گروه نفت و انرژی - اروپایی‌ها در پی بروز بحران انرژی خود را برای زمستانی طولانی، سرد و پرهزینه آماده می‌کنند؛ اما دلایل رخداد بحران انرژی در اتحادیه اروپا چیست و ابعاد آن تا چه حد برای دولت‌ها و مردم نگران کننده است؟ .نگرانی درباره تامین سوخت زمستانی تنها مختص ایران نیست، بلکه جهان از همین حالا گرفتار کمبود و گرانی این سوخت شده است.
 به گزارش اقتصادسرآمد، تحلیل اکونومیست در این باره حاکی از احتمال تداوم این شرایط در زمستان است. این نشریه آب‌و‌هوای غیرعادی به‌همراه اختلال در عرضه را عوامل اصلی ایجاد بحران گازی می‌داند. این امر موجب شد بهای شاخص گاز اروپا بیش از سه‌برابر شود.هر روز که می‌گذرد، اقدامات کشورها برای دست و پنجه نرم کردن با کمبود و گرانی گاز که برای برق هم وضعیت مشابهی به‌وجود آورده، بیشتر می‌شود. اکونومیست در گزارشی در این مورد، چرایی به‌وجود آمدن این بحران را از دیدگاه خود توضیح داده است و در نهایت امید چندانی هم به‌بهبود وضعیت در زمستان متصور نیست.
آژانس بین‌المللی انرژی(IEA) برآورد کرده که تقاضای جهانی گاز در سال جاری میلادی ۳.۶ درصد افزایش می‌یابد و این احتمال وجود دارد که این افزایش تقاضا تا سال ۲۰۲۴ به ۷ درصد بیش از دوران پیش از همه‌گیری ویروس کرونا برسد. این در حالی است که در سال ۲۰۲۰ و همزمان با رکود و تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی به دلیل شیوع ویروس کرونا، تقاضای جهانی گاز ۱.۹ درصد کاهش یافته بود. در چنین شرایطی، پیش‌بینی‌های هواشناسی از وقوع زمستانی بسیار سرد و طولانی در نیمکره شمالی حکایت دارد؛ برخلاف سال ۲۰۲۰ که ساکنان نیمه شمالی کره زمین، زمستانی با سرمای کمتر و کوتاهی را سپری کردند.
افزایش نگرانی کمبود گاز نزد اروپاییان
عبدالرضا نیسی کارشناس تحولات بین المللی صنعت گاز درگفتگو با اقتصادسرآمد مورد افزایش نگرانی نزد اروپاییان با نزدیک شدن به فصل سرما به خبرنگار ما، گفت: همزمان با نزدیک شدن به فصل سرما، تولید گاز اروپا روندی کاهنده پیدا کرده است. چندین میدان گازی موجود در دریای شمال در حال خشک شدن هستند و ذخایر خرونینگن در هلند، به عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی اروپا، رو به کاهش گذاشته است و پیش‌بینی می‌شود که استخراج گاز از آن اواسط سال ۲۰۲۲ متوقف شود.
۹۰ درصد گاز اروپا از خارج از این قاره 
تامین می‌شود
وی تصریح کرد: اتحادیه اروپا حدود ۹۰ درصد از گاز طبیعی مورد نیاز خود را از خارج از اتحادیه تامین می‌کند که در این میان، روسیه بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی به این اتحادیه است که ۴۳.۴ درصد از واردات خارج از اتحادیه اروپا را در سال ۲۰۲۰ تامین کرده است. پس از روسیه، نروژ(۲۰ درصد)، الجزایر(۱۲ درصد)، بریتانیا(۵.۵ درصد)، ایالات متحده(۵ درصد) بزرگ‌ترین تامین کنندگان گاز وارداتی اتحادیه اروپا بوده‌اند.
چرا فرانسوی‌ها شوفاژ خود را خاموش می‌کنند
 وی با بیان این نکته که، شصت درصد فرانسوی‌ها به خاطر هزینه‌های بالای برق و گاز، شوفاژها را خاموش می‌کنند، افزود: گاز طبیعی پس از نفت و فرآورده‌های نفتی دومین سوخت پرمصرف در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا است. بر همین اساس، در پی رشد تقاضا و کاهش تولید، قیمت گاز اروپا در سال ۲۰۲۱ تاکنون ۶۰۰ درصد افزایش یافته و در حال حاضر حدود چهار برابر بیشتر از بهار گذشته است.
اروپا به فکر اعطای یارانه انرژی
نیسی معتقد است: در چنین شرایطی، دولت‌های اروپایی برای حمایت از مصرف‌کنندگان به فکر اعطای یارانه انرژی، تعیین سقف قیمت و کاهش نرخ مالیات بر انرژی افتاده‌اند. همزمان، این امیدواری وجود دارد که روسیه صادرات گاز خود را به اروپا افزایش دهد.
روند صعودی قیمت گاز، این نگرانی را در اتحادیه اروپا به وجود آورده که با ادامه بی‌ثباتی نرخ انرژی، مصرف‌کنندگان اروپایی اعتقاد خود را به کارایی توسعه انرژی‌های پاک از دست بدهند و تحقق برنامه کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای با مانع جدی مواجه شود. بر همین اساس، تشویق مصرف‌کنندگان خانگی به استفاده از صفحات خورشیدی برای تولید برق ارزان‌تر افزایش یافته و دولت‌ها و شرکت‌های توزیع کننده برق تلاش تازه‌ای را برای متقاعد کردن مصرف‌کنندگان برای دریافت وام‌های بدون بهره برای استقرار صفحات خورشیدی و فروش مازاد تولید به نرخ‌های تشویقی، آغاز کرده‌اند. البته مطابق اعلام یورواستات، برق تولید شده از طریق سوزاندن سوخت‌های فسیلی در فاصله سال ۲۰۰۷ تا سال ۲۰۲۰ حدود ۵۵ درصد کاهش یافته است ولی هنوز بیش از یک پنجم برق اروپا با استفاده از گاز طبیعی تامین می‌شود.
تقاضای بالا با عرضه پایین‌تر گاز همزمان شد لیست بلندبالایی از اختلال‌های عرضه کوچک باعث افت تولید جهانی شود. برخی از اختلالات به‌دلیل تعمیر و نگهداری با تاخیر ناشی از پاندمی کووید اتفاق افتاد. غیر از این، رخدادهای برنامه‌ریزی نشده مانند وقوع آتش‌سوزی در یک واحد تولید گاز نروژی هم باعث کمبود گاز شد. ارزیابی مایک فولوود از موسسه مطالعات انرژی آکسفورد نشان می‌دهد مجموع اختلالات در عرضه باعث کاهش ۵‌درصدی عرضه گاز جهانی شده است. اروپا هم از این رهگذر به‌وسیله آب‌و‌هوای غیرعادی به‌شکلی دیگر آسیب دید. در سراسر شمال‌غرب اروپا هوا ساکن بود که تولید برق از طریق انرژی بادی را کاهش داد. در آلمان، برای مثال‌ در طول دو هفته اول سپتامبر تولید برق بادی ۵۰‌درصد کمتر از متوسط پنج‌ساله بود. علاوه بر این، آب و برق اروپا معمولا با افزایش قیمت گاز به‌صورت استفاده بیشتر از زغال‌سنگ واکنش نشان می‌دهند‌ اما قیمت زغال‌سنگ هم به‌خاطر تقاضای برق و تنگنای تولید در نزدیکی اوج تاریخی خود قرار دارد. هزینه مجوزها کربن اروپا هم به‌رکورد تاریخی خود رسیده است. با این اوصاف باید منتظر بحران در بخش گاز اروپا در زمستان سال جاری بود.