گروه دریانوردی – محمد رحیمی - در کشور ما هرچند درآمد مشاغل دریایی نسبت به سایر دنیا کمتر است، اما نسبت به بسیاری مشاغل، این درآمد بیشتر بوده و قابل توجه می باشد. از دیگر جذابیت های شغلی این وادی، بازدید نقاط مختلف دنیا، آشنایی با آداب، رسوم و فرهنگ کشورهای مختلف و به عبارتی دنیادیدگی است. از جمله زمینه هایی که می توان بر جذابیت های این مشاغل افزود، آشناسازی و فرهنگ سازی دریا در بین عامه مردم است که یکی از روش های آن برگزاری جشن ها و فستیوال های دریایی و انتخاب برگزیدگان دریایی و تقدیر مناسب از آنان است. روز جهانی دریانوردی یکی از مناسبت هایی است که مراسم برگزیدگان و نمونه های دریایی هر ساله در مهرماه برگزار می شود. در ابتدای پاییز امسال نیز، این مراسم برگزار شد و تعدادی از افراد نمونه دریایی برگزیده و تقدیر شدند که ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد در ادامه با علیرضا نجفی خواه، پیشکسوت دریایی نمونه گفت و گو کرده ایم که ماحصل آن را با هم می خوانیم:

اقتصادسرآمد: ضمن تبریک برای انتخاب شما به عنوان دریایی نمونه، درباره سابقه و تخصص خودتان بفرمایید؟
علیرضا نجفی خواه: من از سال 1368 وارد سازمان شیلات شدم و از آن زمان تا به حال با دریا سر و کار دارم. من از همان ابتدای دوره با صیادان و امور مربوط به آنان در ارتباط بوده ام. دوره های آموزشی متعددی را با این موضوع در نقاط مختلف کشور گذراندم و در مجموع بیش از 2هزار و 100ساعت با موضوع دریا و صیادی را در طول دوره اشتغالم آموزش دیده ام. دوره های مختلف کوتاه مدت آموزش صید و صیادی را در شهرهای مختلفی چون بوشهر، بندرعباس و چابهار و دیگر شهرها طی کردم و بعد از به عنوان مدرس صید و روش های مختلف آن، برای صیادان دوره های آموزشی برگزار می کردم و به آنان آموزش می دادم. در این بین، استفاده از تجربیات دریایی دریانوردان برای بالاتر بردن کیفیت آموزشی، یکی از اقداماتی بوده است که بهره گفتم.
همچنین درباره فُک دریای خزر که یک گونه پستاندار دریایی کمیاب است که تنها در دریای خزر و رودخانه های مننهی به آن مانند ولگا و اورال زندگی می کند هم مطالعات و دوره های آموزشی برای حفاظت و نگهداری آنان برگزار کردم. فک دریای خزر تنها پستاندار دریای خزر به شمار می آید و به دلیل صید بی رویه و به هم خوردن شرایط زیستی و کاهش جمعیت نیاز به توجه و حفاظت دارد.
بالغ بر چندین کتابچه آموزشی برای روش های مختلف صید تحریر کردم و در اختیار دانش آموزان قرار دادیم تا آنان ضمن آشنایی با این امور، با فرهنگ دریایی و دریانوردی بیشتر آشنا شوند. همچنین به طول مدت حدود 15 سال یک برنامه تلویزیونی را درباره دریا، شیلات و صیادی را در شبکه تلویزیونی استان گیلان تولید و اجرا کردم.
اقتصادسرآمد: با این فعالیت ها چه اهدافی دنبال می کنید؟
علیرضا نجفی خواه: هدف از این کارها و اقدامات، در واقع تنویر افکار عمومی درباره این مقولات بوده است و این نکته که به همکاران شاغل در شیلات و صیادی و موضوعات دریایی دیگر گوشزد شود که صرف فعالیت دریایی نمی تواند منجر به توسعه فعالیت های آن ها گردد و باید وجوه مختلف این فعالیت ها از طریق رسانه ها برای مردم روشن گردد تا با بسط فرهنگ دریایی، توجه و التفات مردم به این گونه فعالیت ها بیشتر شده و با افزایش میل و اشتیاق مردم به دریا و فعالیت های آن، بازار بزرگتری برای آن ها ایجاد شود. در واقع سعی ام بر این بوده است که از طریق یادداشت ها و مقالات در سایت های مختلف، تولید برنامه های تلویزیونی و تدوین و چاپ جزوات و کتابچه ها برای دانش آموزان، موضوع دریا در بین عامه مردم نهادینه و فرهنگ سازی شود.
همان طور که می دانید یکی از معیارهای ارزیابی توسعه یافتگی یک کشور، میزان مصرف غذاهای دریایی در سبد غذایی مردم آن کشور می باشد، براین اساس، سعی داشتم تا با اقدامات آموزشی و اطلاع رسانی، سرانه مصرف غذاهای دریایی را به ویژه برای مردم گیلان افزایش دهم.
همچنین در حدود 20 سال است که مدرس بحث صید و شیلات در هنرستانی در بندرانزلی هستم که سالانه حدود 60 دانش آموخته از این هنرستان فارغ التحصیل می شوند.

اقتصادسرآمد: به نظر شما دلایل انتخاب شما به عنوان یک نمونه دریایی چه بوده است؟
علیرضا نجفی خواه:  در واقع باید بگویم که مورد لطف رئیس سازمان شیلات ایران و معاونان ایشان قرار گرفتم. در امور مربوط به شیلات و صیادی، همکاران دیگری هم هستند که فعالیت های و اقداماتی مشابه اقداماتم را انجام دادند.

اقتصادسرآمد: به نگاه شما معیار نمونه بودن در موضوع شیلات چه شاخص های باید باشد؟
علیرضا نجفی خواه: به نظر من کسی که خدمتی را ارائه می دهد اگر به کار خود ایمان و اعتقاد داشته باشد. خودم نیز برهمین مبنا، در بسیاری از شئونات، به دنبال پیشرفت در زمینه کاری و انجام کار با توان حداکثری بوده ام. در کلاس هایی که برای دانش آموزان برگزار می کنم، هم سعی می کنم ارزش فعالیت های دریایی را برای آن ها برجسته کنم و آن ها را برای ورود به این زمینه، با درک و ایمان کامل به کار ارزشمند صیادی و شیلات آماده کنم. در واقع به نظر من، معیارهای انتخاب یک شخص نمونه، کارهایی  است که شخص انجام داده است و کارهایی که فرد از جان و دل مایه می گذارد و شخص خودش را باور دارد و این باور را وجه همت خود در پیشبرد بهتر کارهایش قرار می دهد.

اقتصادسرآمد: با توجه به تجاربتان، توصیه شما به جوانان و  افرادی که تازه وارد این عرصه شدند، چیست؟
علیرضا نجفی خواه: توصیه من به جوانان و همه مردمی که در حاشیه دریا زندگی می کنند این است که این نعمتی بی نظیری را که خداوند در اختیار ما قرار داده است، باید به شیوه درست و اصولی از آن بهره برداری شود و این نعمت خدادای را سالم و مولد برای نسل آتی حفظ کرده و به آنان بسپاریم. انصاف نیست اگر بخواهیم تمام منابع موجود دریا را برای خودمان بخواهیم و استفاده بی رویه از آن بکنیم و برای نسل بعدی یک منبع تهی را باقی بگذاریم. باید ضمن آموزش به جوانان برای چگونگی بهره برداری از دریا، حفظ این منبع ارزشمند را هم به آنان آموزش دهیم و هم تلاش کنیم که این منبع به صورت پایدار برای نسل ها بماند.

اقتصاد سرآمد: و نکته پایانی؟
علیرضا نجفی خواه: باید از لطف دوستان خودم در سازمان شیلات ایران مثل آقای حسینی، مدیرعامل سازمان- آقای بهشتیان، معاون صید سازمان- آقای نادری، مدیرکل صید سازمان سیلات- آقای پرهیزگار و آقای رجایی هم قدردانی کنم که مرا به عنوان یک پیشکسوت دریایی نمونه انتخاب کردند و هماهنگی لازم را برای برگزاری مراسم و حضور دعوت شدگان را فراهم کردند که انگیزه ای برای همکاران ما در شیلات و سایر امور دریایی شده است تا امورات محوله را با تلاش بیشتری محقق کنند.