گروه اقتصاددریا - درحالی مقامات وزارت حمل و نقل و زیرساخت ترکیه اعلام کرده اند که از حدود یک ماه دیگر عوارض عبور کشتی ها از تنگه های ترکیه که دریای سیاه را به مدیترانه وصل می کنند پنج برابر خواهند کرد که افزایشی با این شکل و شمایل در هیچ کجای جهان تقریبا مسبوق به سابقه نیست. نرخ عوارض عبور کشتی ها از دو تنگه داردانل و بُسفر به ازای هر تن 80 سنت است که این رقم قرار است به 4 دلار به ازای هر تن افزایش پیدا کند که خود باعث افزایش نرخ حمل و نقل دریایی و به نبع آن رشد قیمت کالا خواهد بود.
به گزارش اقتصادسرآمد، پیش بینی می شود با این اقدام ترک ها درآمد سالیانه ترکیه از محل عبور کشتی ها از 40 میلیون دلار در سال جاری به 200 میلیون دلار برسد چرا که سالانه 40 هزار کشتی از این دو تنگه ترکیه عبور می کنند. تنگه بسفر که از شهر استانبول ترکیه می گذرد 30 کیلومتر طول و 700 متر عرض دارد. تنگه داردانل هم که در استان چناق قلعه ترکیه واقع است، حدود دو برابر تنگه بسفر است.
دولت اردوغان مدت‌ ها است با جار و جنجال درباره پروژه‌های کلان زیرساختی مانند فرودگاه‌ها و بزرگراه‌ها از آن ها به‌ عنوان نشانه قدرت روزافزون ترکیه یاد می‌کند. او حتی با وجود افزایش مخالفت‌ ها در خصوص طرح ساخت یک آبراه‌ مصنوعی تحت عنوان کانال استانبول، با برگزاری مراسم افتتاحیه آن در ۲۶ ژوئن، نشان داد که در حال پیشبرد این پروژه است، چرا که از نظر وی، افتتاح این پروژه، صفحه جدیدی را در تاریخ توسعه ترکیه باز کرده و به نوعی نجات اقتصاد استانبول در آینده است.
اقدام دولت ترکیه در راستای
 منافع ملی بوده است
مسعود پل‌مه، دبیرکل انجمن شرکت های کشتیرانی و خدمات وابسته ایران در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: در سال 1936 توافقنامه بین المللی موسوم به « مونترو « منعقد و عملا» کنترل تنگه راهبردی بوسفور که نقطه اتصال اروپا به آسیا تلقی می شود را به ترکیه واگذار کرد هر چند که بر اساس این معاهده تردد کشتی های تجاری، آزاد و رایگان خوانده شد لیکن در گذر زمان ترکیه عوارضی بر ترددها وضع کرد، البته باید توجه داشت اهمیت ویژه این آبراه در حال حاضر بیشتر متوجه کشور روسیه و اکراین خواهد بود تا سایر کشورها،  اقدام ترکیه در افزایش عوارض عبور کشتی‌ها از تنگه بسفر در راستای منافع ملی این کشور بوده و منعی بر آن مترتب نیست.
خوب یا بدِ افزایش عوارض دریایی
 از سوی ترکیه  
وی با بیان این که نباید واکنش منفی نسبت به تصمیم اخیر ترکیه نشان داد، افزود: متاسفانه اقتصاد متاثر از سیاست است و از این رهگذر آسیب‌های بسیاری متحمل شده است اما، واقعیت اینست که هر کشوری منافع ملی گرایانه‌ خود را ارجح می‌داند بر سیاست‌های بین المللی. هر چند با اتخاذ تصمیم مفروض داخلی ، سیطره بیشتری بر یک اقدام منطقه و یا بین المللی نیز متصور است.
منافع ملی در اولویت نخست
 تمامی کشورها است
آن جایی که منافع ملی دولت‌ها ایجاب کند ولو با تاسی از نگاه های سیاسی ، اقدامات اقتصادی انجام شود امری طبیعی است، موضوعی بود که در ادامه پل مه به آن پرداخت و اقتصادسرآمد گفت: این اقدام دولت‌ها به رغم تاثیر سوء آن بر رویکردهای دریایی اقتصادی دیگر کشورها متداول است چرا که واقعیت این است که منافع ملی در اولویت نخست تمامی کشور ها است و نیز باید از حیث مقتضیات زمانی نیز آنرا سنجید ، زیرا بیشترین حجم بار به مقصد دریای سیاه اینک متعلق به روسیه است . اگر نقش میانجی گرایانه ترکیه در اغتشاش میان روابط روسیه و اکراین را نادیده بگیریم این فرصتی است تا قدرت ترکیه برخ کشیده شود ، از اتفاقات منطقه بیشترین منفعت اقتصادی را کسب کند و همسو با سیاست های اروپا و البته با نگاه پیوستن به اتحادیه اروپا به روسیه فشار مضاعف وارد نماید .
وی با اشاره به این که تنگه بسفر حجم زیادی از ترددهایی که مربوط به جمهوری اسلامی ایران باشد به خود اختصاص نمی‌دهد، افزود: در عین حال هر میزان افزایش عوارض حمل و نقل دریایی از سوی کشورها بر قیمت تمام شده کالاها و  کرایه حمل و نقل اثر منفی باقی می‌گذارد. لیکن باید توجه داشت در این مورد هزینه ها صرفا متوجه بخشی از فعالیت های دریایی و صرفا» محدود به منطقه جغرافیایی دریای سیاه خواهد بود.
اقدام ترکیه ارتباط مستقیم با اقتصاد دریایی
 ایران ندارد
دبیرکل انجمن شرکت های کشتیرانی و خدمات وابسته ایران با بیان این که تنکه بسفر در نقطه ای از جهان واقع شده که کشتی‌های عبوری از آن روسیه و بخش کوچکی از اروپا در حرکت هستند را متاثر از افزایش عوارض ترکیه خواهد کرد، گفت: حمل و نقل در بخش مورد اشاره قطعا دچار تغییر خواهد بود و کرایه حمل و نقل را برای آنها افزایش می دهد.
وی تاکید داشت: عمده کالاهایی که در دنیا تبادل می‌شود در مسیرهایی به سمت چین و از چین به آمریکا و سایر مقاصد اروپایی است و لذا هر گونه افزایش عوارض بر این حوزه بر نرخ تمام شده کالا در سطح جهان تاثیر گذار نخواهد بود. بر اساس کنوانسیون مونترو، ترکیه حق دارد برای عبور کشتی ها از تنگه هایش به دلایل مختلف از جمله ارائه خدمات فانوس دریایی، خدمات پزشکی و خدمات اضطراری پول دریافت کند.اگر ترکیه بخواهدعوارض عبور از تنگه بسفر را افزایش دهد، کشتی ها برای پرداخت عوارض، عبور کمتر از تنگه استانبول را ترجیح خواهند داد. به همین خاطر کانال استانبول ممکن است تا درآمد قابل توجهی برای ترکیه تامین نکند، این در حالی است که تعداد عبور کشتی ها از تنگه استانبول نیز کاهش نخواهد یافت.علاوه برمواردی که به آن اشاره شد،، ترکیه نمی تواند حجم ترافیک تنگه های مونترو را کاهش داده، کانال استانبول را فعال تر کند چرا که قرار نیست بودجه هزینه شده را جبران کرده و سودآور کند. در نتیجه هزینه بودجه عمومی کشور با یک بار شدید مالی روبرو خواهد شد. تنها منبع درآمد کانال استانبول ایجاد شهرهای کنار کانال استانبول و رانت حاصل از فروش آپارتمان ها و افزایش نرخ استخدام نیروی انسانی است که ظاهرا دولت اردوغان به آنها در افزایش عوارض تنگه بسفر توجه کافی را نداشته است.