گره بازارسرمایه - نسبت به سایر بخش‌های بازار سرمایه ایران، یک بازار نوپاست. مشتریانش خاص است و محصولاتش هم، تنوع زیادی ندارند. همه چیز باید در یک فضای رقابتی پیش برود تا وجهه یک بورس بین‌المللی تخصصی را بتوان برای آن متصور بود. بازاری که البته کند‌و‌کاو در آن، حرکت آرام و حساب‌شده برای پیشرفت را می‌توان دید، اگرچه هنوز هم کم‌وکاستی‌هایی دارد. بورس انرژی در ایران، خیلی نوپاست و شاید هنوز دوران طفولیت را سپری می‌کند. حجمش خیلی بزرگ نیست؛ ولی با همین ابعاد کوچک هم، مسوولانش مدعی هستند که در بسیاری از کشورهای دنیا، محل مراجعه قرار می‌گیرد و به معاملاتش اتکا می‌شود. اکنون بورس انرژی، یکسری ساختارهای سنتی را به هم ریخته و تغییر داده است، یعنی اصولاً راه جدیدی را برای بازار و حوزه انرژی کشور باز کرده که این خود، یک گام مهم به شمار می‌رود.
بر این اساس آن‌گونه که مسوولان می‌گویند کارهایی که در بورس انرژی انجام شده، همه از جنس پایه‌گذاری و بنیانگذاری است و نهادسازی در اقتصاد ملی را پیگیری می‌کند که اقدامی مهم است. اما اکنون، علاوه بر سهامداران ایرانی، پای خارجی‌ها هم به بورس انرژی باز شده است. اما در بعد بین‌المللی نیز، استقبال سرمایه‌گذاران خارجی و خریداران بین‌المللی هم از معاملات بورس انرژی بسیار بالا بوده و تاکنون، 143 شرکت خارجی در بورس انرژی کد معاملاتی گرفته‌اند که بیش از نیمی از آنها، در سال 95 اقدام به اخذ کد کرده‌اند. در بین این ها، بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی دنیا هم البته حضور دارند که خود فضایی متفاوت به بورس انرژی می‌دهد. این نشان می‌دهد که بورس انرژی ایران مورد پذیرش بین‌المللی قرار گرفته است.در عین حال، ایران به 13 کشور از طریق بورس انرژی، فرآورده‌های نفتی را صادر می‌کند که تمامی کشورهای همسایه نیز، جزئی از این خریداران فرآورده‌های نفتی ایران هستند. از سوی دیگر، مطابق دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس انرژی، این بورس دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی استکالاهای تک‌محموله‌ای و خارج از گونه نیز در بازار فرعی قابلیت معامله دارند. همچنین بازار فیزیکی خود شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است و هر یک از تابلوها، دارای دو رینگ داخلی و بین‌المللی هستند.
رونق صادرات با هدایت اقتصاد به سمت بورس انرژی
علی‌اکبر کریمی،عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با اقتصادسرآمد می‌گوید: اگر بخشی از این نقدینگی سرگردان در کشور به سمت سرمایه‌گذاری در بورس انرژی هدایت شود آثار خوبی را به دنبال خواهد داشت و این مهم به صادرات برق، فرآورده‌های نفتی و گاز منجر می‌شود.
بورس باید در زمینه فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی فعال باشد
وی با اشاره به وضعیت صنعت نفت و پتروشیمی در بازار سرمایه، گفت: اگرچه بورس باید در زمینه فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی فعال باشد و بخش قابل توجهی از فروش از کانال انرژی صورت گیرد. اما این مهم با تشدید تحریم‌ها و کاهش مصرف و قیمت همراه شد و در نتیجه فضا برای فعال شدن بورس انرژی نامناسب است.
علت اصلی عدم رونق بورس انرژی
وی تحریم‌ها، کاهش مصرف و کاهش قیمت را سه علت اصلی عدم رونق بورس انرژی برشمرد و گفت: سهام‌های شرکتی نفتی به همین دلیل رشدی را در بورس شاهد نیستند. در پی سیر نزولی بیماری کرونا، فعالیت‌های اقتصادی رو به افزایش است و برخی صنایع تا حدودی در کشور فعال شده‌اند، همچنین از سر گیری فعالیت‌ها در چین و برخی از کشورها به رشد سهام‌های نفتی و پتروشیمی در آینده کمک می‌کند.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: عرضه در بورس به غیر از نفت خام، شامل فرآورده‌های نفتی نیز می‌شود درواقع می‌توان بخشی از صادرات فرآورده‌های نفتی را از طریق بورس انرژی انجام داد. 
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: با توجه به نقدینگی بسیار گسترده موجود در جامعه اگر بخشی از این نقدینگی به سمت سرمایه‌گذاری در بورس انرژی سوق داده شود آثار خوبی را به دنبال دارد این مهم به صادرات برق، فرآورده‌های نفتی و گاز منجر می‌شود و می‌تواند انواع فرآورده‌ها را در بر گیرد.
در بازار فیزیکی، کالاهای پذیرفته‌شده در این بورس و در بازار مشتقه، اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته‌شده در بورس انرژی مورد معامله قرار می‌گیرند.
مطابق دستورالعمل، تمامی حامل‌های انرژی در صورت داشتن سابقه فعالیت قابل اتکا عرضه‌کننده در بازار کالای مورد پذیرش، امکان کشف عادلانه قیمت با توجه به میزان عرضه کالا از سوی متقاضی و عدم شمول محدودیت‌های قیمت‌گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا همچنین ارائه تعهدات مصرح در دستورالعمل پذیرش از سوی متقاضی با تصویب هیات پذیرش یا کمیته عرضه بورس انرژی به عنوان کالای اصلی یا مشابه امکان معامله در بورس انرژی را دارند. اما باید دید که در آینده در مراحل بلوغ و تکامل، چه سرنوشتی درانتظار بورس انرژی است.
خروج تدریجی دولت از تصدی گری در تجارت فرآورده های نفتی نتیجه تاسیس بورس انرژی است و بخش خصوصی فعالیت مناسبی در بورس انرژی دارد، این  بورس در ۱۷ تیرماه ۱۳۹۱ با مجوز شورای عالی بورس تاسیس شد و از ۱۹ اسفند همان سال معاملات در این بورس با معامله  برق، ذغال سنگ و قطران  شروع شده است.