در پنجمین نشست تخصصی اقتصاد دریاپایه مطرح شد

براي حل مشكلات اول باید فرهنگ دریا را در کشور نهادینه کرد

گروه دانش دریا - روزنامه دریایی سرآمد-وابستگی اقتصاد به دریا با توجه به اینکه بیش از90 درصد از حمل و نقل و تجارت كشورها از طریق دریا و كشتیرانی صورت می گیرد و زندگی میلیاردها انسان در جهان وابسته به دریا و كشتیرانی است، انکارناپذیر است. از این رو، استاندارد کردن ابزار، تجهیزات، شناورها، سازه های دریایی، خدمات و فعالیت های دریایی، برای اطمینان بخشی به مشتریان در اقتصاد جهانی که بر مبنای رضایت آنها رقابت می کنند، ضرورت تام دارد.استانداردهای دریایی بین المللی به طور معمول از طریق سازمان بین المللی دریانوردی و سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) تدوین و منتشر می شوند و در کشورها از طریق سازمان های ملی استاندارد و دریانوردی بومی سازی و اجرایی می گردند. در کشور ما، استانداردهای بین المللی دریایی از طریق سازمان بنادر و دریانوردی که از اعضای فعال سازمان بین المللی دریانوردی است، استانداردهای دریایی تدوین و از طریق مؤسسات رده بندی در ساخت و بازرسی شناورها و سازه های دریایی، فراساحلی، ساحلی و ... اعمال و پیگیری می گردند. همچنین سازمان ملی استاندارد، برخی از استانداردهای ملی مربوط به فعالیت های دریایی را با انطباق با استانداردهای سازمان جهانی استاندارد، تدوین و ارائه می نماید.در پنجمین نشست از سلسله نشست های تخصصی اقتصاد دریاپایه، موضوع استاندارد در فعالیت های دریایی با حضور محمدرضا ظفری، مدیرعامل مؤسسه رده بندی آسیا و محمدعلی جمشیدی، معاون مؤسسه رده بندی ایرانیان، حسین عابدینی از موسسه رده بندی ایرانیان به عنوان کارشناسان حوزه استانداردسازی دریایی و همچنین کاپیتان تقوی، کاپیتان مزینی فر و محمدصادق انصاری به عنوان مهمان این برنامه به اهمیت و ضرورت استانداردهای دریایی پرداخته شد.در انگلستان که دریانوردهای قابلی هم هستند، وزرات دریاداری دارند، اما چندین سازمان دریایی مختلف داریم که هر کدام ساز خودشان را مي‌زنند. سازمان بنادر و دریانوردی از زمانی که از سازمان بنادر و کشتیرانی به نام جدید خود تغییر عنوان داده و مسئول همه امور دریایی کشور شده است، برای مثال ده سال است که مجوز شرکت‌های غواصی را صادر مي‌کند، ولی هیچ‌کدام از آن‌ها یک بار هم تجربه غواصی ندارند. ذات نایافته از هستی بخش/کی تواند که شود هستی بخش، مگر امکان دارد؟ این يكي از مسائل جدی در کشور است.
 ما استادی به نام دریادار رمضانلی داشتیم؛ وقتی ناخدا 2 فرمانده ما بود، به هفت زبان زنده دنیا تسلط داشت. شاگرد اول دانشگاه فرانسه و استاد مسلم بود. وقتی بعد از 5 سال گذراندن دوره آموزشی در خدمت ایشان، افسر شدیم، گفت که شما تازه رسیده‌اید به صفر! توانستیم شما را از زیر صفر به سطح صفر برسانیم، تازه باید 5 سال دیگر دریانوردی کنید تا تبدیل به یک افسر با تجربه شوید! ما در آن زمان متوجه کلام ایشان نمي‌شدیم، فکر مي‌کردیم همه چیز را یاد گرفته‌ايم تا این‌که وارد دریا شدیم و فهمیدیم که ایشان کلام درستی را به کار برده است. 
برخلاف دیگر جاها، یکی از جاهایی که استاندارد آن حتماً باید رعایت شود نیروی دریایی، به خاطر خطرات بیش از حد آن است؛ چون موضوع تجاری نیست. طیف استاندارد در دریا بسیار متنوع و وسیع است. موضوعات متنوعی چون ماهیگیری، غواصی و سکوهای نفتی، سکوهای غیرنفتی، پرورش آبزیان، تفریحی و ورزشی و... را شامل مي‌شود.
براساس برآوردها، ظرفیت تولید ماهیان پرورش در قفس ایران 3 میلیون تن در سال است که برابر 21 میلیارد دلار سود خالص مي‌شود، تقربیاً با هیچ سرمایه‌گذاری قابل توجهی، نمي‌توان این مقدار سرمایه انبوه ایجاد کرد. استاندارد آن کجاست؟ دانشگاه شریف یک‌بار سرمایه‌گذاری پرورش ماهی در قفس را در جزیره قشم انجام داد، اما یک کشتی به قفس‌ها برخورد کرد و تمام قفس‌ها را از  بین برد و کل سرمایه به میزان 100 میلیارد تومان نابود شد. کار کارشناسی آن را بنده انجام دادم اما قاضی اصلاً متوجه ماجرا نشد؛ زيرا هيچ تخصص دريايي يا تجربه در پرورش ماهي در قفس و يا هر تجربه‌اي كه بتواند مسائل دريايي را از زميني جدا كند، نداشت.
در زمینه حقوق دریایی، کتاب داریم  و نیاز به تألیف جدید نیست. قوانین دریایی کشور اخیراً بازنویسی شده است، اما اشکالات فراوانی به آن وارد است.  وقتی وارد دادگاه مي‌شویم، در مبحث اجاره در حوزه دريا، تفهیم قاضی مشکل مي‌باشد؛ چرا که 10 نوع اجاره کشتی وجود دارد. 
عجيب است کشوری که صنایع دریایی دارد، اما دادگاه دريايي ندارد. تا به حال ما دادگاه دریایی نداریم. تلاش شد تا داوری دریایی ایجاد شود، که سازمان بنادر و دریانوردی خود را مسئول این کار دانست، اما کار به نتیجه نرسید. قوه قضاییه داعیه‌دار این کار شد، اما آن کار هم به سرانجام نرسید. 
فرهنگ‌سازي
در ابتدا باید در زمینه دریایی فرهنگ سازی شود. مثلاً چرا به ما «ناخدا» مي‌گویند؟ اصل آن، «ناوخدا» است که به معنی بی‌خدا نیست . یک حرف «واو» هم در وسط دو جزء ناخدا، وجود دارد به صورت «ناوخدا» که به معنی سرپرست کشتی است. و بسيار مثال‌هاي ديگر كه نشان مي‌دهد كه اطلاعات در حوزه دريا در كشور ما بسيار كم است. 
در کشورهایی مثل انگلستان که بیشتر از 400 سال است که دریانوردی دارند، اگر از یک انسان معمولی در خیابان بپرسید با این اصطلاحات دريايي آشناست كه به معناي فرهنگ‌سازي خوب انگليسي‌هاست. اين است كه براي حل مشكلات، از ابتدا باید مبحث فرهنگ سازی و آشنایی با دریا و فرهنگ دریا را در کشور نهادینه کرد.
بايد توجه داشت كه استاندارد لازم وجود دارد. وقتی در دریا تا 12 مایل (حدود 20 کیلومتر) از ساحل فاصله مي‌گیرید، هنوز جزء خاک ایران به حساب مي‌آید و 12 مایل بعدی منطقه نظارت است و استانداردهاي بين‌المللي بايد رعايت شوند.  دریا یک محیط بين‌المللي است و استانداردهای آن هم در سطح بين‌المللي و هم سطح داخلی باید وجود داشته باشد و وجود دارد.
وقتی موضوع مورد بررسی درباره اقتصاد دریامحور باشد، با یک زمینه متنوع و با شاخه‌های گوناگون مواجهیم، مثل ماهیگیری، کریدورهای دریایی، سیستم‌های مختلف، ساحل، فراساحل و ... که هر کدام موضوعات متنوعی را در دل خود دارند و هر کدام، راه و روش استاندارد آن موضوع مشخص شده است و استاندارد آن‌ها در کشورهای دیگر به هزینه‌های جانی نوشته شده است و به صورت رایگان در اختیار ما قرار گرفته است. ما باید از آنها استفاده کنیم که نیاز به یک متولی داریم که قبلاً دریا رفته باشد و تجربه دریا داشته باشد تا درک درستی از استانداردها و خطرات در صورت عدم وجود استاندارد داشته باشد. کشتی تایتانیک که درکنار اسکله این قدر محکم به نظر مي‌رسد در دریا مانند پر کاهی است. اين نمادي است از خطر دريا و لزوم كاربست استانداردهاي كامل. 
در کل، ماجرا از این قرار است که  قوانین وجود دارد و کسی باید آن را اجرا کند که خود دریایی باشد؛ یعنی حداقل 10 سال دریا رفته باشد و از پشت میز دانشکده مجری نشود. در خشکی هم روال همین گونه است، اما در دریا، آماتور بودن يا حرفه‌اي بودن، بیشتر نمود 
پیدا مي‌کند. 
 براي حل مشكلات  اول باید فرهنگ دریا را در کشور نهادینه کرد
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه