بررسی « اقتصادسرآمد» از فقدان یک استراتژی و بسته جامع و خردمندانه انرژی در ایران
در قد و قواره و پتانسیل ذخایر گازی مان عمل نکردیم
گروه انرژی - استفاده از صندوق پروژه برای تأمین نقدینگی مورد نیاز در طرحهای پتروپالایشگاهی گامی اساسی در جلوگیری از خام فروشی است. جلوگیری از خامفروشی در کشور بارها و به کرات از سوی مدیران صنعتی و نفتی کشور بیان شده است، اما در مجموع اقدامات برنامه ریزی شده برای جلوگیری از خامفروشی در کشور صورت نگرفته و سهم خام فروشی در اقتصاد کشور همچنان رو به افزایش است. رسانیدن گاز به اروپا، عمق قدرت استراتژیک و امنیت ملی ایران را آسیبناپذیر کرده و صدور از طریق خطوط لوله موجبات امنیت جمعی کشورهای مسیر را فراهم میکند. در گذشتههای دورتر، گاز جایگاهی در سبد مصرف انرژی کشور نداشت. نفت و فراوردههای نفتی، سهم غالب در سبد انرژی را داشتند. البته زغالسنگ هم جایگاه مهمی داشت. در حقیقت در دهه ۱۳۵۰ در گزارشی که دانشگاه استنفورد از بخش انرژی ایران تهیه کرده بود، نقش زغالسنگ را حتی، فراتر از نفت دیده بود. پارهای گزارشات سازمان برنامه و بودجه هم حکایت میکرد که زغالسنگ، منبع اصلی تامین انرژی ایران بود و در کشفیات از نظر ارزش حرارتی سهم حتی بالاتر از نفت دیده شده بود.
به گزارش اقتصادسرآمد، در سالهای گذشته اکتشافات گاز در ایران مورد اقبال نبود. کاوشگران صنعت نفت، غالبا گاز را در جستوجو برای نفت، پیدا میکردند و حتی در مواردی تیم اکتشافی مورد توبیخ قرار میگرفتند. در حقیقت پارسجنوبی ایران را وارد نقشه و معادلات گازی جهان کرد و دنیا و به ویژه کشورهای همسایه به برقراری روابط گازی با ایران علاقمند شدند. میزان محدود مصرف داخلی و حجم بسیار بالای ذخایر گازی مرتبا این نظریه را تقویت میکرد که جمهوری اسلامی ایران در طول یک دهه به یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز جهان تبدیل میشود. یکی از وزرای وقت نفت گفت که ایران در یک یا دو دهه آینده وزارت گاز خواهد داشت.
زمانی که قیمت جهانی گاز بسیار نازل بود، ایران که منابع سرشار نفتی داشت، انگیزه چندانی برای صادرات گاز، در مقام مقایسه با صادرات نفت نداشت. پس از پارسجنوبی هم انگیزهای در ارتباط با صادرات گاز نداشتیم، اما قیمت جهانی گاز روند رو به رشدی داشت و به تدریج بحث گاز به یکی از مباحث جدی و کانونی عرضه و تقاضای انرژی تبدیل شده بود. نشانههای روشنی وجود داشت که آینده انرژیهای فسیلی پس از نفت در صنعت گاز است.
چرا جایگاه گاز ایران در بازار بینالملل
کوتاه است؟
محمدعلی صادقی، کارشناس نفت و انرژی کشورمان در ارزیابی تجارت گازی ایران به روزنامه اقتصادسرآمد، میگوید: اینکه نتوانستهایم در قد و قواره و پتانسیل ذخایر گازی که داریم در بازارهای منطقهای و بینالمللی حضور داشته باشیم، بخاطر فقدان یک استراتژی و بسته جامع و خردمندانه انرژی است. وقت زیادی را روی مبحث خط لوله آسیایی مابین ایران، پاکستان و هند هدر دادیم. البته انتقال گاز به ترکیه موفقیتآمیز و بسیار دشوار انجام شد.
فطرت صادرات گاز، امنیتطلب است
وی بیان داشت: فطرت صادرات گاز، امنیتطلب است. در شرایط تلاطمهای مکرر با سایر کشورها، اعتبار صادرکننده گاز خدشهدار میشود. قابلیتهای ایران عمدتا، بالقوه هستند. فاصله تبدیل آن به شرایط بالفعل، نیازمند بازتعریف بسته سیاستهای انرژی و گازی جامع است. در غیاب تدوین و طراحی یک استراتژی بیست ساله، همراه با ساز و کارهای متناسب از بابت سرمایه، فنآوری، امنیت عرضه و ایجاد برند، نمیتوانیم امیدوار باشیم.
به اعتقاد پژوهشگری صنعت انرژی، یکی از دلایلی که ایران را در رقابت گازی منطقهای عقب انداخت، فقدان شناخت کافی از بازار جهانی گاز و اهمیت استراتژیک آن در تعاملات منطقهای و جهانی بود. ما در ایران با نگاه نفتی به گاز نگاه میکردیم، در عرضه و صادرات نفت، زوایای امنیتی و استراتژیک نقش چندانی ندارد. ایران هم در بخش نفت، قواعد بازی را در طول چندین دهه و گذار از فراز و نشیبهای متعدد و دشوار ،خوب آموخته است.
وی با بیان اینکه امروز رشد قیمت جهانی نفت منبعث از رشد مصرف گاز و بلکه زغالسنگ است، افزود: ما چنین تجربه و تبحری مطلقا در تجارت گاز نداریم. تجربه گازی ایران بیست سال عمر دارد. ما حتی ارزیابی از ساختار عرضه و تقاضا و چگونگی عملکرد شدت انرژی کشور هم نداشتیم. دیپلماسی گاز و اهمیت و جایگاه گاز در تحکیم امنیت ملی، مقولهای ناشناخته و نامانوس بود. ما امنیت ملی در ارتباط با گاز را کاملا داخلی ارزیابی کردیم. به این معنا که کوشیدیم تا با همگانیسازی مصرف داخلی گاز، نفتخام بیشتری برای صادرات داشته باشیم.
باید با افزایش تولید نفت، درآمدهای حاصله از آن را صرف زیرساختهای اقتصادی کشور کرد. یکی از دلایلی که نسبت به افزایش تولید نفت تاکید دارم، احتمال بالای شناسایی یک منبع انرژی جدید است، که میتواند باعث بی ارزش شدن منابع نفتی شود. برخلاف تمرکز رسانهها بر انرژیهای نو، انرژی هیدروژن به عنوان بالاترین منبع انرژی خواهد شد. بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی اتمی از شکل جدید انرژی به نام گداخت هستهای نام میبرند، این اشکال جدید انرژی میتواند در آینده باعث بی ارزش شدن نفت در جهان شوند.
به گزارش اقتصادسرآمد، در سالهای گذشته اکتشافات گاز در ایران مورد اقبال نبود. کاوشگران صنعت نفت، غالبا گاز را در جستوجو برای نفت، پیدا میکردند و حتی در مواردی تیم اکتشافی مورد توبیخ قرار میگرفتند. در حقیقت پارسجنوبی ایران را وارد نقشه و معادلات گازی جهان کرد و دنیا و به ویژه کشورهای همسایه به برقراری روابط گازی با ایران علاقمند شدند. میزان محدود مصرف داخلی و حجم بسیار بالای ذخایر گازی مرتبا این نظریه را تقویت میکرد که جمهوری اسلامی ایران در طول یک دهه به یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز جهان تبدیل میشود. یکی از وزرای وقت نفت گفت که ایران در یک یا دو دهه آینده وزارت گاز خواهد داشت.
زمانی که قیمت جهانی گاز بسیار نازل بود، ایران که منابع سرشار نفتی داشت، انگیزه چندانی برای صادرات گاز، در مقام مقایسه با صادرات نفت نداشت. پس از پارسجنوبی هم انگیزهای در ارتباط با صادرات گاز نداشتیم، اما قیمت جهانی گاز روند رو به رشدی داشت و به تدریج بحث گاز به یکی از مباحث جدی و کانونی عرضه و تقاضای انرژی تبدیل شده بود. نشانههای روشنی وجود داشت که آینده انرژیهای فسیلی پس از نفت در صنعت گاز است.
چرا جایگاه گاز ایران در بازار بینالملل
کوتاه است؟
محمدعلی صادقی، کارشناس نفت و انرژی کشورمان در ارزیابی تجارت گازی ایران به روزنامه اقتصادسرآمد، میگوید: اینکه نتوانستهایم در قد و قواره و پتانسیل ذخایر گازی که داریم در بازارهای منطقهای و بینالمللی حضور داشته باشیم، بخاطر فقدان یک استراتژی و بسته جامع و خردمندانه انرژی است. وقت زیادی را روی مبحث خط لوله آسیایی مابین ایران، پاکستان و هند هدر دادیم. البته انتقال گاز به ترکیه موفقیتآمیز و بسیار دشوار انجام شد.
فطرت صادرات گاز، امنیتطلب است
وی بیان داشت: فطرت صادرات گاز، امنیتطلب است. در شرایط تلاطمهای مکرر با سایر کشورها، اعتبار صادرکننده گاز خدشهدار میشود. قابلیتهای ایران عمدتا، بالقوه هستند. فاصله تبدیل آن به شرایط بالفعل، نیازمند بازتعریف بسته سیاستهای انرژی و گازی جامع است. در غیاب تدوین و طراحی یک استراتژی بیست ساله، همراه با ساز و کارهای متناسب از بابت سرمایه، فنآوری، امنیت عرضه و ایجاد برند، نمیتوانیم امیدوار باشیم.
به اعتقاد پژوهشگری صنعت انرژی، یکی از دلایلی که ایران را در رقابت گازی منطقهای عقب انداخت، فقدان شناخت کافی از بازار جهانی گاز و اهمیت استراتژیک آن در تعاملات منطقهای و جهانی بود. ما در ایران با نگاه نفتی به گاز نگاه میکردیم، در عرضه و صادرات نفت، زوایای امنیتی و استراتژیک نقش چندانی ندارد. ایران هم در بخش نفت، قواعد بازی را در طول چندین دهه و گذار از فراز و نشیبهای متعدد و دشوار ،خوب آموخته است.
وی با بیان اینکه امروز رشد قیمت جهانی نفت منبعث از رشد مصرف گاز و بلکه زغالسنگ است، افزود: ما چنین تجربه و تبحری مطلقا در تجارت گاز نداریم. تجربه گازی ایران بیست سال عمر دارد. ما حتی ارزیابی از ساختار عرضه و تقاضا و چگونگی عملکرد شدت انرژی کشور هم نداشتیم. دیپلماسی گاز و اهمیت و جایگاه گاز در تحکیم امنیت ملی، مقولهای ناشناخته و نامانوس بود. ما امنیت ملی در ارتباط با گاز را کاملا داخلی ارزیابی کردیم. به این معنا که کوشیدیم تا با همگانیسازی مصرف داخلی گاز، نفتخام بیشتری برای صادرات داشته باشیم.
باید با افزایش تولید نفت، درآمدهای حاصله از آن را صرف زیرساختهای اقتصادی کشور کرد. یکی از دلایلی که نسبت به افزایش تولید نفت تاکید دارم، احتمال بالای شناسایی یک منبع انرژی جدید است، که میتواند باعث بی ارزش شدن منابع نفتی شود. برخلاف تمرکز رسانهها بر انرژیهای نو، انرژی هیدروژن به عنوان بالاترین منبع انرژی خواهد شد. بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی اتمی از شکل جدید انرژی به نام گداخت هستهای نام میبرند، این اشکال جدید انرژی میتواند در آینده باعث بی ارزش شدن نفت در جهان شوند.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
اخبار روز
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد