در جوامع اقتصادی پیشرفته، سرمایه انسانی از اساسی‌ترین زیرساخت‌های اقتصاد دانش‌بنیان و کارآفرین به شمار می‌رود و در زمره بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین دارایی‌ها این کشورها قرار دارد. خلق اندیشه، رشد صنعت، ایجاد کسب‌وکارهای متنوع جدید و فناوری‌های نوآورانه از سوی استارتاپ ها پنجره جدیدی برای ورود کشورهای درحال‌توسعه به‌سوی اقتصاد نوین است و با مدیریت صحیح می‌تواند کشورها را به‌سوی تکیه به توانمندی داخلی سوق دهد. با توجه به چنین اولویت‌هایی و تأکید مقام معظم رهبری بر حمایت از کالای ایرانی و توان ملی، شرکت راه‌آهن پرداختن به فن‌آوری‌های نوین و حمایت از استارتاپ‌ها را در ردیف اولویت‌های خود قرار داده است.
به گزارش اقتصاد سرآمد، حسین عاشوری قائم‌مقام راه‌آهن از پژوهشگران ایرانی برتر در چهارمین دوره جایزه نوآوری و تحقیقات اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها (UIC) که در فرانسه برگزار شد قدردانی و اعلام کرد که راه‌آهن از حوزه فناوری‌های نوین و نهادینه کردن این اقدامات در راه‌آهن حمایت می‌کند.
ازاین‌رو با محمدعلی سهرابی ازجمله برگزیدگان چهارمین دوره جایزه نوآوری و تحقیقات اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها (UIC) به گفت‌وگو نشسته‌ایم. این محقق جوان که متولد ۱۳۷۱ است ازجمله فارغ‌التحصیلان کارشناسی از دانشکده راه‌آهن دانشگاه علم صنعت است و در حال سپری کردن دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه امیرکبیر است.
وی عقیده دارد که اطلاع‌رسانی در مورد پروژه‌های برتر و ایجاد فضای تبادل‌نظر در این زمینه می‌تواند راه را برای پژوهشگران هموار کند. آنچه در پی می‌آید حاصل گفتگوی وی با روابط عمومی شرکت راه آهن ایران است:
لطفاً در مورد پروژه و چرایی شرکت در مسابقات چهارمین دوره جایزه نوآوری و تحقیقات اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها (UIC)توضیحاتی بفرمایید؟
ایده من طراحی یک اپلیکیشن (برنامه کاربردی) برای مسیریابی در ایستگاه‌های شلوغ و خیلی بزرگ راه‌آهن‌ بود. همیشه فکر می‌کردم افرادی هستند که امکان دارد در اینجاهای شلوغ و بزرگ نتوانند مسیر خود را ادامه دهند و یا گم شوند، بنابراین طراحی چنین سیستمی برای چنین مکان‌هایی می‌تواند بسیار راه گشا باشد.
عملکرد این اپلیکیشن مشابه برنامه مسیریابی ویز (WAZE) است، که بخشی به نام واقعیت افزوده به این برنامه کاربردی اضافه‌شده به شکلی که با استفاده از دوربین گوشی مسیر موردنظر فرد نشان داده می‌شود. این برنامه کاربردی در بسیاری از اماکن کاربرد دارد به‌عنوان‌مثال در بیمارستان‌ها که یک سری خطوط راهنما بارنگ‌های مختلف روی زمین وجود دارد می‌توان از این برنامه استفاده کرد. البته در ایستگاه‌های راه‌آهن خطی روی زمین نیست اما با استفاده از دوربین و این برنامه، یک سری خط روی زمین فرض می‌شود که اگر این خطوط دنبال شوند، فرد به‌درستی به مقصد خود می‌رسد.
در حقیقت درراه آهن اگر اپلیکیشن به اطلاعات دریافتی از دوربین وصل شود می‌توان با این برنامه به‌راحتی تا درب واگن رسید. حالا اگر فرض کنیم ۸۰ خط در این ایستگاه وجود داشته باشد، این برنامه شخص را تا سکو و واگن موردنظر راهنمایی می‌کند.
همچنین امکانات دیگری مانند نقاط مختلف ایستگاه از رستوران گرفته تا اطلاعات و انتظامات در این اپلیکیشن مشخص است و فرد با به‌کارگیری آن‌ها می‌تواند به‌راحتی به مقصد برسد.
به‌غیراز مواردی که به آن اشاره کردید، این اپلیکیشن چه ویژگی‌هایی دارد؟
ازجمله ویژگی‌های جالب‌توجه این برنامه کاربردی، ارتباط صوتی آن است که مسیریابی برای نابینایان را تسهیل می‌کند. فرد نابینا با استفاده از مسیریابی صوتی می‌تواند به مقصد برسد. نابینایان کافی است بلیت خود را اسکن کرده و یا کد بلیت را صوتی بخوانند، بعد از شناسایی، اپلیکیشن مسیر را در ایستگاه راه‌آهن ارائه می‌دهد، حتی در این راهنمای صوتی جملاتی مانند دست راست، دست چپ، چند قدم جلوتر برای این دسته از کاربران جود دارد.
خصوصیات فنی این برنامه چیست؟
به شکل فنی در این برنامه کاربردی از GPS (مکان‌یاب جهانی) استفاده می‌شود، اما چون GPS در مکان‌های بسته نمی‌تواند آدرس‌دهی کند، از سیستمی دیگر بنام (LPS) یا مکان‌یاب محلی استفاده می‌شود. برای این منظور تعدادی سخت‌افزار در ایستگاه نصب می‌شود تا هم سرعت پردازش مسیر و هم دقت آن تا حد نیم متر افزایش یابد و خطایی نداشته باشد.
پس از نصب سخت‌افزار، نیازمندی بعدی نقشه ایستگاه است که مسیریابی نقاط موردنظر شخص در ایستگاه انجام می‌شود.
آیا این طرح را در ایستگاهی پیاده‌سازی کرده‌اید؟
خیر، همان‌طور که گفتم برای اجرا نیاز به تهیه و نصب سخت‌افزار در ایستگاه از یک‌سو و از سوی دیگر نقشه هر ایستگاه است که هنوز این اقدامات انجام‌نشده است.
از طریق GPS چطور؟
هنوز از طریق GPS آمایشی صورت نگرفته چراکه نقشه ایستگاه هنوز تهیه نشده است و درواقع اپلیکیشن تریال (نسخه آزمایشی) را برای اینجا آماده کرده‌ایم که بدون GPS با استفاده از دوربین گوشی، محیط را درک و مسیریابی می‌کند.
به نظر شما این برنامه در ایستگاه‌های راه‌آهن تا چه اندازه کارایی دارد؟
البته در نظر داشته باشید که ایستگاه‌های راه‌آهن در کشورمان چندان بزرگ نیستند و این برنامه برای ایستگاه‌های راه‌آهن بزرگ مانند کشورهای اروپایی بیشتر کاربرد خواهد داشت، اما افراد ناتوان و نابینایان برای ایستگاه‌های راه‌آهن کشور می‌توانند از این برنامه استفاده کنند. همچنین در مترو می‌توان از این برنامه کاربردی استفاده کرد تا ضمن شناسایی ایستگاه، مسافران بتوانند به‌راحتی از امکانات مترو استفاده کرده و طرح سؤالات متداول و همیشگی را کاهش داد.
طراحی و پیاده‌سازی این سیستم چقدر طول کشید؟
از سال‌های پیش ایده طراحی این پروژه را داشتم و اکنون توانستم آن را پیاده‌سازی کنم.