بررسی« اقتصاد سرآمد» از اما و اگرهای اجرای طرح نوسازی ناوگان عمومی

هزارتوی طرح تعویض خودروهای فرسوده

گروه خودرو- اعظم زندیه - آمارها می‌گویند حدود ۳۲ درصد از وسیله نقلیه سبک و سنگین و ۸۰ درصد از ناوگان حمل ونقل عمومی کشور فرسوده‌اند. در این میان یکی از بالاترین مقامات انتظامی کشور گفته است که طرح تعویض خودروهای فرسوده، در واقع به شکل «صوری» اجرا می‌شود. چرا این طرح شکست خورده است. مهم‌ترین نمود کاهش سرمایه‌گذاری دربخش حمل‌ونقل فرسودگی ناوگان است. فرسودگی ناوگان در تمام بخش‌های حمل و نقلی کشور دیده می‌شود اما بیشترین اثر فرسودگی ناوگان، بر حمل‌ونقل جاده ای است که مشکلات ترانزیتی هم پیرو آن ایجاد شده است. برنامه متناسب برای توسعه حمل‌ونقل کشور تدوین نشده است و توسعه حمل‌ونقل سهم ناچیزی از کمک‌های دولتی دارد. ‌توسعه بخش ریلی کشور گرفتار بحران مالی است و طرح‌های توسعه‌ای در بنادر توجیه فنی و اقتصادی ندارد، از سوی دیگر ظرفیت‌های ترانزیتی کشور در حال از دست رفتن است.به گزارش اقتصادسرآمد، منابع مالی مورد نیاز برای طرح‌های نیمه تمام بخش حمل‌ونقل کشور رقمی بسیار بزرگ است، از سوی دیگر، تکمیل و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور نیز نیاز به تأمین مالی دارد. بر اساس برنامه در مدت ۲ سال باید ۳۰ تا ۵۰ هزار کامیون نوسازی شود، نزدیک به‌ ۱۰۰۰ لکوموتیو و واگن باری در کشور مورد نیاز است و قرارداد خرید بیش از ۲۰۰ هواپیمای جدید هم بعد از بازگشت تحریم‌ها، به سرانجام نرسید. در بخش دریایی هم نوسازی شناورها و ورود کشتی‌های رورو برای توسعه حمل دریایی لازم است. به نظر می رسد نخستین اقدام برای حل مشکلات بخش حمل‌ونقل نوسازی ناوگان است. فرسودگی ناوگان هزینه زیادی را به این بخش و بر کل اقتصاد تحمیل کرده است.حمل‌ونقل از زیرساخت‌های اصلی توسعه در هر کشوری است و بخش مهمی از درآمدهای اقتصادی مربوط به آن است. به‌همین دلیل توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل برای افزایش منابع درآمدی برای کشورها اولویت دارد و این بخش در اقتصاد دارای اهمیت ویژه است. مهم‌ترین مؤلفه توسعه برای حمل و نقل، جذب سرمایه است. همیشه یکی از دلایل عدم توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل کشور کمبود سرمایه در این بخش بوده که تحریم‌ها آن را تشدید کرده است.
هزارتوی طرح تعویض خودروهای فرسوده 
امیرکاظمی کارشناس و فعال حوزه حمل ونقل در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: طرح تعویض خودروهای فرسوده که از سال ۱۳۸۸ در کشور کلید خورده، همچنان به نتیجه نرسیده است. آنچه که به عنوان اسقاط خودرو انجام می‌شود عمدتا صوری است. در واقع بیشتر حواله‌ها باطل می‌شود تا اینکه خودرویی اسقاط شود اما خروجی آن در هیچ یک از بخش‌های حمل ونقل مشهود نیست.
آسیب جدی در بخش حمل ونقل
وی با بیان این مطلب که این شرایط را آسیبی جدی در بخش حمل ونقل است که سهم قابل توجهی در تصادفات دارد، افزود: برای موفقیت در هر طرحی باید همت و اراده لازم در ارکان مختلف حاکمیت و زیرمجموعه‌های مرتبط به موضوع وجود داشته باشد. در ایران متاسفانه در بسیاری مواقع سازمان‌ها و ارگان‌ها با یگدیگر اختلاف دارند و ضرر آن به مردم می‌رسد.
اجرای طرح نوسازی منفعتی برای برخی گروه‌های
 ذی‌ربط ندارد
او می‌افزاید: در مورد طرح تعویض خودروهای فرسوده، علاوه بر این به نظر می‌رسد اجرای آن منفعتی نیز برای برخی گروه‌های ذی‌ربط ندارد.کاظمی توضیح می‌دهد: افرادی که خواهان تعویض خودروهای فرسوده خود در این طرح هستند، معمولا از نظر مالی توانایی خرید خودروهای روز و باکیفیت بالا را ندارند. با توجه به افزایش قیمت محصولات داخلی، آنها مجبورند معمولی‌ترین آنها را انتخاب کنند. اما حتی ارزان‌ترین خودرو نیز برای برخی از افراد، بار سنگین مالی دارد و ممکن است از توان آنها خارج باشد
تفاوت طرح نوسازی ناوگان حمل ونقل
 در ایران و دیگر کشورها
به گفته وی، در دنیا اگر چنین طرحی اجرا شود، محصولات روز شرکت‌های خودروسازی از نظر ایمنی و آلایندگی استانداردهای بسیار بالاتری از مدل‌های قدیمی آنها دارند. اما در ایران الزاما اینگونه است و تجربه نشان داده که در طرح اسقاط نوسازی ناوگان حمل ونقل به فراموشی سپرده شده است.
کارشناس حمل ونقل معتقد است: با توجه به اینکه عمده‌ترین جابه‌جایی در کشور ما از طریق حمل‌ونقل جاده ای است، بیشترین مشکلات حمل‌ونقل هم مربوط به این بخش است. مهم‌ترین تصمیم در بخش حمل و نقل جاده ای انتقال محور کار از راننده-مالکی به شرکت-مالکی است. مشکل دیگری که حمل‌ونقل کشور ما را نسبت به کشورهای دیگر عقب رانده است، نبود فرایند لجستیک یکپارچه در کشور است. در ایران ۲ برابر نرم جهانی کامیون داریم اما پیمایش کامیون‌های ما با بار در طول سال حدود ۶۰ هزار کیلومتر است در حالی که متوسط جهانی آن ۲ برابر و ۱۲۰ هزار کیلومتر در سال است.
مشکلات مربوط به نوسازی ناوگان فقط مربوط به بخش جاده‌ای نیست. در دنیا نوسازی ناوگان بر اساس کمک‌های صندوق‌های بین‌المللی، سازمان‌های جهانی و تشکل‌های مربوطه است. نوسازی ناوگان تسهیلات بالایی نیاز دارد که کشورها به تنهایی از عهده آن برنمی‌آیند. پیشنهاد این است با فعال شدن صندوق نوسازی حمل‌ونقل، از مزایای آن برای پرداخت تسهیلات ریالی استفاده شود. باید تأکید کنیم کل بخش حمل‌ونقل به‌خاطر تحریم، مشکلات زیادی دارد.
مشکل دیگر بخش حمل‌ونقل که بر کاهش ترانزیت کالا هم تأثیر گذاشته این است که متولیان بخش حمل‌ونقل سازمان‌های مختلف هستند و متولی واحدی در این بخش نداریم. برای تأسیس یک شرکت لجستیکی باید از چندین سازمان و وزارتخانه مجوز دریافت کنید. یکپارچگی صدور مجوز موجب تسهیل در راه‌اندازی شرکت‌های لجستیکی می‌شود.
هزارتوی طرح تعویض خودروهای فرسوده
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه