گروه گردشگری دریایی - همایون ذرقانی - بازار کشتی‌های کروز باوجود چالش‌های جهانی، همچنان رشد قابل توجهی را تجربه می‌کند. این رشد نه تنها به افزایش تعداد مسافران، بلکه به تغییر در ترجیحات مسافران نیز مربوط است. مسافران امروزی به دنبال تجربیات لوکس‌تر، سفارشی‌سازی شده و پایدارتری هستند. خطوط کروز نیز با ارائه خدمات متنوع و نوآورانه، به این نیازها پاسخ می‌دهند.

اهمیت بازار آسیا و اقیانوسیه: 
رشد بازار کشتی‌های کروز عمدتاً به دلیل افزایش تقاضا در بازار آسیا و اقیانوسیه است. کشورهای مانند چین، ژاپن و کره جنوبی به بازارهای رو به رشد تبدیل شده‌اند و خطوط کروز نیز با سرمایه‌گذاری در این مناطق، به دنبال جذب این بازار بزرگ هستند.

تغییرات در الگوی سفر:
 همه‌گیری کووید-۱۹ باعث تغییرات قابل توجهی در الگوی سفر مسافران شده است. مسافران اکنون بیشتر به دنبال سفرهای طولانی‌تر و مقاصد کمتر شناخته شده هستند. خطوط کروز نیز با ارائه سفرهای طولانی‌مدت و مقاصد جدید، به این تغییرات پاسخ می‌دهند.

وضعیت کنونی بازار کشتی‌های کروز
بازار کشتی‌های کروز در سال ۲۰۲۴ شاهد رشد قابل توجهی بوده است. طبق گزارش “Cruise Lines Intenational Association” (CLIA)، حجم مسافران در سال ۲۰۲۳ به ۳۱٫۷ میلیون نفر رسیده است که ۷ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ است. همچنین، تقاضا برای سفرهای کروز همچنان بالا بوده و ۸۲ درصد از مسافران قصد دارند دوباره سفرهای کروز انجام دهند. ظرفیت کروز نیز پیش‌بینی می‌شود از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۸ به میزان ۱۰ درصد افزایش یابد و خطوط کروز به طور فعال در جهت دستیابی به صفر خالص انتشار تا سال ۲۰۵۰ تلاش می‌کنند.
در سال ۲۰۲۴، انتظار می‌رود ۱۴ کشتی جدید به بازار معرفی شوند که شامل برندهای معتبر مانند Royal Caribbean، TUI Cruises، Silversea Cruises، Viking، و Disney Cruise Line می‌شود. بازارهای جدید نیز به رشد خود ادامه می‌دهند، با آغاز فعالیت‌های کروز در کشورهایی مانند عربستان سعودی و ژاپن.

 تاثیر ناآرامی‌ها و تنش‌ها در خاورمیانه و اوکراین
ناآرامی‌ها و تنش‌های ژئوپلیتیکی، به ویژه در خاورمیانه و اوکراین، تاثیرات قابل توجهی بر بازار کشتی‌های کروز داشته‌اند. این تنش‌ها می‌توانند به کاهش تقاضا برای سفرهای کروز در مناطق متاثر منجر شوند، زیرا مسافران به دنبال مقاصد امن‌تر هستند. به عنوان مثال، تنش‌ها در اوکراین و خاورمیانه می‌توانند باعث تغییر مسیرها و کاهش تعداد سفرها به این مناطق شوند.
علاوه بر این، ناآرامی‌ها می‌توانند بر هزینه‌های عملیاتی خطوط کروز تاثیر بگذارند. افزایش هزینه‌های امنیتی و بیمه، و همچنین نوسانات قیمت نفت به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی، می‌توانند به افزایش هزینه‌های کلی سفرهای کروز منجر شوند. این عوامل ممکن است خطوط کروز را مجبور کنند تا هزینه‌های اضافی را به مسافران منتقل کنند که می‌تواند به کاهش تقاضا منجر شود.
در مجموع، در حالی که بازار کشتی‌های کروز به رشد خود ادامه می‌دهد، ناآرامی‌های ژئوپلیتیکی می‌توانند چالش‌هایی را به همراه داشته باشند که نیاز به مدیریت دقیق و برنامه‌ریزی استراتژیک دارد تا تاثیرات منفی به حداقل برسد و از فرصت‌های موجود به بهترین نحو استفاده شود. برنامه‌ریزی استراتژیک مولفه‌هایی به شرح ذیل دارد:

ارزیابی ریسک و تحلیل ژئوپلیتیک
تحلیل مستمر ریسک‌ها: خطوط کروز باید تیم‌های تحلیل ژئوپلیتیک داشته باشند که به صورت مداوم وضعیت امنیتی و سیاسی مناطق مختلف را بررسی کنند. این تیم‌ها باید از منابع مختلف اطلاعاتی مانند گزارش‌های دولتی، اخبار بین‌المللی و ارزیابی‌های سازمان‌های امنیتی استفاده کنند.
نقشه‌برداری از مناطق پرخطر: ایجاد نقشه‌های دقیق از مناطق پرخطر و به‌روز رسانی مداوم آنها به منظور جلوگیری از برنامه‌ریزی سفر به این مناطق ضروری است.
همکاری با نهادهای امنیتی خطوط کروز باید با نهادهای امنیتی محلی و بین‌المللی همکاری نزدیک داشته باشند. این همکاری شامل تبادل اطلاعات، هماهنگی در موارد اضطراری و شرکت در مانورهای امنیتی می‌شود.
استفاده از خدمات مشاوره امنیتی: استفاده از مشاوران امنیتی متخصص می‌تواند به بهبود برنامه‌ریزی امنیتی و کاهش ریسک‌ها کمک کند.
تجهیزات امنیتی پیشرفته: نصب و استفاده از تجهیزات امنیتی پیشرفته مانند دوربین‌های مدار بسته، سیستم‌های کنترل دسترسی و اسکنرهای بدن می‌تواند به افزایش امنیت در کشتی‌ها کمک کند.
طرح‌های واکنش به بحران: تدوین و اجرای طرح‌های جامع واکنش به بحران برای موقعیت‌های مختلف از جمله حملات تروریستی، حوادث طبیعی و بیماری‌های واگیر. این طرح‌ها باید شامل دستورالعمل‌های دقیق برای تخلیه مسافران و خدمه باشد.
مدیریت چالش‌های امنیتی سفر با کروزها نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ است که شامل تحلیل مستمر ریسک‌ها، همکاری با نهادهای امنیتی، افزایش امنیت داخلی کشتی‌ها، برنامه‌ریزی واکنش به بحران و اطلاع‌رسانی شفاف به مسافران است. با اجرای این استراتژی‌ها، خطوط کروز می‌توانند امنیت سفرهای خود را بهبود بخشند و تجربه‌ای ایمن و مطمئن برای مسافران فراهم کنند.