابست در تجدید توان منابع دریایی اهمیت زیادی دارد و در سال‌های اخیر موردتوجه هرچه بیشتر از سوی فعالان زیست‌محیطی و حتی فعالان صید قرار گرفته است. کارشناسان بر اهمیت دریابست برای حفظ و پایداری ذخایر آبزیان تأکید جدی دارند.
کاهش منابع آبزیان خلیج‌فارس در دهه‌های اخیر به دلیل افزایش آلودگی‌های دریا، تخریب زیستگاه‌ها و به‌ویژه برداشت و صید بی‌رویه بروز کرده و برای احیای این منابع باید موضوع «دریابست» به شکل منطقی با جامعه صیادی که البته بیشتر از هر کسی با این مشکلات و دغدغه‌ها آشناست، در میان گذارده و مورد رعایت قرار گیرد. در حقیقت «دریابست» ضروری برای مدیریت صید به‌شمار می‌رود و تفاهم با جامعه صیادی برای رعایت زمان آن در دریا می‌تواند به تقویت اقتصاد صیادان کمک کند. بنابراین دریابست، پایه و اساس حفظ ذخایر آبزیان به‌شمار می‌رود. محور اجرای «دریابست» صیادان هستند و صیادان دلسوز همیشه برای دریا ارزش معنوی قائل بوده‌اند و آن را مقر رزق خودشان می‌دانند و رعایت ملاحظات آن را نیز همواره موردتوجه داشته‌اند.
برخی کارشناسان معتقدند که «دریابست» در هر منطقه باید براساس شرایط منطقه‌ای و ناحیه‌ای و متناسب با مطالعات علمی صورت اجرایی داشته باشد. دریابست به روش ممنوعیت‌های موقت، دریابست به روش منطقه و ناحیه و دریابست براساس گونه آبزی صورت می‌گیرد که بتواند نهایت بهره‌وری را داشته باشد و البته جامعه محلی در این زمینه براساس تجربیات خود، اطلاعات با ارزشی دارند. در زمینه مراقبت از دیگر آبزیان غیرخوراکی نیز در هرمزگان شاهد توجه خاص صیادان به محیط‌زیست هستیم که شایسته قدردانی است. کاهش منابع آبزیان خلیج‌فارس در دهه‌های اخیر به‌دلیل افزایش آلودگی‌های دریا، تخریب زیستگاه‌ها و به‌ویژه برداشت و صید بی‌رویه باعث می‌شود تا برای احیای این منابع طرح‌های مانند «دریابست» در دستور کار قرار گیرد.

«دریابست» دومرحله‌ای می‌شود؟
بااین‌حال، به‌نظر می‌رسد شرایط برای سال آینده کمی متفاوت است. آنطور که «ایرنا» گزارش داده، باتوجه به این‌که فصل بهار نیز زمان اوج تخم‌ریزی آبزیان در آب‌های جنوب کشور است، این موضوع (دومرحله‌ای دریابست) از تاریخ ۲۲اردیبهشت تا پنجم‌خرداد‌۱۴۰۴ در کمیته صید استان هرمزگان مطرح شده است. این پیشنهاد در کمیته مدیریت صید استان هرمزگان با حضور نمایندگانی از پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان، معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان، مدیرعاملان تعاونی‌های صیادی استان، فرمانده یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات، روسای شیلات شهرستان‌های استان و جمعی از مسئولان و جامعه صیادی استان هرمزگان مطرح شده است.
در همین ارتباط مسعود بارانی، مدیرکل شیلات هرمزگان گفت: با توجه به زمان اوج فصل تخم‌ریزی آبزیان که در ماه‌های اردیبهشت تا خردادماه است، اجرای دریابست به‌صورت یکپارچه در آب‌های جنوب کشور در زمان اوج تخم‌ریزی آبزیان پیشنهاد می‌شود. دریابست در آب‌های هرمزگان می‌تواند فرصتی مغتنم برای مدیریت صید مسئولانه و کاهش فشار بر ذخایر آبزیان باشد.
این مقام مسئول بیان کرد: با اجرای طرح «دریابست» و با توجه به دریاروی نداشتن شناورهای صیادی، امکان تخلف شناورهای صیادی به کم‌ترین حد ممکن می‌رسد و نقش بسزایی در کاهش فشار بر ذخایر آبزیان دارد. مدیرکل شیلات هرمزگان همچنین با اشاره به همکاری استانداری، نیروهای نظامی و انتظامی، پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان و همه نهادهای مرتبط در اجرای این طرح، اظهار کرد: در مدت اجرای آن در صورت مشاهده کوچک‌ترین تخلف در کمیسیون رسیدگی به تخلفات صیادی و محاکم قضایی با متخلفان برخورد خواهد شد.
«بارانی» حفاظت از مولدین و نوزادان آبزیان در صیدگاه‌ها، کاهش فشار صید و جلوگیری از فعالیت صید غیرمجاز، افزایش شرایط اقتصادی صیادان قانونی، ایجاد شرایط آرامش در صیدگاه‌ها، افزایش راندمان صید بعد از اجرای طرح، ترمیم ذخایر و فرصتی برای احیای نسل انواع آبزیان را از مهم‌ترین مزایا و اهداف اجرای این طرح عنوان کرد.
این مقام شیلاتی در استان هرمزگان اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که می‌تواند در راستای دستیابی به صید پایدار و حفظ ذخیره موثر واقع شود، اجرای مطلوب «دریابست» است که در این راستا بررسی‌ها و پژوهش‌های لازم به شکل مطلوبی توسط کارشناسان پژوهشکده اکولوژی خلیج‌فارس و دریای عمان و اداره‌کل شیلات هرمزگان انجام گرفته که اجرای دقیق آن متضمن همراهی جامعه بهره‌بردار و صیادی است.
«بارانی» در پایان با اشاره به این‌که رعایت قوانین و مقررات صید و صیادی با همکاری صیادان نقش مهمی در حفظ منابع آبزیان برای نسل آینده و صید پایدار خواهد داشت، یادآور شد: آنچه مسلم است با اجرای طرح ممنوعیت عمومی صید تمامی گونه‌های آبزی (دریابست) شرایط بهتری برای رشد و تکثیر و احیای نسل آبزیان در زیستگاه‌های طبیعی فراهم 
می‌شود.