بررسی و تحلیل عملکرد نیروی دریایی  ایران در جنگ جهانی دوم

رضا جهانفر
بخش بیست و پنجم
شهادت مرد تاريخ‌ساز نيروي دريايي
پس ‌از انتقال مجروحان به بيمارستان، برخلاف تمامي قوانين انساني، بيمارستان توسط متجاوزان انگليسي به توپ بسته‌شده و افراد زيادي ازجمله «ناخدا نقدي» شهيد مي‌شوند (بهمنش، 1395).
در همان زمان نيز «دريابان غلامعلي بايندر» که فرماندهي نيروي دريايي ايران را برعهده داشت حين بازگشت از مسير آبادان به خرمشهر و به همراه «سروان مکري‌نژاد»  سعي دارد تا خود را به ستاد نيروي دريايي در جنوب برساند که بين راه با مسلسل انگليسي‌ها از پاي درمي‌آيد و شهيد مي‌شود.
وي که از خانوادة تاريخ‌سازان نيروي دريايي مدرن ايران است، همواره مورد غضب انگليسي‌ها بود و درنهايت انتقام خود را از او گرفتند...
مراسم تشييع رسمي پيکر دريادار بايندر در پايگاه نيروي دريايي خرمشهر برگزار شد. سرلشکر چارلز هاروي فرماندة لشکر هفتم هندي با حضور در اين مراسم، روي تابوت يک پرچم انگليس کشيد؛ اما درست در لحظه شروع مراسم، ناوبان يکم شمس‌الدين صفوي پرچم انگليس را برداشت و پرچم سه رنگ ايران را جايگزين آن کرد (وفايي، 1402).
حمله به بندر بوشهر
بندر بوشهر نيز مانند ديگر بندرها جنوب موردحملة انگليس قرار گرفت. اين بندر به دليل قرارگرفتن فانوس‌هاي دريايي و بي‌سيم مجهز آن از اهميت ويژه‌اي براي انگليسي‌ها برخوردار بود و آن‌ها توانستند به فانوس‌هاي دريايي و بي‌سيم آن دست يابند (خليلي، 1323: 71).
درنهايت...
درنهايت نبرد نابرابري که از بامداد روز يکشنبه دوم شهريور 1320 آغاز و تا شامگاه روز دوشنبه سوم شهريور 1320 ادامه داشت، نيروي دريايي جنوب ايران، زيان بسياري متحمل شد. ناوهاي فرماندهي ببر و پلنگ و ناوچه‌هاي پشتيباني آن‌ها غرق شدند. ناوهاي فرماندهي سيمرغ و شهباز به دست انگليسي‌ها افتاد و ويراني‌هاي بسيار به بار آمد. نزديک به 650 ناوي در آبادان، خرمشهر و بندر شاهپور، شهيد و تعدادي ديگر زخمي شدند. زيان‌هاي وارده به خرمشهر بيش از دو بندر ديگر بود؛ زيرا کارون، گذرگاه اروندرود و ستاد نيروي دريايي، در بافت شهري و در ميان ساختمان‌ها، ادارات و اماکن زندگي و کار مردم جاي داشت. ناوي‌هاي پايگاه دريايي خرمشهر آسيب بيشتري را متحمل شدند (سلامي‌پور، 1385: 11).
حسين انوشيرواني که آن روزها به مرخصي تهران اعزام شده بود در خاطراتش که بعدها در کتابي تحت عنوان «کودتاي نافرجام» منتشر شد، نوشت: 
«روز سوم شهريور ماه 1320 وقتي در ايستگاه راه آهن تهران از قطار پياده شديم، روزنامه فروش‎ها از حمله متفقين به شمال و جنوب ايران خبر مي‌‌دادند. در اين حمله‎ها ناخدا بايندر فرمانده نيروي دريايي خرمشهر، ناخدا نقدي، ناخدا کهنمويي، ناوسروان رياضي، ناوسروان هريسچي و ناخدا ميلاني و عده ديگر به شهادت رسيدند. من و ناخدا اردلان بلافاصله تصميم گرفتيم که مجدداً به خرمشهر برگرديم ولي گفتند که ديگر خرمشهري وجود ندارد و انگليسي‌ها آنجا را در اختيار دارند»(معتضد، 1403 به نقل از انوشيرواني، 1378: 36)
چندين روز بعد به انوشيرواني مأموريت داده شد به اتفاق چند افسر ديگر به جنوب عزيمت کرده وضعيت نيروي دريايي را مورد مطالعه و بررسي قرار دهد که او اين مأموريت را انجام داد. در هر حال نيروي دريايي جنوب به کلي فرو پاشيده و نيروهاي انگليسي و هندي در محل قرارگاه شناور و پادگان خرمشهر مستقر شده بودند. 
ناوهاي ببر و پلنگ غرق شده و ناوچه‎هاي کوچک به بصره يا هندوستان منتقل شده بودند. انوشيرواني مدتي بعد به تهران بازگشت و سرگرم خدمت در تهران شد. طبعاً چون ستاد قرارگاه نيروي دريايي در خرمشهر بود و در تهران واحدي به اين نام وجود نداشت، محل خدمت او ستاد ارتش بود (معتضد، 1403).
ادامه دارد...
بررسی و تحلیل عملکرد نیروی دریایی  ایران در جنگ جهانی دوم
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه