اجلاس خزر، گامی در راستای سیاست همسایگی
ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر که از امروز (۸ تیر) به میزبانی عشق آباد پایتخت ترکمنستان برگزار می شود، به عنوانی عاملی برای پیشبرد حوزه سیاست همسایگی و رویدادی در راستای رویکرد متوازن سیاست خارجی دولت سیزدهم ، اهمیتی ویژه دارد.
به گزارش اقتصادسرآمد، اجلاس کشورهای ساحلی خزر را می توان از جمله نشست هایی دانست که در چارچوب سیاست خارجی متوازن منطقه ای و براساس همسایگی برنامه ریزی شده است.
دریای خزر و همکاری ها و روابط میان پنج کشور ساحلی آن ، راهی طولای را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۹۰ میلادی طی کرده است.
دریای خزر به عنوان یک دریای بسته و محدود زمانی میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی به طور مشترک مورد بهره برداری قرار می گرفت اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این دریا به ۵ کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران، روسیه، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان تقسیم شد. چنین شرایطی، وضعیت جدیدی را در حوزه های مختلف سیاسی- اقتصادی، نظامی- امنیتی و حقوقی این دریا و همسایگان شکل داد.
رژیم حقوقی دریای خزر برای سال ها با دو قرارداد مودت(۱۹۲۱) و عهدنامه ۱۹۴۰ میلادی میان ایران و شوروی تعریف و در حوزه های نظامی- امنیتی نیزبرای سال ها این دریا به عنوان دریای صلح و دوستی نامکذاری و درچارچوب توافقات دسته جمعی هرگونه حضور نیروهای نظامی خارجی ممنوع شده است.
اما پس از ۲۵ سال مذاکره و ۵ نشست سران و ۵۱ نشست کارشناسی برای تدوین کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، در پنجمین اجلاس سران کشورهای حاشیه این دریا ۲۱ مرداد۱۳۹۷ در آکتائو قزاقستان، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر به امضای سران پنج کشور ساحلی این دریا رسید.
کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر شامل محورهایی همچون تعیین محدوده های سطح دریای خزر و تعیین حدود بستر و زیربستر، موضوعات مربوط به انرژی اعم از اکتشاف، بهره برداری نفت و گاز، احداث و عبور خطوط انرژی، محیط زیست، شیلات، حمل و نقل- ترانزیت و تجارت و همکاری های اقتصادی می شود.
اکنون در آستانه ششمین نشست سران در ترکمنستان برخی موضوعات نیز درباره نحوه همکاری ها و تداوم گفت و گوها به نقطه کانونی رایزنی های این ۵ کشور تبدیل شده است.
وضعیت جغرافیایی دریای خزر و رژیم حقوقی آن را می توان یکی از سخت ترین و پیچیده ترین شرایط بینادولتی و بیناکشوری دانست؛ چراکه موضوعیت و درهم تنیدگی منافع ملی کشورها و حوزه های اقتصادی- سیاسی، امنیتی- نظامی، حقوقی و محیط زیستی آن با وجود پنج کشوربا دیدگاه ها، رویکردهای متنوع و منافع ملی متفاوت باعث شده تا شرایط ویژه ای بر نحوه بهره برداری از این دریا پیش روی همسایگان آن قرار دهد. افزون بر این، با وجود تلاش کشورهای فرامنطقه ای برای بهره بردای از منابع انرژی منطقه، پیچیدگی های وضعیت سیاسی- اقتصادی و امنیتی منطقه را افزایش داده است.
جمهوری اسلامی ایران در سال های گذشته تلاش کرده در چارچوب راهبرد منطقه گرایی و در قالب اصول «عزت، حکمت و مصلحت» در سیاست خارجی، مناسبات خود را با کشورهای ساحلی خزر مدیریت کرده و منافع ملی را پیگیری نماید. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، این سیاست وارد مرحله جدیدی شد.
دولت سیزدهم تلاش کرده از طریق سیاست همسایگی و رویکرد متوازن در سیاست خارجی، موضوعات مختلف منطقه ای و بین المللی را مدیریت کند. در این قالب، سیاست همسایگی و رویکرد متوازن می تواند بهترین راهبرد و ابزار در این مسیر باشد. به عبارتی دیگر، چنین قابلیت با افزایش پویاییهای دیپلماتیک کشور و فراهم آوردن زمین بازی جدید برای ایران، ظرفیتهای بسیاری به اقتصاد، سیاست و امنیت ایران اضافه کند. با پیشبرد چنینئ سیاستی می توان گفت دیگر نیازی به پرداخت هزینههای سنگین جهت امنیت زایی و بهبود مناسبات با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای نخواهد بود.از این منظر، سفر آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به عشق آباد پایتخت ترکمنستان اهمیت دوچندان می یابد، چراکه افزون بر پیگیری نکات باقی مانده در قالب کنوانسیون حقوقی دریای خزر، گردهمایی کشورهای ساحلی دریای خزر می تواند به عنوان پیشرانی برای پیگیری سیاست همسایگی و رویکرد متوازن در سیاست خارجی ایران عمل کند.
در فرجام ماهیت و کارکرد اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر را می توان در دو قالب مسیریابی و هماهنگی برای عملیاتی سازی کنوانسیون حقوقی دریای خزر و نیز پیگیری سیاست همسایگی برای گسترش مناسبات اقتصادی تقسیم بندی کرد و در این میان، دیپلماسی تعامل هوشمند دولت رئیسی ابزاری کارامد برای مانع زدایی از توسعه مناسبات و ایجاد همپیوندی اقتصادی- سیاسی و فرهنگی در حوزه همسایگی خواهد بود. ایرنا
به گزارش اقتصادسرآمد، اجلاس کشورهای ساحلی خزر را می توان از جمله نشست هایی دانست که در چارچوب سیاست خارجی متوازن منطقه ای و براساس همسایگی برنامه ریزی شده است.
دریای خزر و همکاری ها و روابط میان پنج کشور ساحلی آن ، راهی طولای را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۹۰ میلادی طی کرده است.
دریای خزر به عنوان یک دریای بسته و محدود زمانی میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی به طور مشترک مورد بهره برداری قرار می گرفت اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این دریا به ۵ کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران، روسیه، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان تقسیم شد. چنین شرایطی، وضعیت جدیدی را در حوزه های مختلف سیاسی- اقتصادی، نظامی- امنیتی و حقوقی این دریا و همسایگان شکل داد.
رژیم حقوقی دریای خزر برای سال ها با دو قرارداد مودت(۱۹۲۱) و عهدنامه ۱۹۴۰ میلادی میان ایران و شوروی تعریف و در حوزه های نظامی- امنیتی نیزبرای سال ها این دریا به عنوان دریای صلح و دوستی نامکذاری و درچارچوب توافقات دسته جمعی هرگونه حضور نیروهای نظامی خارجی ممنوع شده است.
اما پس از ۲۵ سال مذاکره و ۵ نشست سران و ۵۱ نشست کارشناسی برای تدوین کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، در پنجمین اجلاس سران کشورهای حاشیه این دریا ۲۱ مرداد۱۳۹۷ در آکتائو قزاقستان، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر به امضای سران پنج کشور ساحلی این دریا رسید.
کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر شامل محورهایی همچون تعیین محدوده های سطح دریای خزر و تعیین حدود بستر و زیربستر، موضوعات مربوط به انرژی اعم از اکتشاف، بهره برداری نفت و گاز، احداث و عبور خطوط انرژی، محیط زیست، شیلات، حمل و نقل- ترانزیت و تجارت و همکاری های اقتصادی می شود.
اکنون در آستانه ششمین نشست سران در ترکمنستان برخی موضوعات نیز درباره نحوه همکاری ها و تداوم گفت و گوها به نقطه کانونی رایزنی های این ۵ کشور تبدیل شده است.
وضعیت جغرافیایی دریای خزر و رژیم حقوقی آن را می توان یکی از سخت ترین و پیچیده ترین شرایط بینادولتی و بیناکشوری دانست؛ چراکه موضوعیت و درهم تنیدگی منافع ملی کشورها و حوزه های اقتصادی- سیاسی، امنیتی- نظامی، حقوقی و محیط زیستی آن با وجود پنج کشوربا دیدگاه ها، رویکردهای متنوع و منافع ملی متفاوت باعث شده تا شرایط ویژه ای بر نحوه بهره برداری از این دریا پیش روی همسایگان آن قرار دهد. افزون بر این، با وجود تلاش کشورهای فرامنطقه ای برای بهره بردای از منابع انرژی منطقه، پیچیدگی های وضعیت سیاسی- اقتصادی و امنیتی منطقه را افزایش داده است.
جمهوری اسلامی ایران در سال های گذشته تلاش کرده در چارچوب راهبرد منطقه گرایی و در قالب اصول «عزت، حکمت و مصلحت» در سیاست خارجی، مناسبات خود را با کشورهای ساحلی خزر مدیریت کرده و منافع ملی را پیگیری نماید. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، این سیاست وارد مرحله جدیدی شد.
دولت سیزدهم تلاش کرده از طریق سیاست همسایگی و رویکرد متوازن در سیاست خارجی، موضوعات مختلف منطقه ای و بین المللی را مدیریت کند. در این قالب، سیاست همسایگی و رویکرد متوازن می تواند بهترین راهبرد و ابزار در این مسیر باشد. به عبارتی دیگر، چنین قابلیت با افزایش پویاییهای دیپلماتیک کشور و فراهم آوردن زمین بازی جدید برای ایران، ظرفیتهای بسیاری به اقتصاد، سیاست و امنیت ایران اضافه کند. با پیشبرد چنینئ سیاستی می توان گفت دیگر نیازی به پرداخت هزینههای سنگین جهت امنیت زایی و بهبود مناسبات با کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای نخواهد بود.از این منظر، سفر آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به عشق آباد پایتخت ترکمنستان اهمیت دوچندان می یابد، چراکه افزون بر پیگیری نکات باقی مانده در قالب کنوانسیون حقوقی دریای خزر، گردهمایی کشورهای ساحلی دریای خزر می تواند به عنوان پیشرانی برای پیگیری سیاست همسایگی و رویکرد متوازن در سیاست خارجی ایران عمل کند.
در فرجام ماهیت و کارکرد اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر را می توان در دو قالب مسیریابی و هماهنگی برای عملیاتی سازی کنوانسیون حقوقی دریای خزر و نیز پیگیری سیاست همسایگی برای گسترش مناسبات اقتصادی تقسیم بندی کرد و در این میان، دیپلماسی تعامل هوشمند دولت رئیسی ابزاری کارامد برای مانع زدایی از توسعه مناسبات و ایجاد همپیوندی اقتصادی- سیاسی و فرهنگی در حوزه همسایگی خواهد بود. ایرنا
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
فعالیت بیش از ۱۹ هزار دریانورد در خوزستان
-
میانگین عمر کشتیهای تجاری و باری به سی سال رسید
-
دریای خزر میراث و سرمایه مشترک کشورهای ساحلی این دریا است
-
بندرهای شرق هرمزگان نقش راهبردی درتوسعه دارند
-
توسعه بنادر کوچک کشور شتاب میگیرد
-
افزایش ایمنی بنادر کشور با الحاق ۴۰ دستگاه خودرو آتشنشانی به ناوگان بنادر
-
۱۲ تیر ماه ؛ اولین گردهمایی تخصصی پدافند غیر عامل و مدیریت بحران بنادر کشور
-
تخلیهوبارگیری ۵۱ میلیون تن کالا در بنادر ایران طی ۳ ماهه اول امسال
-
لزوم تشکیل اتاق فکر برای حل بحرانهای دریایی
-
فراخوان جذب ایده ها در زمینه ساخت کشتی و قایق بی سرنشین
-
بازدید وزیر اقتصاد از گمرک بنادر اروندکنار و چوئبده افزایش تعداد سفرهای دریایی لنج داران از ۳ به ۶ سفر در سال
-
اجلاس خزر، گامی در راستای سیاست همسایگی
اخبار روز
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید