علی بهادری جهرمی
سازوکار مالیاتی شفاف و دانش‌پایه، نه تنها برنامه‌های توسعه‌ای دولت‌ها را عادلانه و اقناع‌کننده به پیش خواهد برد، بلکه به عنوان ملاکی برای سنجش سلامت در اقتصاد کشورها عمل می‌کند.نقش منحصربه‌فرد  مالیات، نحوه اخذ و بازتوزیع آن در نظام‌های اقتصادی، بر کسی پوشیده نیست. سازوکار مالیاتی شفاف و دانش‌پایه، نه تنها برنامه‌های توسعه‌ای دولت‌ها را عادلانه و اقناع‌کننده به پیش خواهد برد، بلکه به عنوان ملاکی برای سنجش سلامت در اقتصاد کشورها عمل می‌کند. علاوه بر این، تاب‌آوری نظام اقتصادی مقابل شوک‌های اقتصادی، بستگی زیادی به تعبیه سازوکارهای مالیاتی دارد. بسیاری از کشورهای دارای اقتصاد پویا، بیش از نیمی از درآمدهای خود را با مالیات تامین می‌کنند.به رغم این درجه از اهمیت مالیات، در نظام اقتصادی ما آن‌گونه که شایسته و بایسته است، به کارکرد مالیات و روش‌های نوین اخذ و بازتوزیع آن توجه ویژه نشده است. اگرچه به‌تازگی توفیق‌هایی در این ارتباط به دست آمده و به عنوان نمونه با شناسایی مودیان فراری، بیش از ۱۰۸درصد درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی شده در بودجه ۱۴۰۰ محقق شده و آیین‌نامه‌های اجرایی مالیات بر خانه‌های خالی، خانه‌ها و خودروهای اشرافی تصویب شده است اما به دلیل تک‌محصولی بودن بودجه برای سال‌های طولانی، مالیات نتوانسته کارکرد مثمر خود را در نظام اقتصادی ما ایفا کند. توجه ویژه به سازوکارهای مالیاتی در کشور ما، با توجه به تکانه‌های تحمیلی خاصی نظیر تحریم، از اهمیت مضاعف برخوردار است. درآمد بر پایه مالیات به دلیل خوداتکایی، قابلیت برنامه‌ریزی و مدیریت بسیار بالایی دارد.سند تحول دولت، با درک اهمیت این موضوع، دومین موضوع تحولی را پس از بودجه ، مالیات عنوان کرده است. چهار شاخص وضعیت مطلوب مالیاتی از دید سند تحول از این قرار است: تامین مناسب هزینه‌های عمومی از مالیات، توزیع درآمد و ثروت با مالیات، سیاستگذاری و تنظیم‌گری....
ادامه در صفحه 2