دریا «شگفتی بیکران؛ پاسداری از آنچه پایدارمان میدارد»
مرتضی توکلی- اقیانوس، تنها گسترهای از آب نیست؛ حافظه زمین، نفسِ زیستکره و آینهای است که رابطه ما با جهان را بازمیتاباند. در روز جهانی اقیانوسها و دریاها، ما نه صرفاً به بزرگداشت میپردازیم، بلکه به تأملی ژرف فرامیخوانیم: آیا هنوز میتوانیم وارثی شایسته برای این گهواره شگفتانگیز حیات باشیم؟
روز جهانی اقیانوسها در تقویم ایران ۱۸ خرداد ماه است و در این روز ما نه فقط به ژرفای آبها، بلکه به ژرفای پرسشهای وجودی خود مینگریم که اقیانوس ها و دریاها برای ما چه معنایی دارند؟ آیا تنها منبعی برای بهرهکشی هستند، یا همخانهای که باید با فروتنی در کنار آن زیست؟
امسال، در میانه «دهه علوم اقیانوسی سازمان ملل برای توسعهی پایدار»، شعار جهانی «شگفتی بیکران؛ پاسداری از آنچه پایدارمان میدارد»، ما را به یاد عظمت و شکنندگی دریاها میاندازد. شگفتی نه صرفاً به معنای زیبایی، که به معنای بُهتِ فلسفی در برابر نظمی است که هنوز نمیشناسیم، و مسئولیتی که نمیتوانیم نادیده بگیریم.
اقیانوسها دیگر اسطورهی بیپایانی نیستند. آنها به آستانه ظرفیت خود رسیدهاند؛ از گرمایش بیسابقهی آبها و اسیدیشدن خاموش آنها، تا سیل پلاستیک و نابودی تنوع زیستی. هر موج، اکنون حامل پیامی اضطراری است. این بحران، صرفاً زیستمحیطی نیست؛ بحرانِ رابطهی ما با طبیعت، بحرانِ اخلاق، عدالت، و آینده است.
اقیانوسها حافظهی زمیناند. رسوبات ژرف دریا، روایتگر دگرگونیهای اقلیمی میلیونها سالاند و به ما هشدار میدهند؛ آنچه اکنون رخ میدهد، شتابی بیسابقه دارد. در برابر این تغییرات خاموش، و ژرفناهای تاریک و ناشناخته مسئولیت اخلاقی ما آغاز میشود؛ شنیدن، پاسخ دادن و استفاده با احترام.
علم، حقیقت را عیان کرده است. بیش از نیمی از اکسیژن ما از فیتوپلانکتونهاست؛ اقیانوس ۹3درصد گرمای اضافه را جذب کرده؛ بیش از ۹0درصد ذخایر ماهیگری یا در حال فروپاشیاند یا به آستانهی آن رسیدهاند. این دادهها فریادند، اگر گوش داشته باشیم. اکنون زمان آن است که دریابیم انسانمحوری با اقیانوسمحوری معنا می یابد. باید خرد علمی را با دانایی بومی، و فناوری را با مسئولیت اخلاقی در هم آمیزیم. باید درک کنیم که نجات اقیانوس، نجات خود ماست-نه در آیندهای دور، که در نفسی که اکنون میکشیم.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی، به عنوان مرجع ملی در دانش اقیانوسی و علوم دریایی، خود را متعهد میداند که این خرد ترکیبی-علمی، فلسفی، بومی-را به زیربنای سیاستگذاری و آگاهی عمومی بدل سازد. ما باور داریم که آیندهی حیات، به کیفیت رابطهی ما با اقیانوسها گره خورده است. از این رو، تلاشهای ما در حوزهی پژوهش، پایش، آموزش، همکاریهای بینالمللی، و تولید دانش بومی، همگی در راستای تحقق این مسئولیت است.
ما از تمامی نهادها، دانشمندان، پژوهشگران، هنرمندان، فعالان و جوامع محلی دعوت میکنیم تا با هم، این «شگفتی بیکران» را پاس بداریم؛ نه تنها برای آنکه هست، بلکه برای آنکه ما را پایدار نگه میدارد. در این روز جهانی اقیانوسها و دریاها، بپرسیم: آیا ما هنوز میتوانیم شنوندهی نجواهای حیات بخش اقیانوس ها و دریاها باشیم؟ پاسخ در آینده نیست؛ در تصمیمی است که همین امروز میگیریم.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی
منبع: پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی
روز جهانی اقیانوسها در تقویم ایران ۱۸ خرداد ماه است و در این روز ما نه فقط به ژرفای آبها، بلکه به ژرفای پرسشهای وجودی خود مینگریم که اقیانوس ها و دریاها برای ما چه معنایی دارند؟ آیا تنها منبعی برای بهرهکشی هستند، یا همخانهای که باید با فروتنی در کنار آن زیست؟
امسال، در میانه «دهه علوم اقیانوسی سازمان ملل برای توسعهی پایدار»، شعار جهانی «شگفتی بیکران؛ پاسداری از آنچه پایدارمان میدارد»، ما را به یاد عظمت و شکنندگی دریاها میاندازد. شگفتی نه صرفاً به معنای زیبایی، که به معنای بُهتِ فلسفی در برابر نظمی است که هنوز نمیشناسیم، و مسئولیتی که نمیتوانیم نادیده بگیریم.
اقیانوسها دیگر اسطورهی بیپایانی نیستند. آنها به آستانه ظرفیت خود رسیدهاند؛ از گرمایش بیسابقهی آبها و اسیدیشدن خاموش آنها، تا سیل پلاستیک و نابودی تنوع زیستی. هر موج، اکنون حامل پیامی اضطراری است. این بحران، صرفاً زیستمحیطی نیست؛ بحرانِ رابطهی ما با طبیعت، بحرانِ اخلاق، عدالت، و آینده است.
اقیانوسها حافظهی زمیناند. رسوبات ژرف دریا، روایتگر دگرگونیهای اقلیمی میلیونها سالاند و به ما هشدار میدهند؛ آنچه اکنون رخ میدهد، شتابی بیسابقه دارد. در برابر این تغییرات خاموش، و ژرفناهای تاریک و ناشناخته مسئولیت اخلاقی ما آغاز میشود؛ شنیدن، پاسخ دادن و استفاده با احترام.
علم، حقیقت را عیان کرده است. بیش از نیمی از اکسیژن ما از فیتوپلانکتونهاست؛ اقیانوس ۹3درصد گرمای اضافه را جذب کرده؛ بیش از ۹0درصد ذخایر ماهیگری یا در حال فروپاشیاند یا به آستانهی آن رسیدهاند. این دادهها فریادند، اگر گوش داشته باشیم. اکنون زمان آن است که دریابیم انسانمحوری با اقیانوسمحوری معنا می یابد. باید خرد علمی را با دانایی بومی، و فناوری را با مسئولیت اخلاقی در هم آمیزیم. باید درک کنیم که نجات اقیانوس، نجات خود ماست-نه در آیندهای دور، که در نفسی که اکنون میکشیم.
پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی، به عنوان مرجع ملی در دانش اقیانوسی و علوم دریایی، خود را متعهد میداند که این خرد ترکیبی-علمی، فلسفی، بومی-را به زیربنای سیاستگذاری و آگاهی عمومی بدل سازد. ما باور داریم که آیندهی حیات، به کیفیت رابطهی ما با اقیانوسها گره خورده است. از این رو، تلاشهای ما در حوزهی پژوهش، پایش، آموزش، همکاریهای بینالمللی، و تولید دانش بومی، همگی در راستای تحقق این مسئولیت است.
ما از تمامی نهادها، دانشمندان، پژوهشگران، هنرمندان، فعالان و جوامع محلی دعوت میکنیم تا با هم، این «شگفتی بیکران» را پاس بداریم؛ نه تنها برای آنکه هست، بلکه برای آنکه ما را پایدار نگه میدارد. در این روز جهانی اقیانوسها و دریاها، بپرسیم: آیا ما هنوز میتوانیم شنوندهی نجواهای حیات بخش اقیانوس ها و دریاها باشیم؟ پاسخ در آینده نیست؛ در تصمیمی است که همین امروز میگیریم.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی
منبع: پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی

ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
اخبار روز
-
دو طرح کلیدی وزارت راه و شهرسازی در قانون برنامه هفتم توسعه بررسی و تصویب شد
-
شیلات، ستون فقرات امنیت غذایی کشور است
-
تولید و پرورش ماهیان زینتی در استان آذربایجان شرقی به 18 میلیون قطعه رسید
-
افزایش پروازهای هفتگی «هما» در مسیر نجف
-
راهاندازی قطار فوقالعاده یزد_خرمشهر ویژه ایام اربعین
-
طرح جامع پردیس با هدف صیانت از منطقه حفاظت شده جاجرود به تصویب رسید
-
عملیات اجرایی آزادراه ارومیه–تبریز با هدف توسعه کریدور آزادراهی شرق به غرب کشور آغاز شد
-
قیمت جدید دلار، یورو و سایر ارزها امروز ۲۱ تیرماه ۱۴۰۴
-
تداوم اجرای پروژههای زیرساختی در فرودگاههای فارس با وجود محدودیتهای ناشی از حمله رژیم صهیونیستی
-
تأکید مدیرعامل هما بر نقش همدلی و تعهد کارکنان در موفقیت عملیات حج تمتع ۱۴۰۴
-
چین میزبان دوازدهمین اجلاس جهانی راهآهن سریعالسیر
-
افزایش مسیرهای پرواز خارجی فرودگاه شیراز با ازسرگیری پروازهای ترکیش و الجزیره
-
شعار جدید آیمو برای تاکید بر ضرورت تبدیل تصمیمات و سیاستهای دریایی انتخاب شد
-
طلای جهانی افزایشی ماند
-
آغاز پیشفروش بلیت قطارهای ویژه اربعین از ۲۴ تیرماه
-
ترخیص شبانهروزی کالاهای اساسی و ضروری همچنان ادامه دارد
-
آمادگی شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) برای میزبانی از ۲۵۰۰ پرواز ویژه عملیات اربعین
-
بهسازی و روکش آسفالت قریب به ۱۳۰۰ کیلومتر از مسیرهای منتهی به پایانههای مرزی اربعینی
-
آغاز پیشفروش بلیت پروازهای اربعین از ۲۵ تیرماه
-
آغاز عملیات اربعین ۱۴۰۴ از سوم مرداد