گروه حمل‌ونقل-امید اسماعیلی-  آخرین روز هفته گذشته بود که مراسم تحویل اراضی و آغاز مطالعات زمین‌شناسی پروژه راه‌آهن رشت-آستارا در صومعه‌سرا برگزار شد؛ پروژه‌ای ۱۶۲کیلومتری که براساس آنچه پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت راه‌وشهرسازی اعلام کرده است، به اتصال شبکه ریلی ایران و جمهوری آذربایجان در کریدور بین‌المللی شمال-جنوب کمک می‌کند. در همین مراسم بود که فرزانه صادق، وزیر راه‌وشهرسازی دولت چهاردهم با اشاره به اهمیت توسعه ریلی کریدور شمال به جنوب اعلام کرد: به‌زودی سوت قطار رشت-آستارا به صدا در می‌آید.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، راه‌آهن رشت-آستارا به طول ۱۶۲کیلومتر، یکی از پروژه‌های حیاتی در راستای تکمیل کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب به‌شمار می‌رود؛ کریدوری که از بنادر جنوبی ایران آغاز شده و تا کشورهای حوزه دریای کاسپین و فراتر از آن امتداد دارد. این پروژه نه‌تنها مسیر ریلی ایران را به خطوط راه‌آهن جمهوری آذربایجان متصل می‌کند، بلکه فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای تسهیل ترانزیت کالا، توسعه اقتصادی و همکاری‌های منطقه‌ای فراهم می‌آورد.
مراسم تحویل اراضی تملک‌شده و آغاز مطالعات زمین‌شناسی این پروژه با حضور مجازی ولادیمیروویچ استاروویت، وزیر حمل‌ونقل روسیه؛ هادی حق‌شناس، استاندار گیلان؛ نمایندگان مردم تالش و صومعه‌سرا در مجلس شورای اسلامی؛ هوشنگ بازوند، معاون وزیر راه و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور و دیگر مسئولان ارشد برگزار شد. به اعتقاد کارشناسان مطالعات زمین‌شناسی، نخستین گام تخصصی و فنی در فرآیند طراحی و ساخت این خط ریلی است که به تعیین ویژگی‌های زمین، شرایط خاک و ساختارهای زیرزمینی در مسیر کمک می‌کند. نتایج این مطالعات مبنای طراحی‌های دقیق‌تری مانند محل تونل‌ها، پل‌ها و مسیر راه‌آهن خواهد بود و نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت پروژه ایفا می‌کند.
همکاری ریلی جدی بین ایران و روسیه
فرزانه صادق، وزیر راه‌وشهرسازی دولت چهاردهم نیز که به صورت برخط در آیین واگذاری اراضی تملک و آغاز مطالعات زمین‌شناسی پروژه ریل رشت-آستارا حضور پیدا کرده بود، بیان کرد: امروز یک روز بزرگ برای ایران و گیلان است. وی با اشاره به واگذاری اراضی تملک‌شده، بیان کرد: همکاری ریلی حمل‌و‌نقل بین ایران و روسیه جدی و حرفه‌ای است. «صادق» با اشاره به اینکه در کنار تملک اراضی، باید کارهای فنی و زمین‌شناسی آن هم انجام شود، گفت: اجرای پروژه ریلی رشت-آستارا با تملک اراضی و انجام زمین‌شناسی سرعت بیشتری می‌گیرد. وی با بیان اینکه ایران و روسیه نگاه تعاملی در توسعه روابط حمل‌ونقل دارند، افزود: توسعه روابط تجاری و اقتصادی ایران و روسیه با اتصال کریدور شمال به جنوب قوت می‌گیرد. وزیر راه‌وشهرسازی با بیان اینکه به‌زودی سوت قطار رشت-آستارا به‌صدا در می‌آید، گفت: شخص رئیس‌جمهور به‌صورت مداوم و مکرر پیگیر اجرای پروژه ریلی رشت-آستارا است.

کریدور شمال-جنوب، مسیری استراتژیک
 در عرصه بین‌المللی
در بخش اجرایی، حجم عملیات عمرانی این پروژه نیز چشمگیر است. مجموع خاکبرداری‌ها به ۲.۴میلیون مترمکعب و خاکریزی‌ها به ۷.۹میلیون مترمکعب می‌رسد. همچنین در این پروژه ۱.۳میلیون مترمکعب بتن‌ریزی، ۱۶۲هزار تن آرماتوربندی و ۷۲۰هزار مترمکعب بالاست انجام خواهد شد. برای اجرای مسیر، به ۱۶۰هزار قطعه تراورس و ۳۵هزار تن ریل نیاز است که حجم بالای مصالح مصرفی، بیانگر ابعاد بزرگ و گستره عملیات مهندسی در این طرح زیربنایی است. این ویژگی‌ها پروژه را به یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین خطوط ریلی کشور از منظر فنی و اجرایی تبدیل کرده است.
کریدور شمال-جنوب، یکی از مهم‌ترین راه‌های ترانزیتی بین‌المللی است که ارتباط بین کشورهای حوزه خلیج‌فارس، ایران، دریای خزر، قفقاز، روسیه و اروپا را برقرار می‌کند. این کریدور با کاهش قابل‌توجه زمان و هزینه انتقال کالا، به افزایش رقابت‌پذیری حمل‌ونقل ایران در سطح جهانی کمک می‌کند. پروژه رشت-آستارا، به‌عنوان حلقه اتصال بخش شمالی این کریدور، تکمیل‌کننده زنجیره راه‌آهن‌های شمال کشور است. با بهره‌برداری از این مسیر ریلی، ظرفیت جابه‌جایی بار سالانه تا ۱۵میلیون تن افزایش خواهد یافت که این امر نه‌تنها فشار حمل‌ونقل جاده‌ای را کاهش می‌دهد، بلکه باعث کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی نیز می‌شود. افزایش حجم بار ترانزیتی همچنین به توسعه زیرساخت‌های لجستیکی و اقتصادی منطقه گیلان و به‌طور کل کشور کمک شایانی خواهد کرد.

فرصت‌سازی برای توسعه منطقه‌ای 
و همکاری بین‌المللی
اتصال شبکه راه‌آهن ایران به جمهوری آذربایجان در منطقه مرزی آستارا، گامی مهم در توسعه همکاری‌های اقتصادی و سیاسی دوکشور است. این اتصال، امکان تبادل مستقیم کالا، مسافران و توسعه گردشگری بین دوکشور را فراهم می‌آورد و پیوندی راهبردی برای توسعه تجارت منطقه‌ای محسوب می‌شود. در کنار آن، این پروژه به ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم در مناطق مجاور کمک می‌کند و موجب بهبود شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی استان گیلان به‌ویژه شهرستان‌های صومعه‌سرا و آستارا خواهد شد. تکمیل این کریدور استراتژیک در راستای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور، علاوه‌بر منافع اقتصادی، اهمیت فراوانی در سیاست‌های توسعه پایدار و کاهش آلاینده‌های محیط‌زیستی دارد. تقویت حمل‌ونقل ریلی، کاهش وابستگی به حمل‌ونقل جاده‌ای و تسهیل ترانزیت کالاها، ایران را به یکی از گلوگاه‌های مهم ترانزیت بین‌المللی تبدیل می‌کند و این جایگاه باعث افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی کشور در منطقه می‌شود.

به دنبال ایجاد ثبات سیاسی و امنیت پایدار
هادی حق شناس، استاندار گیلان نیز در این مراسم با بیان اینکه اکنون رویداد مبارکی در حوزه زیرساختی گیلان و ایران رقم خورده است، اظهار کرد: کریدورهای حمل‌ونقلی در دودهه گذشته، در ادبیات توسعه ای ایران جاری شده‌اند که مهم‌ترین آن، کریدور شمال به جنوب است. وی با اشاره به علاقه‌مندی روسیه به دسترسی به آب های گرم خلیج‌فارس از طریق ایران با هدف حمل کالا، بیان کرد: ایرانیان خاطره خوشی از راه ابریشم دارند. موقعیت بی نظیر ایران، این امکان را به روسیه و کشورهای آسیای‌میانه و جنوب‌شرقی آسیا می دهد تا از فرصت کریدور شمال به جنوب استفاده کنند.
استاندار گیلان میانگین روزانه ورود به بندر کاسپین را ۱۵واگن و مرز آستارا را ۳۵واگن دانست و ادامه داد: در حال حاضر ۵۰واگن را روی ریل جابه‌جا می‌کنیم که با تکمیل راه آهن رشت-آستارا و اتصال به بندرعباس این تعداد، به ۱۵۰واگن در روز می رسد. او میانگین ظرفیت جابه‌جایی بار توسط کشتی های دریای خزر را حدود چهارهزار تن در روز دانست و اظهار کرد: اگر بخشی از این بار را به ریل منتقل کنیم، هم کاهش تعداد عملیات تخلیه و بارگیری و هم افزایش سرعت آن اتفاق می افتد. وی با اشاره به پیگیری‌های رئیس‌جمهور از روند اجرای این پروژه، گفت: این کریدور با ایجاد منافع مشترک اقتصادی بین کشورها از طریق حمل کالا، به ایجاد ثبات سیاسی و امنیت پایدار این کشورها کمک می کند.