دو سد کشور خشک شده‌اند
​​​​​​​گروه انرژی-فاطمه کریمی-  براساس آمار تازه منتشرشده شرکت مدیریت منابع آب ایران، وضعیت منابع آبی کشورمان به شرایط بحرانی نزدیک و نزدیک‌تر شده؛ به‌گونه‌ای که با گذشت ۱۰ماه از سال آبی جاری (ابتدای مهر۱۴۰۳ تا آخر شهریور۱۴۰۴) 7سد کشور زیر ۱۰درصد آب داشته و ۲سد نیز خشک شده‌اند. به نظر می‌رسد تداوم خشکسالی‌های کشورمان شرایط منابع آبی را در صورت مدیریت نشدن میزان مصارف به بحران نزدیک و نزدیک‌تر خواهد کرد و تداوم آن می‌تواند نگرانی‌های وسیعی به همراه آورد. عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب در نشستی خبری با خبرنگاران ضمن اشاره به کاهش شدید ذخایر در سدهای تهران و البرز، گفت: پیش‌بینی‌ها حاکی از سال آبی بسیار سخت است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، بررسی گزارش‌های آماری مربوط به منابع آبی موجود در کشور نشان می‌دهد که از ابتدای سال آبی (مهرماه) تا بیست‌یکم تیر ماه میزان ورودی مخازن کل معادل ۲۲میلیارد و۴۳۰میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته این عدد به ۳میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب رسید که نشان‌دهنده کاهش ۴۳درصدی ورودی سدهاست. خروجی سدها با ۲۳میلیارد و ۶۰میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته کاهش ۲۱درصدی را نشان می‌دهد، زیرا در مدت زمان مشابه خروجی سدها به ۲۹میلیارد و ۲۰۰میلیون مترمکعب می‌رسید.
حجم آب موجود مخازن اکنون ۲۳میلیارد و ۶۷۰میلیون مترمکعب ثبت شده که این عدد نسبت به سال قبل که عددی معادل ۳۲میلیارد و ۱۰میلیون مترمکعب بوده که نشان دهنده کاهش ۲۶درصدی است. همچنین حجم پرشدگی سدهای کشور ۴۶درصد و ۵۴درصد مخازن سدها خالی است. بررسی موجودی سدهای کشور نشان می‌دهد سدهایی نظیر سدهای استان تهران، خراسان‌رضوی، قم، هرمزگان، گلستان، زنجان، کرمان، فارس و مرکزی در وضعیت نامطلوبی قرار دارند و تنها استان مازندران در شرایط مطلوب قرار دارد. همچنین بارندگی در استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان و بوشهر بدترین وضعیت بارندگی نسبت به سال گذشته نشان می‌دهند و استان‌های زنجان و مازندران در وضعیت نرمال به‌سر می‌برند و تنها استان گیلان وضعیت نرمال بارندگی را داشته است.
تداوم خشکسالی و بحران منابع آبی سدها
تداوم خشکسالی‌های کشورمان شرایط منابع آبی را در صورت مدیریت نشدن میزان مصارف به بحران نزدیک و نزدیک‌تر خواهد کرد و تداوم آن می‌تواند نگرانی‌های وسیعی به همراه آورد. براساس آمار تازه منتشرشده شرکت مدیریت منابع آب ایران، از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر۱۴۰۳) تا ۲۰تیرماه فقط ۱۴۶.۴میلیمتر بارش در کشور رخ داده که همین بارش‌های اندک اثر بر منابع آبی سطحی که نقش مهمی در تامین آب بخش‌های مختلف کشور از صنعت تا کشاورزی و خدمات دارد، گذاشته و تداوم آن می‌تواند نگرانی‌هایی را ایجاد کند. طبق آمار شرکت مدیریت منابع آب ایران، سدهای طرق در استان خراسان‌رضوی از ابتدای سال آبی جاری تا ۲۱تیرماه فقط سه‌میلیون مترمکعب آب دارد. همچنین سد سرنی در استان هرمزگان نیز فقط هشت‌میلیون مترمکعب آب دارد.
سد کینه‌ورس در استان زنجان چهارمیلیون مترمکعب آب داشته و سد تنگوئیه سیرجان در استان کرمان هم سه‌میلیون مترمکعب آب دارد. سد وشمگیر، گلستان و بوستان در استان گلستان نیز چهارمیلیون مترمکعب و سد دامغان در استان سمنان ۹میلیون مترمکعب و سد نهرین در خراسان‌جنوبی هم یک‌میلیون مترمکعب آب دارد. در این میان از مجموع سدهای بزرگ و مهم کشور، سدهای شمیل و نیان در استان هرمزگان و سد رودبال داراب در استان فارس خشک شده‌اند. همچنین از مجموع حدود ۲۰۰سد کشور تنها 8سد سیمره در استان ایلام، سدهای سلیمانشاه و داریان در استان کرمانشاه، سد رودبار لرستان، شهیدرجایی مازندران، یامچی اردبیل، شهید قنبری در استان آذربایجان‌غربی و سد شهر بیجار در استان گیلان با رشد تا حداکثر ۲۰درصدی نسبت به سال گذشته روبه‌رو شده‌اند.
وضعیت برخی سدهای مهم کشور بیانگر آن است که در ۱۸سد درصد پرشدگی کمتر از ۲۰درصد است، به‌طوری‌ که سد لار تهران ۷درصد، سد دوستی و طرق استان خراسان‌رضوی به ترتیب ۶ و ۹درصد، سد پانزده‌خرداد حوضه قمرود ۱۰درصد، سد استقلال و شمیل و نیان و سرنی هرمزگان به ترتیب، ۴، صفر و ۱۴درصد، سد تهم استان زنجان ۱۳درصد، سد رودبال داراب استان فارس یک‌درصد، چاه‌نیمه استان سیستان و بلوچستان ۱۶درصد، سد تنگوییه سیرجان استان کرمان ۷درصد و سد نسا این استان ۹درصد و سد ساوه و کمال صالح استان مرکزی به ترتیب ۸ و ۱۹درصد آب دارند.
نشانه‌های سال بسیار سخت آبی
عیسی بزرگ‌زاده، در نشست خبری با خبرنگاران اظهار کرد: گرچه پیش‌بینی شده بود در سدهای حوضه استان تهران در ماه‌های اردیبهشت و خرداد بارش‌های نرمالی خواهیم داشت، اما چنین اتفاقی رخ نداد و مجموع بارش‌های دریافتی تا ۲۱تیرماه حدود ۱۵۰میلیمتر شد که نسبت به دوره بلندمدت ۴۴درصد کاهش دارد. وی ادامه داد: مجموع بارش‌های این حوضه در سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۴درصد کاهش دارد که می‌توان گفت سال آبی جاری دومین سال کم‌بارش در دوره آماری ۵۷ساله بوده و از سوی دیگر در پنجمین سال خشک قرار گرفته است.
سخنگوی صنعت آب خاطرنشان‌کرد: به دلیل کم‌بارشی‌های رخ داده، در مجموع آورد آبی سدها از ابتدای سال آبی جاری یعنی ابتدای مهر۱۴۰۳ تا ۲۱تیرماه حدود ۲۲.۴میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به سال گذشته که ۳۹.۱۵میلیارد مترمکعب بوده، ۴۳درصد عقب‌ماندگی داریم. بزرگ‌زاده گفت: البته با مدیریت مخزن و مدیریت رهاسازی‌هایی که انجام شد، حجم موجود آب در مخازن سدها اکنون حدود ۲۳.۶۷میلیارد مترمکعب است که نسبت به سال گذشته که حدود ۳۲میلیارد متمکعب بوده، ۲۶ درصد عقب‌ماندگی داریم؛ یعنی با وجود آنکه از نظر ورودی ۴۳درصد عقب‌ماندگی داریم، اما از نظر حجم مخازن ۲۶درصد عقب ماندگی داریم و این به دلیل مدیریت رهاسازی انجام شده است. وی درصد پرشدگی در کل کشور را حدود ۴۶درصد اعلام کرد.
بزرگ‌زاده این آمار را نشانه‌ای از سال آبی بسیار سخت پیش‌رو دانست و افزود: از زمستان سال گذشته، بارها از طریق رسانه‌ها از مردم شریف استان‌های تهران، البرز و بخش‌هایی از قزوین که از این سدها تأمین آب می‌شوند، درخواست کردیم با مدیریت مصرف آب به ما کمک کنند. وی هشدار داد: کاهش مصرف فعلی کفایت لازم را نداشته و بیم آن می‌رود که در صورت تداوم روند فعلی، رفاه آبی مردم به‌ویژه در مناطق تحت پوشش سدهای پنج‌گانه کاهش یابد. سخنگوی صنعت آب از همه شهروندان خواست با جدیت بیشتری مصرف آب را مدیریت کرده و وزارت نیرو را در افزایش تاب‌آوری منابع آبی یاری دهند تا از شرایط سخت‌تر احتمالی جلوگیری شود.

برنامه قطعی آب تهران در دستور نیست
با توجه به وضعیت نگران‌کننده منابع آبی شرکت آب و فاضلاب استان تهران روز یکشنبه اعلام کرد که این استان برای نخستین‌بار در دوره آماری درازمدت، پنجمین خشکسالی پیاپی را تجربه می‌کند و میزان بارش‌ها در سال آبی جاری حدود ۵۰درصد در مقایسه با میانگین بلندمدت کاهش یافته است. با وجود کم‌بارشی و محدودیت‌های آبی ناشی از خشکسالی‌های بی‌سابقه، آبفای تهران اعلام کرده که در تلاش است با مدیریت فشار شبکه و توزیع عادلانه آب و همراهی شهروندان در صرفه‌جویی ۲۰درصدی، از اعمال قطعی آب پیشگیری کند. براساس اعلام شرکت آبفای استان تهران، هیچ‌گونه برنامه نوبت‌بندی آب در دستور کار این شرکت قرار ندارد و نوسان‌های احتمالی در فشار شبکه ناشی از افزایش دما و رشد مقطعی پیک مصرف در برخی ساعت‌های گرم روز است. این شرکت با اشاره به استقرار هوای گرم و تداوم رشد دما در روزهای آینده، ضمن درخواست دوباره از شهروندان برای همراهی در صرفه‌جویی دست‌کم ۲۰درصدی مصرف آب، نصب مخزن و تعبیه پمپ پس از آن را راهکار موثری برای پیشگیری از نوسان‌های فشار شبکه به‌ویژه در طبقات بالای مجتمع‌های مسکونی اعلام کرد.