گروه اقتصاد دریایی- محمد آیتی - توسعه دریامحور و اقتصاد دریا که اخیراً بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته، موضوعی بسیار کلی است و لازم می‌باشد تا تصویر روشنی از آن ترسیم گردد. تعریف اقتصاد دریامحور که در ادبیات جهانی عموماً با عنوان اقتصاد آبی از آن یاد می‌شود، استفاده پایدار از ظرفیت منابع و گستره‌های آبی اعم از اقیانوس‌ها، دریاها، دریاچه‌ها و جزایر برای رشد اقتصادی، بهبود وضعیت معیشت و ایجاد اشتغال و در نهایت افزایش تولید ناخالص داخلی تعریف می‌گردد.
ایران با داشتن 5800 کیلومتر نوار ساحلی جنوبی و شمالی (40 درصد مرزهای کشور)، کشوری دریایی محسوب می شود؛ ولی در میزان استفاده از این نعمت خدادادی چندان موفق نبوده است. بیشترین فعالیت در عرصه سواحل کشور، مربوط به محدوده‌های شهری و روستایی و تاسیسات بندری و نظامی است که همه این‌ها حدود پنج درصد از ظرفیت سواحل کشور را به خود اختصاص داده‌اند و حدود 95 درصد از این ظرفیت مورد توجه قرار نگرفته است. در حالی که این مناطق، دارای اهمیت ژئواستراتژیک، ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک در مقیاس جهانی و منطقه‌ای هستند.در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان سهم عمده‌ای از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تامین می‌کنند. در این میان ویتنام و سپس چین با بیش از 50 درصد، در صدر قرار دارند. ایران نیز حدود 10 درصد از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تامین می‌کند که با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشور، رقم پایینی تلقی می‌گردد.ایران حدود یک درصد اقتصاد دریایی دنیا را بدون احتساب منابع نفتی و گازی به خود اختصاص داده است. این در حالی است که از نظر پتانسیل موجود در اختیار کشور، ایران از بین 184 کشور در رتبه چهلم قرار دارد، در صورتی که از نظر کسب درآمد وضعیت مطلوبی نداشته و بیشترین فعالیت‌های اقتصادی در عرصه سواحل کشور متمرکز در محدوده شهرهای بزرگ ساحلی است.سیدکریم حسینی، نماینده اهواز در همین خصوص به اقتصاد سرآمد، گفت: یکی از موضوعاتی که در ماه‌ها و سال‌های اخیر توسط کارشناسان اقتصادی مطرح شده و می‌شود «اقتصاد دریامحور» است. حال، این ظرفیت در استان خوزستان و برخی استان‌های دیگر کشور وجود دارد که باید آن را فرصت طلایی برای تحول در مملکت دانست.وی افزود: حوزه اقتصاد دریا فراتر از مواردی از قبیل شیلات و گردشگری دریایی است و مستلزم ظهور و حمایت از صنایع مرتبط با آب و دریا و از جمله حمل و نقل دریایی، گردشگری دریایی، انرژی‌های تجدیدپذیر، آبزی‌پروری و شیلات، بیوتکنولوژی دریایی، زیست هواشناسی و معدن‌کاری دریایی است. نایب رییس کمیسیون اجتماعی مجلس تصریح کرد: برای موفقیت در این حوزه باید دیدِ وسیع به موضوع داشت. ایران، کشوری دریایی محسوب می‌شود، اما در درآمدزایی در این بخش، به گونه‌ای عمل شده که انگار خیلی خبری از دریا در ایرانِ پهناور نیست.حسینی اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب در نام‌گذاری سال 1401 از واژه دانش بنیان استفاده کردند، پس ضرورت دارد از نخبگان در این حوزه هم بهره لازم برده شود که در پایان سال بتوان گزارشی از دستاوردها در این حوزه را به مردم عزیز داد. شرکت‌های دانش بنیان، متشکل از نخبگان و جوانان است که اگر میدان برای کار پیدا کنند، می‌توانند در کمترین زمان، علم را به ثروت تبدیل کنند که یکی از حوزه‌هایی که نیازمند جدی این موضوع است، حوزه دریایی ایران می‌باشد.وی با اشاره به اینکه، دولت سیزدهم اراده تحول در اقتصاد دریا را دارد، گفت: فرصت‌های زیادی را در حوزه اقتصاد دریا در دهه‌های گذشته از دست دادیم، اما با برنامه‌هایی که دولت آقای سیدابراهیم رئیسی دارد، به آینده بهتر در این بخش امیدواریم.نماینده اهواز در پاسخ به اینکه چرا طی دهه‌ها نتوانستیم از اقتصاد دریا بهره کافی را ببریم؟ گفت: در ایران فرصت‌های زیادی از دست رفته و توجه لازم به حوزه‌های مختلف نشده است. اقتصاد دریا هم، دهه‌ها مثل تولید مغفول ماند و چند صباحی است که بیشتر به این موضوعات پرداخته می‌شود. طبیعتاً، هم کارشناسان امر و هم مجریان، کارشان با ضعف توام بوده است، زیرا اگر برنامه و نقشه راه داشتیم، امروز درآمد کشور به مراتب بالاتر از این بود.حسینی یادآور شد: مدیریت دریاچه‌ها و سدها در دست وزارت نیرو است و این وزارتخانه، شهرک‌های بسیار خوب گردشگری را احداث کرده که می‌تواند مورد بهره‌برداری عمومی قرار بگیرد، البته باید توجه داشت که بنادر تحت نظر وزارت راه و شهرسازی هستند. در این رابطه ما با چالشی هم روبرو هستیم، چون مثلاً مدیریت بستر و کنار رودخانه کارون دست سازمان آب و برق است که این سازمان تحت پوشش وزارت نیرو می‌باشد و به همین دلیل، شهرداری‌ها و سازمان‌های گردشگری نمی‌توانند از این مکان‌ها بهره کافی را ببرند.حسینی تصریح کرد: وزارتخانه‌های مرتبط با صنعت گردشگری دریایی باید کارهای زیرساختی و هماهنگی‌های لازم را انجام دهند تا امکان ظهور و بروز برای بخش خصوص مهیا شود. متاسفانه تا به امروز هماهنگی و تعامل‌های بین‌بخشی صورت نگرفته و وزارت نیرو یک ممنوعیت و محدودیت خاصی را برای استفاده از سواحل آبی ایجاد کرده است؛ آن هم به دلیل قوانینی که از قبل بوده و اصلاح نشده و اینکه ایده و فکری برای گردشگری آن‌جا پیش‌بینی نشده است. وقتی نگاه فقط فنی و سازمانی نباشد، وضع به این‌گونه درمی‌آید.وی اظهار داشت: گردشگری دریایی یکی از بخش‌های مهم اقتصاد دریا است، اما شاید به جرات بتوان گفت فقط ۲۰ درصد از ظرفیت گردشگری دریایی در استان خوزستان استفاده شده است. اگر کمی جرات و جسارت باشد و مسئولان پای کار بیایند، این صنعت رونق به مراتب بیشتری به خود می‌گیرد که این، هم به نفع کشور و هم به نفع استانی که درآمدزایی و اشتغال‌زایی دو رسالت مهم و اولویت‌دار برای تصمیم‌گیرانش است، می‌باشد.نماینده اهواز در پایان خاطرنشان کرد: در حال حاضر بخش خصوصی اگر بداند دولت عمیقاً حاضر است از آن‌ها حمایت کند، حتماً علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این بخش خواهد بود. برای اینکه اقتصاد کشور به نفع مردم تغییر پیدا کند، باید بسیاری از کارها برون‌سپاری شود که یکی از این کارها، صنعت «گردشگری دریایی» است.