صنعت کشتیسازی و کشتیرانی بعد از جنگ جهانی
دکتر بهروز امرایی - چگونه میتوان از کارشناسان جوان امروز که مدیران فردای صنعت بسیار پیچیده حمل و نقل دریایی، بندری،کشتیرانی، کشتیسازی و صنایع وابسته به آنها از وضعیت و چگونگی تحولات گذشته و حال بیاطلاع باشند و آنگاه انتظار داشته باشیم مدیرانی تحولگرا و آیندهنگر بوده و قادر به طراحی و ترسیم افقهای نزدیک و دور توسعه سازمان، ارگان، نهاد و یا شرکتهای مورد تصدی و مدیریت خود باشند؟
با بحث بازسازی و نوسازی بعد از جنگ جهانی و ظهور تانکرها به یک باره تحولات عظیمی را در صنعت کشتیسازی و کشتیرانی به خصوص در تنوع بخشیدن به انواع کشتیها شاهد هستیم و این مقدمه به بازار آمدن تانکرها (نفتکشها) بود.
بعضی از تانکرها نفت خام حمل میکردند، اما بعضی از این تانکرها محمولهها و محصولات نفتی حمل میکردند. اینگونه بود که محصولات نفتی پالایشگاهها را تانکرهای تخصصی همان محصولات حمل میکردند و نه هر نوع تانکری و تنوع و تخصصی شدن تانکرها بدین گونه شکل گرفت.
بعد از جنگ جهانی دوم سه شاخه مهم انواع کشتیها ظهور کردند. یکی از این شاخهها، کشتیهای فلهبر هستند که به دو نوع فلهبر خشک و فلهبر تر (مایع) تقسیم میشوند. کشتی که به آن فلهبر خشک اطلاق میشود مخصوص کالاهایی است که ماهیتی خشک دارند و مقیاس و حجم زیادی دارند مانند هزاران تن مواد مصرفی غله، گندم، جو و ذرت و امثال آن.
تخصصی شدن کشتیها دقیقاً از زمانی آغاز میشود که انواع کالاها به صورت تخصصی یا بستهبندی یا بدون بستهبندی به صورت کلان و حجیم در بازارهای بینالمللی دنیا دادوستد میشود.
نوعی دیگر از کشتیها مخصوص حمل کالاهای عمومی است؛ این کالاها بیشتر ماهیت عمومی دارند و شاید بتوان گفت که در قالب بستهبندی خاصی در این کشتیها بارگیری میشوند. این کشتیها را کشتیهای حمل بارهای عمومی یا در اصطلاح General cargo مینامند.
نوع دیگر کشتیها، کشتیهای بار و مسافر هستند؛ عصر حاضر را نمیتوان دوران شکوفایی این گونه کشتیها دانست، البته نسبت به دوران گذشته، چرا که در گذشته به دلیل نبودن سایر روشهای حمل و نقلی استقبال زیادی از این گونه کشتیها میشده است، اما امروزه حمل و نقلهای ریلی و زمینی و هوایی در بخش مسافرت دریايی کاهش زیادی رخ داده است و صرفاً اختصاص به سفرهای تفریحی و گردشگری یا سفرهای نزدیک بین دو بندر دارد.
در بخش مسافربری همه میدانند که سنگینترین ضایعهای که صنعت حمل و نقل دریایی با آن روبرو شد بر میگردد به سانحه کشتی تایتانیک که در این سفر نزدیک به ۱۵۰۰ نفر به دلیل اشتباهات و خودخواهیهای مسئولان ساخت این کشتی غرق شدند. این سانحه و این تراژدی موجب بیداری مسئولان و متخصصان خیلی از سازمانهای مسئول دریانوردی در کشورهای مختلف و نیز خیلی از کسانی شد که در ساخت و ساز کشتیها مشغول به کارند. امروزه ما کنوانسیون های مختلفی داریم که ناظر بر مسائل و قواعد و ضوابط ایمنی و دریانوردی است و بر ساخت و ساز کشتیها و به خصوص بر آموزش نیروی انسانی نظارت دارند و میتوان به یقین اذعان کرد که مقدمه وضع این مقررات از سانحه تایتانیک بوده است.
