بررسی « اقتصاد سرآمد» از سونامی خودروهای فرسوده تجاری

نفس خودروهای تجاری به شماره افتاده

گروه صمت - مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با اشاره به سونامی خودروهای فرسوده تجاری، نسخه نفتی برای جلوگیری از پیشروی این سونامی پیشنهاد کرد. این مرکز با ارائه آمارهایی از روند نزولی واردات خودروهای تجاری و کاهش تولید داخل که افسارگسیختگی قیمتی در بازار را به همراه داشته، پیشنهاد الحاق تبصره‌ای مبنی بر صدور مجوز تهاتر نفت‌خام و میعانات گازی برای واردات خودرو را در لایحه ۱۴۰۱ ارائه کرده است. در حالی که رشد قیمت مدت‌هاست دامان بازار خودروهای سواری کشور را گرفته، تجاری‌ها نیز از توفان صعود قیمت در امان نمانده‌اند و این موضوع مسیر ترانزیت کالا را ناهموار کرده است.
به گزارش اقتصادسرآمد، آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت هرچند خبر از رشد تولید خودروهای تجاری سنگین می دهد، با این حال تیراژ همچنان بسیار کمتر از ظرفیت اسمی است و نمی‌توان ادعا کرد اوضاع تولید در این بخش از خودروسازی کشور حال و روز مساعدی دارد. بنابر آماری که وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر کرده، در پنج ماه امسال تنها سه هزار و ۸۳۰ دستگاه خودرو تجاری شامل کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی بوس در کشور تولید شده است. این تیراژ ضعیف البته سبب رشد تولید نسبت به پنج ماه مشابه سال گذشته شده، به نحوی که ۶۳ درصد رشد در این بخش از خودروسازی کشور مشاهده می شود.
طبق آخرین آمارها، بیش از ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو کامیون فرسوده در کشور تردد می کند که اگر آمار اتوبوس ها، مینی بوس ها و کامیونت‌های فرسوده را نیز به آنها اضافه کنیم، عمق فاجعه در این ماجرا بیشتر خواهد شد. اهمیت بالای اسقاط و جایگزینی خودروهای فرسوده سنگین از جهات مختلف قابل بررسی است. در این بین، مصرف بالای سوخت، آلایندگی بسیار زیاد و ایمنی پایین آنها بیش از سایر مسائل به چشم می‌آید. خودروهای سنگین مصرف بالایی دارند و طبعا هرچه از عمر آن ها بگذرد و به خصوص وقتی به سن فرسودگی برسند، سوخت بیشتری می‌سوزانند.
نفس خودروهای تجاری به شماره افتاده 
هاشم عارفی کارشناس صنعت خودرو در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: بر اساس مصوبه دولت سن فرسودگی کامیون 25 سال، اتوبوس درون شهری 10 سال و اتوبوس برون شهری و مینی بوس 15 سال است که بر اساس این تعریف هم اکنون حدود 240 هزار دستگاه خودرو فعال در ناوگان تجاری فرسوده محسوب می شود. لذا براحسب ضرورت نیاز به بازنگری داشته تا ناوگان حمل ونقل باری کشور نفسی تازه کند.
هدر رفت سرمایه‌ملی با ادامه حیات 
تجاری‌های فرسوده
وی نوسازی خودروهای فرسوده سنگین و تجاری را در کشور ضروری اعلام کرد و به اقتصاد سرآمد افزود: با توجه به اینکه هر ساله منابع مالی ناشی از مصرف بالای سوخت در این بخش درحال هدر رفت است بنابراین تلاش در جهت نوسازی خودروهای فرسوده سنگین اقدام خوبی در جهت حفظ منابع خواهد بود.
راهکار کاهش التهابات بازار خودروهای تجاری
کارشناس صنعت خودرو پیشنهاد داد که به منظور کاهش التهابات بازار خودروهای تجاری، به دولت اجازه داده شود با تهاتر نفت خام و میعانات گازی یا درآمد حاصل از صادرات آنها که البته در شرایط فعلی امکان دسترسی مستقیم به آن وجود ندارد) به تامین مازاد تقاضای خودروهای موردنظر و قطعات منفصله (قطعاتی که امکان تامین آنها در داخل کشور نیست، اقدام کند.
متوسط قیمت خودروهای در ایران 2 تا 4 برابر
 قیمت آنها در خارج
وی با بیان این که، متوسط قیمت خودروهای تجاری در ایران بین 2 تا تقریبا 4 برابر قیمت آنها در خارج است، گفت: اختلاف قیمت شدید خودروهای تجاری وارداتی کشور با خارج،  با توجه به اینکه دولت نزدیک به 3000دستگاه کامیون کارکرده وارد کرده، از اهمیت بیشتری برخوردار است. این خودروها به احتمال فراوان با 2 تا چند برابر قیمت واقعی‌شان در خارج از کشور، عرضه خواهند شد که اخیراٌ نارشایتی‌هایی را نیز به همراه داشت.
عارفی یادآور شد: در حالت کلی تیراژ خودروهای تجاری در مقایسه با سواری‌ها بسیار پایین است و تجاری‌سازان کشور طی این سال‌ها به‌خصوص سه سال و نیم گذشته (دوران تحریم) معمولا زیر ظرفیت اسمی خود تولید داشته‌اند.در حال حاضر تجاری‌سازان بسیار کمتر از ظرفیت اسمی خود تولید دارند، ضمن آنکه برخی از آنها (به ویژه در بخش خصوصی) به حالت تعطیل و نیمه‌تعطیل درآمده‌اند.  این در حالی است که هم ناوگان باری و هم ناوگان مسافربری کشور در حوزه خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین، از فرسودگی شدیدی رنج می‌برند و نیاز به نوسازی دارند، اما میزان واردات و تولید، کفاف اجرای طرح جایگزینی و اسقاط فرسوده‌ها در حجم بالا را نمی‌دهد.  وجود خودروهای فرسوده تبعات منفی زیادی به دنبال داشته و دارد؛ از جمله افزایش سرانه آلایندگی عوامل متحرک، هدررفت سوخت و همچنین کاهش ایمنی و به تبع آن، رشد تصادفات جاده‌ای. در حال حاضر تعداد خودروهای فرسوده در کشور حدود 3‌میلیون دستگاه است که پیش‌بینی می‌شود در افق 1404 این تعداد به 8‌میلیون دستگاه برسد. این در حالی است که روند اسقاط به شدت کُند پیش می‌رود. سن فرسودگی خودرو در سال ۱۴۰۰ در شهر های بزرگ همچون تهران برای خودروهای سنگین و شخصی ۲۰ سال و برای تاکسی ده سال تعیین شده است و در صورتیکه خودروی مذکور به دلیل افت عملکرد و از بین رفتن قطعات کنترل آلایندگی، توانایی قبولی در آزمون‌ معاینه فنی را نداشته باشد؛ “خودرو فرسوده” تلقی می‌شود.
 نفس خودروهای تجاری به شماره افتاده
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه