عملیات بازگشت حجاج به کشور پایان یافت
​​​​​​​گروه حمل‌ونقل-امید اسماعیلی-  همزمان با بسته‌شدن آسمان کشور روی پروازهای داخلی و بین‌المللی و تمدید هر روزه این موضوع در ایام جنگ 12روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، یکی از موضوعاتی که از همان روزهای نخست خود را به نمایش گذاشت، مسئله بازگشت زائران خانه خدا و حاجیان ایرانی از عربستان سعودی به داخل کشور بود.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، در همان روزهای نخست آغاز درگیری‌های نظامی میان ایران و رژیم صهیونیستی، فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم اعلام کرد که پیش‌بینی‌هایی برای تسهیل بازگشت حجاج از طریق مسیرهای زمینی به کشور صورت گرفته است. طی روزهای گذشته نیز با بازگشایی فضای آسمان نیمه‌شرقی کشور برای پروازهای داخلی، بین‌المللی و عبوری از شامگاه چهارم تیرماه، ورود پروازهای بین‌المللی به ایران از سر گرفته شد. در همین راستا شرکت هواپیمایی امارات نیز آمادگی خود را برای از سرگیری استفاده از آسمان ایران اعلام کرد و با برقراری سفرهایی از مبدا عربستان سعودی، شاهد تسهیل بازگشت زائران خانه خدا به کشور بودیم.
حل مسئله و تدبیر مناسب برای عبور از این چالش از همان روزهای نخست تنش‌های نظامی، تبدیل به یکی از کارویژه‌های وزارت راه و شهرسازی شد. حالا و در حالی‌که 10روز از آغاز آتش‌بس میان ایران و رژیم صهیونیستی می‌گذرد، هنوز تمام آسمان ایران برای پروازهای داخلی و بین‌المللی باز نشده است، اما با تدابیر اندیشیده‌شده از سوی وزارت راه و شهرسازی و شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته خبر پایان عملیات بازگشت حجاج به داخل کشور در رسانه‌ها منتشر شد.
روز گذشته خبرگزاری‌ها گزارش دادند که براساس اعلام هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، عملیات حج۱۴۰۴ با انجام آخرین پرواز از مدینه، صبحگاه ۱۱تیرماه ۱۴۰۴ با موفقیت به پایان رسیده است. هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: پس از وقفه 12روزه‌ای که به ‌دلیل بسته‌شدن موقت فضای هوایی کشور در روند بازگشت حجاج ایجاد شد، با بازگشایی مسیرهای شرقی و هماهنگی‌های فوری، پروازهای بازگشت از مدینه بلافاصله از سر گرفته شد. این پروازها با نظم کامل و میانگین تأخیر شش‌و‌نیم دقیقه انجام شدند که ثبت رکورد بسیار خوبی برای هما پس از 15سال است. این مرحله از عملیات در شرایطی به پایان رسید که به ‌دلیل تحولات منطقه‌ای، مدیریت لحظه‌ای و برنامه‌ریزی دقیق برای اجرای پروازها ضروری بود. بااین‌حال، تمامی پروازهای «هما» مطابق با برنامه‌ریزی مجدد انجام شد و هیچ پروازی لغو یا متوقف نشد.
بازگشت 63هزار حاجی از راه‌های زمینی
مجید اخوان، سخنگوی وزارت راه و شهرسازی نیز با اشاره به شرایط پیش از حمله رژیم صهیونیستی به کشور اظهار داشت: زائران ایرانی در آن زمان به فرودگاه‌های اصفهان، یزد، رشت، ساری، فرودگاه حضرت امام‌(ره)، اردبیل، کرمانشاه، زاهدان و مشهد منتقل می‌شدند، اما پس از آغاز جنگ و بازگشایی آسمان در بخش شرقی کشور، پروازهای بازگشت حجاج از فرودگاه مدینه به ‌صورت مستقیم به فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد انجام شد. وی افزود: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، حجاج پس از ورود به فرودگاه مشهد، با ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای به شهرهای خود اعزام خواهند شد. همچنین میانگین تأخیر پروازهای ورودی کمتر از ۸دقیقه گزارش شده است. اخوان در ادامه تصریح کرد: امسال بیش از ۸۵هزار زائر ایرانی برای انجام مناسک حج تمتع به عربستان اعزام شدند و عملیات بازگشت آن‌ها از ۲۱خرداد آغاز شده است. گفتنی است، بیش از ۶۳هزار حاجی ایرانی نیز از طریق مرزهای زمینی به کشور بازگشته‌اند.
رکوردشکنی هما در کاهش تاخیر پروازها
رضا رضایی، مدیرکل دفتر مدیرعامل هما و نماینده مدیرعامل در عملیات حج مدینه نیز گفت: پس از وقفه ۱۲روزه‌ای که به ‌دلیل بسته‌شدن موقت فضای هوایی کشور در روند بازگشت حجاج ایجاد شد، با بازگشایی مسیرهای شرقی و هماهنگی‌های فوری، پروازهای بازگشت از مدینه بلافاصله از سر گرفته شد. این پروازها با نظم کامل و میانگین تأخیر شش‌ونیم دقیقه انجام شدند که ثبت رکورد بسیار خوبی برای هما پس از ۱۵سال است. وی افزود: این مرحله از عملیات در شرایطی به پایان رسید که به‌ دلیل تحولات منطقه‌ای، مدیریت لحظه‌ای و برنامه‌ریزی دقیق برای اجرای پروازها ضروری بود. بااین‌حال، تمامی پروازهای «هما» مطابق با برنامه‌ریزی مجدد انجام شد و هیچ پروازی لغو یا متوقف نشد. رضایی با قدردانی از تلاش شبانه‌روزی تمامی کارکنان و دست‌اندرکاران «هما» در ستاد مرکزی، ایستگاه‌ها و بخش‌های عملیاتی و پشتیبانی تصریح کرد: موفقیت در این مأموریت ملی، حاصل هم‌افزایی، هماهنگی و تعهد جمعی تمامی عوامل در داخل و خارج از کشور است. وی همچنین از ثبت رکورد تعجیل ۲ساعت و ۱۱دقیقه‌ای در یکی از پروازهای بازگشت حجاج به‌عنوان نمادی از چابکی عملیاتی «هما» یاد کرد. وی گفت: ۱۹۴۷۱زائر با ۱۶۰پرواز به سلامت به فرودگاه مشهد مقدس منتقل شده‌اند.

الگوی تاب‌آوری ناوگان هوایی در شرایط بحران
آنطور که پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گزارش داده؛ ابوذر شیرودی، رئیس هیأت‌مدیره شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به دستاوردهای عملیات حج تمتع۱۴۰۴ گفت: این عملیات برای ما صرفاً یک مأموریت نبود، بلکه بستری برای ارتقای تاب‌آوری ناوگان، به‌کارگیری توان فنی و تقویت هماهنگی میان واحدهای عملیاتی شرکت بود. رئیس هیأت‌مدیره شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) افزود: در این عملیات، با اجرای سناریوهای دقیق پشتیبانی مهندسی، اعزام نیروی متخصص به ایستگاه‌های پروازی، اورهال تجهیزات فرودگاهی و مدیریت هوشمند شبکه پروازی، نشان دادیم که حتی در شرایط فشار زمانی و محدودیت‌های لجستیکی، می‌توان عملکردی ممتاز و اثربخش ارائه کرد. این تجربه اکنون به‌عنوان مدلی عملیاتی برای مدیریت بحران در دستور کار تصمیم‌سازان شرکت قرار دارد. وی همچنین از تدوین گزارش جامع عملیات حج خبر داد و گفت: این گزارش شامل تحلیل عملکرد، مستندات اجرایی، تجربه‌های موفق و چالش‌های احتمالی است و در راستای بندهای برنامه هفتم پیشرفت، به‌عنوان الگویی کاربردی برای صنعت حمل‌ونقل هوایی و سایر صنایع ملی قابل استفاده خواهد بود.
شیرودی درباره بهره‌وری ناوگان نیز تأکید کرد: افزایش بهره‌وری برای «هما» یک ضرورت عملیاتی است. در حج ۱۴۰۴ با تحلیل داده‌های پروازی و بازطراحی چیدمان پروازها، موفق شدیم ساعت پروازی را کاهش و صرفه‌جویی قابل‌توجهی برای کشور به ارمغان آوریم. این سیاست با استفاده از ظرفیت‌های تحول دیجیتال، احیای هواپیماهای زمین‌گیر و بهره‌گیری حداکثری از منابع داخلی ادامه خواهد یافت. رئیس هیأت‌مدیره «هما» در پایان با اشاره به تأکید برنامه هفتم بر توسعه حمل‌ونقل مبتنی بر فناوری‌های نوین گفت: تحول دیجیتال در «هما» یک پروژه مقطعی نیست، بلکه سیاستی کلان در معماری آینده شرکت است. صنعت هوانوردی بدون فناوری اطلاعات آینده‌ای ندارد و «هما» با رویکردی راهبردی، پرچم‌دار این مسیر خواهد بود.