کشتی تایتانیک ساخت انگلستان با وزن تقریبی ۷۵ هزار تن و سرعتی بیش از ۲۴ گره دریایی، بزرگترین کشتی زمان خود به شمار میرفت. این کشتی در اولین سفر خود دارای بیش از ۳۰۰۰ نفر مسافر بود که اکثراً از اشراف و ثروتمندان اروپایی بودند که به قصد مهاجرت به آمریکا میرفتند.
متأسفانه سازندگان این کشتی به دلیل غفلت و غرور، مرتکب اشتباهات زیادی شده از جمله تنها برای نیمی از مسافران قایق نجات مهیا کرده بودند. قبل از به آب انداختن کشتی طراح گشتی در برابر سؤال خبرنگاران و مسئولان که از او پرسیدند که چرا برای همه مسافران قایق نجات فراهم نشده است جواب داد که این کشتی غرق ناشدنی است و نیازی به قانع نجات ندارد و این تعداد قایق نجات هم تشریفاتی است.
در مسیری که کشتی از اقیانوس اطلس به سمت آمریکا طی میکرد از طریق مورس و مخابرات به کشتی گزارش میشود که در مسیر کشتی تعدادی کوه یخ که از قطب جدا شدهاند مشاهده شده است و لذا مراقبت لازم را به عمل آورید. کشتی در مسیر ذکر شده با سرعتی معادل ۲۵ گره دریایی در حال حرکت بوده است. با توجه به سنگینی تناژ کسی چنین سرعتی خطرناک است و زمانی که دیدهبان کوههای یخ را دیده به پل فرماندهی گزارش داده است، ولی بهدلیل بیکفانی و اشتباهات مکرر فرمانده او اتخاذ تصمیم اشتباه افسر نگهبان پل فرماندهی حادثه رخ میدهد.
افسر نگهبان موتورهای کشتی را از حرکت باز داشته، اقدام به عقب روی میکند تا با این عمل از بروز تصادم جلوگیری کند، اما به دلیل وزن زیاد و نیز سرعت بیش از اندازه کشتی، توقف کشتی میسر نمیگردد و کشتی به کوهای یخ اصابت میکند و فاجعه رخ میدهد.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
ایران یک کشور دریایی است اما سکونتگاه هاي آن مبتنی بر دریا نيست
-
«دانش ساخت و دریانوردی با لنج» «نیازمند پاسداری فوری» است
-
صنعت کشتیسازی و کشتیرانی بعد از جنگ جهانی
-
ضرورت دوسویه ماندن جاده ابریشم
-
تحلیلی بر واکنش قاطع تهران به موضع مسکو درباره جزایر ایرانی
-
جهش دو برابری هرمزگان برای پرورش ماهی در قفس تا پایان امسال
-
بانک صنعت و معدن 11 طرح تولیدی در سواحل مَکُران را تامین مالی می کند
-
نخستین مرکز باستان شناسی زیرآب کشور در بوشهر ایجاد می شود
اخبار روز
-
نشست هماندیشی مدیران کل حوزه وزارتی وزارتخانهها با حضور وزیر اقتصاد
-
موزه شهرداری تهران راه اندازی می شود
-
بازدید مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران از مجتمع دریایی سلمان
-
آخرین رایزنی گزینه های کابینه دولت چهاردهم اعلام شد
-
پیام تبریک اتحادیه انجمن های اسلامی صنعت آب و برق به دکتر پزشکیان
-
تکمیل ساخت هزار مدرسه جایگزین کانکسی در مناطق محروم کشور تا مهر ماه با مشارکت بنیاد برکت
-
مشارکت بنیاد برکت در تولید ۱۰ هزار پایند الکترونیکی
-
اظهارات رئیس روسنفت درباره تاثیر مازاد تولید بر تلاشهای اوپک پلاس
-
عصری با رضا عبدالهی در ویژه برنامه «سیب نقره ای»
-
امضای تفاهم نامه همکاری میان بانک سرمایه و هلدینگ پتروفرهنگ
-
مهدی بیرانوند برگزیده دوره دکتری روزنامهنگاری و رسانه دانشگاه هارویست آماریلو تگزاس آمریکا شد
-
حضور بنیاد برکت در سی یکمین نمایشگاه بین المللی مواد غذایی ایران
-
نیم نگاهی به انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری
-
در محل نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صورت گرفت؛
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات