چشم‌انداز ریلی توسعه تجاری و افزایش امنیت در منطقه مَکُران
​​​​​​​گروه حمل ونقل-امید اسماعیلی-  راه‌آهن چابهار-زاهدان، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ریلی ایران، به‌عنوان بخش کلیدی کریدور شمال-جنوب و کریدور شرق کشور در حال تکمیل است. این مسیر با هدف اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه سراسری راه‌آهن کشور، نقش اساسی در توسعه اقتصادی شرق ایران و افزایش ظرفیت ترانزیتی کشور ایفا خواهد کرد. حالا در روزهایی که بیش از یک‌هفته از آغاز حملات نظامی تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به خاک ایران می‌گذرد و در حالی‌که نقاط مختلفی از کشور طعم روزهای جنگی را چشیده‌اند، شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور از تداوم احداث راه‌آهن چابهار-زاهدان در راستای توسعه محور شرق کشور خبر داده است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، با وجود حملات نظامی صورت‌گرفته از سوی رژیم صهیونیستی به شهرهای مختلف ایران، منازل مسکونی غیرنظامیان و برخی پروژه‌های زیرساختی، گزارش‌های رسمی حاکی از آن است که مراحل احداث و اجرای برخی دیگر از پروژه‌های زیرساختی کشور با شتاب بیشتری در حال انجام است. شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور اعلام کرده است که علی‌رغم حاکم بودن شرایط فعلی بر کشور، بخش‌های مختلفی از این پروژه در استان سیستان و بلوچستان توسط مهندسان ایرانی در حال ساخت است. این ابَرپروژه در استان سیستان و بلوچستان از چابهار شروع و پس از عبور از شهرهای نیک‌شهر، ایرانشهر و خاش از طریق زاهدان به شبکه سراسری ریلی متصل می‌شود.
اواسط اردیبهشت‌ماه سال‌جاری بود که محمدمهدی زارعی، سرپرست اداره‌کل راه‌آهن جنوب‌شرق اعلام کرد که اعتبار تکمیل ساخت راه‌آهن زاهدان به چابهار اختصاص داده شده و از طرفی پایش‌های مستمر مجموعه راه‌آهن نشان می‌دهد که دانش بومی توان تکمیل چنین ابرپروژه‌ای با ابنیه فنی آن را داراست. همان زمان اعلام شد که مسیر ریلی زاهدان به خاش از لحاظ کیفیت فنی در سطح بالایی قرار دارد. همچنین گفته شد که با پیگیری‌های صورت‌گرفته، در صورت موافقت سازمان برنامه و بودجه، ۲همت اعتبار برای حل مسئله شن‌های روان‌مسیر زاهدان به بم اختصاص خواهد یافت. مسئولان وزارت راه و شهرسازی پیش از این بارها اعلام کرده‌اند که راه‌آهن زاهدان به میرجاوه یکی از پروژه‌های اولویت‌دار کشور بوده که در قالب ماده۲۳ تأمین اعتبار شده است.

کلان پروژه کریدوری در سیستان و بلوچستان
کلان‌پروژه کریدوری چابهار-زاهدان به‌عنوان یکی از حلقه‌های استراتژیک حمل‌و‌نقل ریلی کشور، مورد اهتمام ویژه دولت چهاردهم قرار دارد. با اجرایی‌شدن این ابرپروژه ریلی امیدها برای اتصال تنها بندر اقیانوسی ایران به شبکه ریلی کشور با هدف توسعه سواحل مکران، تقویت امنیت ملی و افزایش سهم کشور از تجارت بین‌‌‌المللی را افزایش پیداست.
سال گذشته همزمان با سفر استانی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور به استان سیستان و بلوچستان بود که رسانه‌ها اعلام کردند با تخصیص 20همت اعتبار از محل تهاتر نفت به این ابرپروژه موافقت شده است. همان زمان اعلام شد که تزریق اعتبارات جدید در 6ماهه دوم سال 1403 و افزایش اکیپ‌های اجرایی در هر سه بخش زیرسازی، روسازی و ساختمان ایستگاه‌ها، تکمیل محدوده خاش به ایرانشهر تا شهریورماه و تکمیل کل پروژه تا پایان سال‌جاری هدف‌گذاری شده است.
این پروژه ریلی در حقیقت یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی کشور محسوب شده و نقش بسزایی در اتصال کریدور جنوب‌شرق ایران به شبکه ریلی ملی ایفا می‌کند. این ابرپروژه هم‌اکنون به لحاظ زیرسازی، 79درصد پیشرفت فیزیکی داشته و ارزش روز آن یک‌و‌نیم میلیارد دلار تخمین زده شده است. پروژه اتصال خط آهن چابهار-زاهدان به شبکه ریلی کشور، 12سال پیش با هدف ایجاد کریدور شمال به جنوب در شرق کشور، اتصال بندر اقیانوسی شهیدبهشتی چابهار به شبکه ریلی کشور و تسهیل دسترسی کشورهای آسیای‌میانه، شرق روسیه و افغانستان به آب‌‌‌های آزاد کلید خورد. پروژه‌ای که علاوه‌بر تأثیرگذاری بر توسعه سواحل مکران و مناطق محروم شرق کشور و همچنین امکان اتصال مؤثر مبادی ریلی شمالی مانند امیرآباد، آستارا با مقاصد جنوبی مانند بندر شهیدبهشتی، امام‌خمینی و... نقش راهبردی و استراتژیک در افزایش سهم کشور از بازار ترانزیت بین‌‌‌المللی ایفا می‌کند.

اهمیت جایگاه ایران در محل تلاقی کریدورها
ایران در محل اتصال کریدور‌های شمال به جنوب و شرق و غرب واقع شده است. این موضوعی است که برای سال‌ها از آن غفلت شده بود و حالا مدتی است که به صورت جدی از سوی دولت‌های مختلف برای بهره‌برداری اقتصادی از آن برنامه‌ریزی می‌شود. بسیاری از کارشناسان حوزه اقتصاد حمل‌ونقل معتقدند که با بهره‌برداری از ابرپروژه ریلی محور چابهار-زاهدان، ضمن افزایش ظرفیت ترانزیت کالا در کریدور ریلی شمال به جنوب، موجب دسترسی مردم چابهار، خاش، نیکشهر و ایرانشهر به شبکه ریلی کشور و توسعه استان سیستان و بلوچستان خواهد شد.
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که با تکمیل خط راه‌آهن چابهار به زاهدان، پیش‌بینی می‌شود سالانه ۸میلیون تن بار و بیش از 2میلیون نفر مسافر از طریق این مسیر ریلی جابه‌جا شده و از این طریق سهم ایران در ترانزیت بین‌المللی افزایش چشمگیری پیدا کند. طرحی که می‌تواند چابهار را به قطب مهم اقتصادی، راهبردی و ترانزیتی در منطقه تبدیل کرده و تأثیر مستقیمی بر اقتصاد در حوزه عملیات گسترده ترانزیتی سیستان و بلوچستان گذارد. به این ترتیب، استان سیستان و بلوچستان به یکی از شاهراه‌های اصلی تردد کالاهای ترانزیتی در منطقه تبدیل شده و شکوفایی و رونق در امور اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌های این استان پهناور، رقم خواهد خورد.

هدف‌گذاری انتقال بار از روسیه به هند و بالعکس
سیدمرتضی ناصریان، کارشناس ارشد ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در گفت‌وگویی با «مهر» می‌گوید: اتمام این راه‌گذر ریلی، عبور کالا از شمال به جنوب و بالعکس را سرعت می‌د‌هد و با توجه به برآوردهای صورت‌گرفته، حجم باری که در مسیر راه‌گذر شمال به جنوب از روسیه و کشورهای حوزه CIS به سمت هند و برعکس با افتتاح مسیر ریلی چابهار-زاهدان-یونسی به حدود ۲میلیون تن در سال می‌رسد.
این کارشناس اقتصادی حوزه حمل‌ونقل همچنین خاطرنشان کرد: تحقق بارهای ترانزیتی بیش‌ از وابستگی به تکمیل زیرساخت ریلی، به وضعیت توقف‌های بارها در گمرکات و بنادر و هماهنگی نهادهای متعدد داخلی و بین‌المللی و امکانات لجستیکی و تعرفه‌ها و زمان سیر بستگی دارد و کشور ما در جذب بار ترانزیتی موفقیت نسبی نداشته و امید است با تحول در این زمینه و تشکیل ستاد عالی ترانزیت و رفع مشکلات مدیریتی و نرم‌افزاری روند جذب بارهای ترانزیتی اصلاح
 شود.