گروه راه و ساختمان - بر اساس بودجه سال جاری، صاحبان خانه‌های بالای ۱۰ میلیارد تومان و باغ ویلا‌های گران قیمت باید مالیات بپردازند. همچنین اگر واحد مسکونی در شهر‌های بالای ۱۰۰ هزار نفر بیش از ۱۲۰ روز خالی از سکنه باشد، مشمول مالیات می‌شود. بر این اساس برای خانه‌های بین ۱۰ تا ۱۵، ۱۵ تا ۲۵، ۲۵ تا ۴۰، ۴۰ تا ۶۰ و بالای ۶۰ میلیارد تومان به ترتیب مالیات یک درهزار تا پنج در هزار تعیین شده است، این درحالی است که بازار مسکن طی چند سال گذشته با آشفتگی بسیار زیادی روبرو بوده، به طوری که قیمت‌ها به صورت پیوسته با افزایش روبرو شده‌اند، در چنین شرایطی دولت قصد دارد با اخذ مالیات از خانه‌های خالی این بازار را ساماندهی کند، اما با توجه به اینکه عزم جدی برای اجرای این طرح وجود ندارد، کماکان شاهد هستیم. 
به گزارش اقتصادسرآمد، اجرای این طرح بین سازمان امور مالیاتی و وزارت راه و شهر‌سازی مدام پاسکاری می‌شود و تاکنون قدم خاصی برای اجرای این طرح برداشته نشده است. این درحالی است که براساس گفته‌های جهانگیر رحیمی، مدیرکل دفتر طراحی و تحلیل فرآیند‌های مالیاتی سازمان مالیات از ۵۶۸ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، بین ۵۰ تا ۶۰ مالک مالیات خود را پرداخت کرده‌اند.
در حالی که وزارت راه و شهرسازی از شناسایی ۵۰۰ هزار خانه خالی خبرداده، به ضرس قاطع می‌توان گفت، امروز بیش از دو و نیم میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد، اما اینکه چطور آماری با این تعداد اعلام شده، خود جای سوال دارد، درحال حاضر بسیاری از بانک‌ها، نهاد‌ها و اشخاص ذی‌نفوذ دارای خانه‌های خالی زیادی هستند، اما آن‌ها به نظر می‌رسد قانون را دور زده و از زیر دادن مالیات شانه خالی کرده اند. این طرح که از ابتدا برای بسامان کردن بازار مسکن ارایه شده بود، قرار بود با اجبار و به‌کارگیری ابزار مالیات باعث شود که مالکان خانه‌های خالی، ملک‌های خود را به بازار عرضه کنند تا قیمت‌ها در این بازار به ثبات برسد. پیش‌تر پیش‌بینی شده بود که سه میلیون و ۵۰۰ هزار خانه خالی در کشور وجود دارد که ۵۰۰ هزار واحد آن تنها در تهران وجود دارد.
رفت‌وبرگشت بی نتیجه خانه‌های خالی میان وزارت راه وامور مالیاتی
علی زارعی کارشناس حوزه راه و مسکن در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: رفت و برگشت های اطلاعات خانه های خالی میان وزارت راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی همچنان ادامه دارد و به همان میزان هر روز بر مشکلات مستاجرانی که با کمبود خانه برای اجاره روبه رو هستند در حال افزایش است.
امکان تشخیص خانه‌های خالی وجود ندارد
او در خصوص کوتاهی‌های وزارت راه و شهرسازی در شناسایی خانه‌های خالی گفت: تا زمانی که همه مردم در سامانه املاک و اسکان ثبت نام نکنند امکان تشخیص خانه‌های خالی وجود ندارد چراکه شما باید مالکیت و وضعیت سکونت را به صورت هم زمان مشخص کنید؛ البته اینگونه نیست که همه اطلاعات از طریق خود اظهاری باشد و اطلاعات دیگر دستگاه‌ها نیز وجود دارد؛ ضمن اینکه ضمانت‌های اجرایی از جمله جرایم عدم ثبت املاک و خالی نگه داشتن خانه‌ها در نظر گرفته شده اما اساس کار بر خود اظهاری است.
اخذ مالیات از خانه‌های خالی و تاثیر آنبر روی بازار مسکن
وی در پاسخ به این سوال که اخذ مالیات از خانه‌های خالی چه تاثیری بر روی بازار می‌تواند داشته باشد، گفت: اخذ مالیات از خانه‌های خالی نیز نمی‌تواند چندان اثرگذاری لازم برای بر روی بازار خرید و فروش مسکن بگذارد، در حال حاضر میزان داد و ستد در بازار مسکن به پایین‌ترین حد خود رسیده و خریداری در بازار وجود ندارد، زیرا قدرت خرید مردم بسیار کاهش یافته و برای همین واحد‌های موجود نیز مشتری وجود ندارد.
قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی
 بر زمین مانده
این کارشناس بازار مسکن با اشاره به اینکه اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی سال‌هاست که بر زمین مانده، یادآور شد: در حالیکه هر از چندگاهی صحبت از این موضوع به میان می‌آید، اما شاهد هستیم، بنا به دلایل مختلف از جمله منافعی که بسیاری از گروه‌ها و نهاد‌ها و افراد دارند، این قانون هیچ موقع به مرحله اجرایی نرسیده، به عنوان مثال بخش وسیعی از خانه‌های خالی متعلق به بانک‌ها است و با توجه به اینکه نظام بانکی نیز از قدرت بسیار زیادی در اقتصاد ایران برخوردار است، به عنوان یکی از ذینفعان اصلی این حوزه، جلوی اجرای این قانون را گرفته‌اند.
در حالی که بازار مسکن یکی از پر ارزش‌ترین بازارهای موجود در کشور است و به‌زعم کارشناسان اقتصادی با وضع انواع مالیات بر این بازار می‌توان پایه‌های درآمدی پایدار برای دولت ایجاد کرد، متأسفانه هنوز سیستم شناسایی واحدهای مسکونی بلااستفاده و کم‌استفاده در دولت آنقدر ضعیف است که با گذشت چند سال از موعد راه‌اندازی سامانه املاک و اسکان جهت اخذ مالیات از خانه‌های خالی هنوز این فعل انجام نشده است، با این وجود مرکزآمار بر اساس گزارش مسکن و نفوس مدعی است که تا پایان سال‌۹۵ بیش از ۵ میلیون مسکن خالی از سکنه و کم‌استفاده در کشور وجود داشته‌است. با گذشت بیش از پنج سال از آغاز به کار فرایند شناسایی و اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه در کشور اظهارات مسئولان دولتی نشان از آن دارد که تنها کمتر از ۲ هزارو ۵۰۰ واحد مسکونی به عنوان خانه خالی از سکنه در کشور شناسایی شد.