شرکت اماراتی جایگزین روسیه در بندر طرطوس سوریه شد
گروه بین الملل-سهیل مر تضوی-  دولت جدید سوریه یک توافق ۸۰۰میلیون دلاری با شرکت اماراتی «دی‌پی‌ورلد» برای توسعه بندر طرطوس امضا کرده؛ اقدامی استراتژیک در چارچوب تلاش‌ها برای بازسازی کشوری که ۱۴سال جنگ داخلی زیرساخت‌های آن را ویران کرده است. آنطور که هفته گذشته خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) اعلام کرده، این قرارداد با حضور احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت این کشور میان اداره کل بنادر زمینی و دریایی سوریه و شرکت دی‌پی‌ورلد به امضا رسیده است. هدف از این توافق، بهبود زیرساخت‌های بندری و خدمات لجستیکی عنوان شده است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، دولت جدید اسلام‌گرای سوریه که پس از برکناری بشار اسد در دسامبر گذشته به قدرت رسید، تلاش دارد با شرکت‌های بین‌المللی وارد همکاری شود و از رفع تحریم‌های غربی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی بهره ببرد. سلطان بن سلیِم، مدیرعامل شرکت امراتی دی‌پی‌ورلد نیز پس از امضای قرارداد اظهار داشت: اقتصاد سوریه دارای ظرفیت‌های قابل‌توجهی است؛ از جمله بندر طرطوس که فرصت مهمی برای انتقال و صادرات صنایع سوری فراهم می‌کند. او افزود: این بندر که پس از بندر لاذقیه دومین بندر مهم سوریه به‌شمار می‌رود، به یکی از بهترین بنادر جهان تبدیل خواهد شد.
پیش از این نیز در ماه می سال‌جاری میلادی، دولت جدید سوریه با شرکت فرانسوی CMA-CGM قراردادی ۳۰ساله برای توسعه و مدیریت بندر لاذقیه امضا کرده بود و همچنین توافقی ۷میلیارد دلاری با کنسرسیومی از شرکت‌های قطری، ترکیه‌ای و آمریکایی برای بازسازی بخش انرژی خود به امضا رسانده است. براساس اخبار منتشرشده، سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده در این قرارداد ۲۳۰میلیون یورو است. در سال نخست ۳۰میلیون یورو تزریق خواهد شد و در چهارسال بعد اسکله‌ای جدید به ارزش تقریبی ۲۰۰میلیون یورو ساخته می‌شود.
بندر طرطوس دومین بندر بزرگ سوریه و یکی از مهم‌ترین نقاط تجاری و لجستیکی این کشور به‌شمار می‌رود. این بندر همچنین تنها پایگاه دریایی روسیه در دریای مدیترانه را در خود جای داده است و نقش کلیدی در راهبردهای نظامی و اقتصادی مسکو در منطقه دارد. براساس گزارش‌های منتشرشده، اخیراً دوکشتی باری روسی وارد بندر طرطوس شده‌اند. تصاویر ماهواره‌ای نیز حضور حداقل سه‌ناو روسی را در نزدیکی این بندر نشان می‌دهد. این تحولات گمانه‌زنی‌هایی را درباره تلاش روسیه برای خروج تجهیزات یا کاهش حضور نظامی خود در سوریه تقویت کرده است. لغو این قرارداد می‌تواند نشانه‌ای از تغییر سیاست‌های دولت جدید سوریه نسبت به همکاری‌های اقتصادی و سیاسی با مسکو باشد. این اقدام ممکن است بر روابط استراتژیک میان روسیه و سوریه تأثیر بگذارد و حضور اقتصادی روسیه در این کشور را به چالش بکشد.

اهمیت استراتژیک بندر طرطوس
بندر طرطوس در سوریه، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در ساحل دریای مدیترانه، از اهمیت اقتصادی قابل‌توجهی برخوردار است. این بندر به ‌عنوان دومین بندر بزرگ سوریه پس از لاذقیه، نقش مهمی در تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی ایفا می‌کند. طرطوس به‌ عنوان دروازه‌ای به دریای مدیترانه، امکان اتصال تجاری بین آسیا، اروپا و آفریقا را فراهم می‌کند. این بندر در مسیر کریدورهای تجاری منطقه‌ای قرار دارد و می‌تواند به ‌عنوان هاب لجستیکی برای انتقال کالا عمل کند. این بندر همچنین به دلیل ظرفیت بارگیری بالا (که با سرمایه‌گذاری‌های اخیر، از 4میلیون تن به 38میلیون تن در سال افزایش یافته است)، نقش مهمی در صادرات و واردات کالاهای سوری، از جمله محصولات کشاورزی و نفتی، دارد. این بندر همچنین امکان صادرات گندم و سایر محصولات کشاورزی سوریه را تقویت کرده است.
طرطوس به‌ عنوان یک مرکز نفتی و لجستیکی، در تأمین نیازهای انرژی منطقه نقش دارد. زیرساخت‌های بندری آن برای انتقال نفت و محصولات پتروشیمی استفاده می‌شود. بااین‌حال، باید توجه داشت که بندر طرطوس به دلیل مسائل سیاسی و نظامی منطقه، از جمله حضور نیروهای خارجی و درگیری‌های داخلی سوریه، با چالش‌هایی مواجه است. با وجود این، موقعیت جغرافیایی و پتانسیل‌های زیرساختی آن، طرطوس را به یکی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی سوریه و منطقه تبدیل کرده است.
اگرچه طرطوس مستقیماً به شبکه ریلی ایران متصل نیست، اما از طریق کریدورهای ریلی و جاده‌ای منطقه‌ای (مانند کریدور شمال-جنوب یا اتصال به بندر لاذقیه)، می‌تواند مکمل زیرساخت‌های حمل‌ونقل ایران باشد. اتصال ریلی ایران به بندر لاذقیه و سپس طرطوس، امکان دسترسی ایران به بازارهای مدیترانه‌ای را تقویت کرده و هزینه‌های ترانزیت از طریق کانال سوئز را کاهش می‌دهد. در مجموع، بندر طرطوس با پتانسیل تبدیل‌شدن به یک هاب تجاری و لجستیکی، نقش کلیدی در اقتصاد سوریه و منطقه دارد و می‌تواند از طریق همکاری‌های منطقه‌ای، به‌ویژه با ایران، تأثیرات اقتصادی گسترده‌تری داشته باشد.

خواب امارات برای بنادر مدیترانه
بررسی گزارش‌های منتشرشده طی سال‌های گذشته در رسانه‌های مختلف نشان می‌دهد که امارات به‌طور فعال در راستای گسترش نفوذ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی خود در منطقه، از جمله در بنادر استراتژیک دریای مدیترانه، در حال تلاش می‌کند. این سیاست بخشی از استراتژی گسترده‌تر امارات برای تقویت جایگاه خود به‌ عنوان یک هاب تجاری و لجستیکی جهانی در مسیرهای ترانزیتی بین‌المللی است. امارات در رقابت با کشورهایی مانند ترکیه، قطر و ایران تلاش می‌کند تا نفوذ خود را در بنادر استراتژیک مدیترانه، از جمله طرطوس و لاذقیه در سوریه، تقویت کند. این سیاست بخشی از استراتژی بلندمدت امارات برای کنترل بنادر کلیدی در مسیرهای تجاری دریای سرخ و مدیترانه است که به آن امکان می‌دهد تا بر زنجیره‌های تأمین جهانی تأثیر بگذارد.
امارات از دیپلماسی دریایی به‌ عنوان محور اصلی سیاست خارجی خود استفاده می‌کند. این شامل سرمایه‌گذاری در بنادر استراتژیک، مانند بندر طرطوس و همچنین بنادر دیگر در دریای سرخ و شاخ آفریقا (مانند بندر پورت‌سودان در سودان) است. این اقدامات به امارات امکان می‌دهد تا در مسیرهای تجاری کلیدی، از جمله جاده ابریشم دریایی (از چین به مدیترانه)، نقش محوری ایفا کند. امارات از طریق شرکت DP World از سال2005 به‌طور سیستماتیک در بنادر استراتژیک جهان سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت در حال حاضر در بیش از 70بندر در سراسر جهان فعالیت می‌کند و بنادر مدیترانه، به دلیل موقعیت استراتژیک در مسیر تجارت اروپا-آسیا-آفریقا از اهداف کلیدی آن هستند.
امارات به دنبال تبدیل‌شدن به یک هاب لجستیکی جهانی است. بنادر مدیترانه، به‌ویژه طرطوس و لاذقیه، به دلیل نزدیکی به بازارهای اروپا و مسیرهای تجاری کانال سوئز، برای این هدف حیاتی هستند. کنترل بنادر مدیترانه به امارات امکان می‌دهد تا در رقابت با قدرت‌های منطقه‌ای مانند ترکیه و ایران، نفوذ خود را گسترش دهد و به ‌عنوان بازیگری کلیدی در نظم جدید منطقه‌ای مطرح شود. در حقیقت به نظر می‌رسد امارات با تقویت حضور خود در بنادر استراتژیک، امنیت مسیرهای تجاری خود را تضمین می‌کند.
به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که امارات متحده عربی به‌ وضوح به دنبال گسترش نفوذ خود در بنادر مدیترانه، به‌ویژه از طریق سرمایه‌گذاری در بندر طرطوس و احتمالاً لاذقیه است. این اقدامات بخشی از استراتژی کلان امارات برای تقویت دیپلماسی دریایی، افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی و بهره‌مندی از مسیرهای تجاری جهانی است. بااین‌حال، رقابت‌های منطقه‌ای و بی‌ثباتی سیاسی در سوریه ممکن است چالش‌هایی برای این برنامه ایجاد کند. برای ایران، این موضوع می‌تواند فرصت‌ها و تهدیدهایی را در زمینه توسعه کریدورهای ریلی و دسترسی به بازارهای جهانی به همراه داشته
 باشد.