نقشه راه حمل‌ونقل سبز برای کربن‌زدایی از دریاهای جهان
​​​​​​​گروه دریاپایه- سعید قلیچی - در یک گام مهم برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش حمل‌ونقل دریایی، نروژ، آلمان، دانمارک و سوئد رسماً کریدور سبز کشتیرانی در دریای شمال را راه‌اندازی کردند. این ابتکار که با حمایت اتحادیه اروپا صورت گرفته است، با هدف تسهیل استفاده از کشتی‌های با سوخت‌های جایگزین و تکنولوژی‌های پیشرفته در مسیرهای کلیدی دریای شمال، گامی بلند به سوی آینده‌ای پایدارتر و پاک‌تر برداشته است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، کریدور سبز کشتیرانی بین انگلیس و هلند با سرمایه‌گذاری ۱۲میلیون دلاری دوکشور در دست اجرا قرار دارد. با اجرای این پروژه، بندر Tyn در انگلیس به بندر ایمایدن در هلند متصل خواهد شد. آنطور که پایگاه خبری پورت‌نیوز در گزارشی نوشته است، این طرح ابتکاری گامی مهم در جهت کربن‌زدایی از حمل‌ونقل دریایی بین بریتانیا و هلند به‌شمار می‌رود.
هدف از اجرای این طرح پیشگام، تسریع روند کربن‌زدایی در حمل‌ونقل دریایی، گسترش استفاده از سوخت‌های دوستدار محیط‌زیست و تضمین مشاغل سبز آینده است. عملیات ابتدایی این پروژه بخشی از سرمایه‌گذاری ۱۲میلیون دلاری مشترک است که توسط سازمان‌های مالی انگلیس و هلند تأمین می‌شود. این کریدور از کشتی‌های جدید شرکت‌DFDS با سوخت متانول که قرار است بین سال‌های ۲۰۲۹ تا ۲۰۳۰ میلادی تحویل شوند، پشتیبانی خواهد کرد.
پروژه مذکور با بررسی نیازهای زیرساختی خشکی، دسترسی به سوخت، چارچوب‌های نظارتی و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، بستر اجرای گسترده‌تر کریدورهای سبز دریایی در سراسر بریتانیا و اروپا را فراهم می‌کند. در رویداد اخیر مرکز ملی نوآوری‌۲۰۵۰، مراحل امکان‌سنجی و ارزیابی فنی این طرح توسط نمایندگان دوکشور و مدیران اجرایی ارائه شد. در این نشست، فرصت‌های همکاری بین‌المللی بررسی و درباره تأثیر اجرای این کریدور بر حمایت از استراتژی کربن‌زدایی دریایی بریتانیا و هلند و نقش آن در توسعه شبکه جهانی کریدورهای بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای گفت‌وگو شد.

پیشرفت‌های اخیر کریدور سبز کشتیرانی
سایت خبری انگلیسی بیزنس‌لایو نیز با تایید این خبرها نوشته که در ماه‌های اخیر، پروژه پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته است. در نشستی که اخیراً در مرکز نوآوری دریایی۲۰۵۰ بندر تاین برگزار شد، نمایندگان کلیدی از وزارتخانه‌های زیرساخت هلند، وزارت حمل‌ونقل بریتانیا و Innovate UK گردهم آمدند تا مطالعات امکان‌سنجی اولیه را بررسی کنند. مطالعات انجام‌شده توسط Darel Consultancy تأیید کرده که بندر ایمایدن با تنظیمات جزئی می‌تواند کشتی‌های جدید‌DFDS را پذیرا باشد، در حالی‌که ریکاردو روی تأمین متانول و آمادگی رعایت مقررات تمرکز کرده است. این پروژه اکنون پایه‌های لازم برای گسترش گسترده‌تر کریدورهای سبز در بریتانیا و اروپا را فراهم می‌کند و همکاری بین‌المللی را برای استراتژی‌های کربن‌زدایی دریایی ترویج می‌دهد. چالش‌های اصلی شامل اطمینان از رعایت استانداردها در سراسر زنجیره تأمین و نصب فناوری‌های لازم است، اما شرکا بر همکاری تأکید دارند تا از مرحله امکان‌سنجی به اجرا منتقل شوند.
کریدور سبز کشتیرانی در دریای شمال با تمرکز بر سه‌محور اصلی تعریف شده است. توسعه و تجهیز بنادر به امکانات لازم برای تأمین سوخت‌های جایگزین مانند هیدروژن، آمونیاک و برق ساحلی، ارائه مشوق‌های مالی و تسهیلات گمرکی برای شرکت‌های کشتیرانی که از کشتی‌های با انتشار صفر یا کم استفاده می‌کنند و ایجاد یک بستر مشترک برای همکاری میان صنعت، دولت‌ها و دانشگاه‌ها به منظور توسعه و پیاده‌سازی تکنولوژی‌های نوین در زمینه حمل‌ونقل دریایی محورهای اصلی این طرح را تشکیل می‌دهند.
ترسیم آینده با کریدورهای سبز
راه‌اندازی این کریدور با استقبال گسترده‌ای از سوی فعالان محیط‌زیست، شرکت‌های کشتیرانی و سازمان‌های بین‌المللی همراه بوده است. کارشناسان معتقدند، این پروژه می‌تواند به عنوان یک مدل موفق برای سایر مناطق جهان عمل کند و روند گذار به حمل‌ونقل دریایی پایدار را تسریع بخشد. به گفته وزیر محیط‌زیست نروژ؛ این کریدور نه‌تنها به کاهش آلودگی هوا و گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش رقابت‌پذیری بنادر و شرکت‌های ما در آینده‌ای سبز می‌شود. با راه‌اندازی کریدور سبز کشتیرانی در دریای شمال، گام مهمی در مسیر تحقق اهداف توافق‌نامه پاریس و مقابله با تغییرات اقلیمی برداشته شده است. این پروژه نشان‌دهنده تعهد کشورهای منطقه به حفاظت از محیط‌زیست و ساختن آینده‌ای بهتر برای نسل‌های آینده است.تجزیه‌وتحلیل‌ها مقدار سوخت‌های نزدیک به صفر و صفر مورد نیاز برای ترافیک در این مسیر را با مدل‌سازی استفاده از سوخت‌های جایگزین کربن‌صفر و نزدیک به صفر توسط کشتی‌هایی برآورده کرده‌اند که در کریدور تا سال‌۲۰۵۰ فعالیت خواهند کرد. در این بررسی پارامترهای مختلفی مانند هزینه‌های تولید و در دسترس بودن سوخت با توجه به اهداف استراتژی IMO 2023 در مورد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از کشتی‌ها در نظر گرفته شده است.
کربن‌زدایی دریایی برای مدت طولانی در دستور کار بوده، زیرا حتی اگر سهم کشتی‌ها در گرمایش جهانی نسبتاً کم باشد، بسیار مهم است. سازمان بین‌المللی دریانوردی معتبرترین نهاد بین‌المللی در این زمینه است که پس از چندین نقطه‌عطف در کربن‌زدایی دریایی، در سال۲۰۱۸ یک نقشه‌راه جامع با استراتژی اولیه کاهش گازهای گلخانه‌ای ترسیم و آن را در سال۲۰۲۳ بازنگری کرد. در این بازنگری کاهش گازهای گلخانه‌ای همزمان با دستورالعمل بررسی چرخه حیات توسعه پیدا کرد و رویکرد چرخه عمر به‌ عنوان یک بخش ضروری برای دستیابی به اهداف آب‌وهوایی شناخته شد.برخی گزارش‌ها حاکی از این است که فعالیت‌های انجام‌شده از طریق کریدورهای کشتیرانی سبز می‌تواند موجب کاهش کربن‌زدایی گسترده‌تر در سراسر صنعت دریایی شود و مزایای سلامتی برای جوامع محلی و فرصت‌های اقتصاد سبز را برای کشورها به ارمغان آورد. کریدور حمل‌ونقل سبز و دیجیتال دریایی می‌تواند مشاغل سبز بیشتری ایجاد کند، بهبود سلامتی را برای جوامع محلی به ارمغان آورد و مزایای اقتصادی بی‌شماری به همراه داشته باشد.

هدف کریدورهای کشتیرانی سبز
این تنها کریدور نیست که کربن‌زدایی می‌شود، بلکه برخی شلوغ‌ترین بنادر جهان نیز می‌توانند طرحی را برای دیگر بنادر بزرگ فراهم کنند. این مشارکت به دنبال گسترش استفاده از نیروی زمینی و همچنین توسعه زیرساخت‌ها برای حمایت از تولید سوخت کشتیرانی سبز خواهد بود. کریدور سبز فرا اقیانوس آرام، الگویی برای همکاری جهانی مورد نیاز به منظور تسریع تغییرات در سراسر صنعت دریایی خواهد بود. کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در این کریدور، تاثیر قابل‌توجهی را بر حجم انتشار کلی کربن می‌گذارد. بیشتر انتشارات مربوط به جابه‌جایی محموله با کشتی در قسمت میانی اقیانوس، از سفر بین بنادر رخ می‌دهد. این کریدور به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در میانه اقیانوس کمک می‌کند.
کارشناسان بر این باورند که ابتکار کریدور کشتیرانی سبز انتشار گازهای گلخانه‌ای را در بزرگ‌ترین اقیانوس جهان کاهش می‌دهد و به اقدامات سبزتر از سوی شرکت‌کنندگان زنجیره تامین در امتداد این مسیرهای تجاری حیاتی منجر می‌شود. فناوری‌های جدید و نوآورانه کشتی‌ها، افزایش دسترسی به سوخت‌های پایدار و شیوه‌های بهتر ایجادشده از طریق این کریدور سبز نیز بر انتقال جهان به آینده‌ای پاک‌تر بسیار فراتر از مناطقی که توسط بنادر ما ارائه می‌شود، تأثیر می‌گذارد.
کشتیرانی از بزرگ‌ترین منابع گازهای گلخانه‌ای است و 3درصد از انتشار جهانی دی‌اکسیدکربن را در اختیار دارد. کشتیرانی سبز می‌تواند در تغییر شرایط موثر باشد. کریدور کشتیرانی سبز مسیری بین بنادر مختلف است که از روش‌های حمل‌ونقل بدون آلایندگی استفاده می‌کند. این امر مستلزم استفاده از فناوری‌ها و مقررات سبز است که از حمل‌ونقل سبز پشتیبانی می‌کند. موقعیت این مسیرها می‌تواند از مسیرهای کوتاه داخلی تا مسیرهای طولانی‌تر بین کشوری متفاوت باشد که دومی به دلیل نیاز به توافق چندین طرف در مورد قوانین و مقررات مسیر، پیچیده‌تر است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که توسعه کریدورهای کشتیرانی سبز با تلاش کشورها و شرکت‌های دریایی برای حمایت از گذار سبز جذاب‌تر می‌شود. در حال حاضر، صنعت کشتیرانی حدود 3درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان را تشکیل می‌دهد و سالانه حدود یک‌میلیارد تن دی‌اکسیدکربن آزاد می‌کند. در همین حال، کشتیرانی 80درصد تجارت جهانی را تشکیل می‌دهد؛ رقمی که انتظار می‌رود به لطف جهانی‌شدن و رشد جمعیت افزایش یابد. بااین‌حال، کشتیرانی در زمینه انتشار گازهای گلخانه‌ای به عنوان یک صنعت سخت در نظر گرفته می‌شود که به شدت به سوخت‌های فسیلی برای تامین انرژی کشتی‌ها و عملیات درون بندری
 متکی است.