گروه انرژی-سعید قلیچی - چند روزی از آغاز آتش‌بس میان ایران و رژیم صهیونیستی گذشته و حالا به نظر می‌رسد قیمت جهانی در بازار نفت در حال بازگشت به شرایط عادی است. روزهای پنجشنبه و جمعه قیمت نفت در بازارهای جهانی اندکی افزایش پیدا کرده بود. این در حالی است که پس از پاسخ جمهوری اسلامی ایران در پی عملیات نظامی ایالات متحده آمریکا به سایت‌های هسته‌ای و حمله موشکی به پایگاه هوایی العدید در قطر، بازار جهانی مسیر کاهشی را در پیش گرفت. اجرای آتش‌بس میان ایران و رژیم صهیونیستی همچنین این کاهش قیمت در بازارهای نفت را تثبیت کرد. حالا در حالی‌که طی 2روز گذشته شاهد افزایش اندک قیمت نفت بودیم، اما روند هفتگی این بازار کاهش متوسط قیمت نفت را در بازارهای جهانی نشان می‌دهد.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، آنطور که رسانه‌های جهان گزارش می‌دهند، نرخ‌های لحظه‌ای برای نفتکش‌های بسیار بزرگ که از خلیج‌فارس به آسیا حرکت می‌کنند، در روزهای اخیر با فروکش‌کردن تنش‌های نظامی در نزدیکی تنگه‌هرمز، به‌شدت کاهش یافته و جریان کشتیرانی الگوی پایدارتری را از سر گرفته است. اجاره‌کنندگانی که در اواسط ژوئن به دلیل نگرانی از تحولات منطقه، رزرو یا تغییر مسیر کشتی‌ها را متوقف کرده بودند، دوباره وارد بازار شده‌اند و فشار بر حمل‌و نقل را کاهش داده‌اند. به گفته کارگزاران نفتکش، نرخ کرایه نفتکش‌های بسیار بزرگ برای مسیرهای خلیج‌فارس به چین از حدود ۱۰۰هزار دلار در دوهفته پیش، به حدود ۶۳هزار دلار در روز کاهش یافته است. این کاهش، نشان‌دهنده بهبود دسترس‌پذیری کشتی‌ها و کاهش جزئی نرخ اضافی مربوط به ریسک جنگ است که در اوج جنگ میان ایران و رژیم صهیونیستی، افزایش یافته بود.
داده‌های سیستم AIS نشان می‌دهد که فعالیت نفتکش‌ها در نزدیکی هرمز به حالت عادی بازگشته و تعداد کمتری از نفتکش‌ها در عمان پرسه می‌زنند یا مسیرهای جایگزین را انتخاب می‌کنند. شرکت‌های بیمه هنوز اضافه‌‌بهای ریسک جنگ را به‌طور کامل حذف نکرده‌اند، اما به‌نظر می‌رسد بازار با کاهش نگرانی‌های فوری در مورد درگیری، در حال بازتنظیم است. تنگه‌هرمز که مسیر عبور تقریبا یک‌پنجم از تجارت جهانی نفت است، یک نقطه استراتژیک به‌شمار می‌رود، اما از اواخر هفته گذشته، هیچ اختلال جدیدی گزارش نشده است. این تغییر در تضاد با بازارهای گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی)  است که نرخ حمل‌ونقل به دلیل تغییر مسیر طولانی‌تر در اطراف دماغه امید نیک و تقاضای قوی تابستانی، همچنان بالاست. هزینه‌های حمل‌ونقل ال‌ان‌جی در اوج قبلی ریسک منطقه‌ای، به بالاترین حد خود در 8ماه گذشته صعود کرده بود. براساس گزارش اویل‌پرایس، به نظر می‌رسد حق بیمه ریسک کوتاه‌‌مدت برای کشتی‌های حمل نفت‌خام، در حال کاهش است. فعالان بازار اکنون در صورت تداوم ثبات شرایط ژئوپلیتیکی و افزایش تناژ موجود، شاهد کاهش بیشتر نرخ‌های لحظه‌ای خواهند بود.

ادعای جدید ویتکاف درباره تحریم‌های ایران
پنجشنبه هفته گذشته بود که فرستاده ترامپ به خاورمیانه توضیحاتی را درخصوص اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه چین می‌تواند از ایران نفت بخرد، ارائه داد. آنطور که خبرگزاری رویترز گزارش داده، دونالد ترامپ روز چهارشنبه مدعی شد که این کشور دست از سیاست فشار حداکثری علیه ایران بر نمی‌دارد، ولی در عین حال به احتمال کاهش تحریم‌ها اشاره کرد. وی گفت که چین می‌تواند به خرید نفت از ایران بعد از توافق آتش‌بس ادامه دهد. در همین خصوص استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ به خاورمیانه در توضیح سخنان وی گفت: این سخنان برای چینی‌ها پیام دارد؛ ما خواهان همکاری با شما هستیم و نمی‌خواهیم به اقتصاد کشورتان لطمه وارد کنیم. وی اضافه کرد: امیدواریم این پیام به ایرانی‌ها نیز مخابره شود.
همین رسانه روز گذشته با انتشار گزارشی عنوان کرد که باوجود فشار حداکثری ترامپ، نفت غیرتحریمی جایگزین فقط ۱۰۰هزار بشکه در روز از نفت صادراتی ایران به چین شده است. براساس گزارش‌های موجود، چین ۹۰درصد از نفت ایران را می‌خرد و ایران نیز سهم ۱۳.۶درصدی از نفت وارداتی چین دارد. بر این اساس، در نیمه نخست۲۰۲۵ روزانه ۱.۳۸میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده در حالی‌که سال قبل این رقم ۱.۴۸میلیون بشکه بود. نفت ایران با تخفیف ۲.۵ تا ۳.۵دلار در هر بشکه نسبت به برنت معامله می‌شود و چین تحریم آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسد.
آژانس ردیابی Kpler  نیز گزارش داده که صادرات نفت ایران به ۲٫۲میلیون بشکه در روز رسید. براساس این گزارش، حجم صادرات نفت ایران به مرز ۲٫۲میلیون بشکه در روز رسیده و چنین رقمی در حال حاضر روند صعودی خود را طی می‌کند و احتمالاً طی هفته‌های آینده، به حدود ۲٫۴میلیون بشکه در روز برسد. همچنین تصمیم دولت ایالات متحده برای تعلیق تحریم‌های ثانویه چین، احتمالاً به‌زودی بخش بزرگی از حدود ۱۲۰میلیون بشکه نفت باقیمانده در مخازن دریایی ایران را که در چند ماه اخیر نتوانسته بودند در بازار‌های جهانی عرضه شوند، تحت تخفیف قابل‌توجهی به فروش برساند. این اقدام، در صورت اجرا، به‌طور قطع، واکنش‌های منفی از سوی عربستان و روسیه و همچنین فعالان بازار نفت، را درپی خواهد داشت که این روند را تهدیدی برای منافع بلندمدت آن‌ها می‌دانند. در نتیجه، این تحولات می‌تواند دوره‌ای جدید و پرتلاطم در بازار نفت جهان رقم بزند و بر قیمت‌ها و تعادل عرضه و تقاضای جهانی تاثیرگذار باشد.

اوضاع بازار نفت بعد از آتش‌بس
جلال میرزایی، عضو پیشین کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «ایلنا»، در ارزیابی اوضاع بازار نفت بعد از آتش‌بس بین ایران و رژیم صهیونیستی و آمریکا، اظهار داشت: وضعیت عرضه و تقاضا و اوضاع سیاسی جهان در بازار نفت تاثیرگذار و تعیین‌کننده است، رشد اقتصادی در کشورهای بزرگ مصرف‌کننده نفت مثل چین و هند، آمریکا و اتحادیه اروپا نیز در بازار نفت تاثیر دارد و منجر به رشد تقاضا می‌شود. از دیگر سو، اگر تولید پایین باشد یا عواملی بالاجبار روند تولید را کاهشی کند باعث می‌شود بازار دچار نوسان شده و قیمت‌ها بالا برود. وی افزود: همچنین درگیری‌ها به‌خصوص درگیری در کشورهای نفتخیز و‌ حتی درگیری داخلی در کشورهای تولیدکننده مثلا در ونزوئلا و با نیجریه در سال‌های اخیر روی قیمت نفت در بازار تاثیر گذاشته و منجربه نوسانات در بهای نفت خواهد شد.
عضو پیشین کمیسیون انرژی مجلس گفت: این انتظار می‌رفت که حمله رژیم صهیونیستی به ایران باعث‌ بروز نوسان در بازار انرژی به‌خصوص قیمت نفت‌خام و میعانات شود، ضمن اینکه تحلیل‌ها بر این بود که واکنش ایران بعد از حمله آمریکا به مراکز هسته‌ای ایران از جمله اقداماتی در تنگه‌هرمز و تلافی در خلیج‌فارس بازار نفت را دچار التهاب کرده و برآوردها این بود که قیمت نفت روند افزایشی را طی کند. وی بیان کرد: اگر بحران مهار و اعلام آتش‌بس نمی‌شد، چه بسا باعث افزایش قیمت نفت و ادامه التهابات در بازار انرژی می‌شد.
میرزایی درباره سرنوشت بازار و خرید نفت ایران گفت: به نظر می‌رسد تغییر خاصی ایجاد نشود و این روند ادامه خواهد یافت، کمااینکه چینی‌ها به‌عنوان کشوری که بیشترین واردات را از ایران دارند، در مجامع بین‌المللی و شورای حکام آژانس بین‌المللی و شورای امنیت از مواضع ایران حمایت و حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به مراکز هسته‌ای ایران را به صراحت محکوم کردند. بنابراین اکنون‌ نیز تغییر خاصی در بازار ایران ایجاد نمی‌شود. وی با اشاره به اعطای مجوز به چین از سوی آمریکا برای خرید نفت از ایران گفت: این روند یک تحول مثبت و جای تامل دارد.
این نماینده پیشین مجلس تصریح کرد: در هر بازار نفت ایران بستگی به مذاکرات بین ایران و آمریکا نیز دارد؛ اگر مذاکرات از سر گرفته شود باتوجه به اینکه ایران به‌خوبی از عهده مقابله‌به‌مثل برآمد و انسجام سیاسی و داخلی مردم بیشتر شد و باتوجه به پشتوانه داخلی اگر توافق حاصل شود، احتمال اینکه کشورهایی مثل هند و جنوب‌شرق آسیا به خرید نفت از ایران روی آورند، زیاد است؛ کمااینکه بعد از توافق هسته‌ای در سال۲۰۱۶ نیز این اتفاق افتاد.