مسئله قانونمداری و آرمان عدالت
علیرضا سجادیه
قانون خود متعلق عدالت و بیعدالتی است. از اینرو همزمان با التزام عملی به آن، مسیر اعتراض و نیز اعتراض به قانون باز است. عدالتخواهی، محدود به تکلیف قانون نیست بلکه در چارچوب قانون است. قانون راباید یکی از مقومات اصلی و البته پر چالش در هر حکومت نامید. این عنصر در نظام اسلامی با عبور از مسیر نهادی به نام شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض با شرع و قانون اساسی صبغه دینی نیز به خود میگیرد. چالش مهم در این میان اما آنجایی شکل میگیرد که تعارضی بین قانون وضع شده با غایات و تبعات تولید شده از آن در سطح جامعه بوجود میآید. نوع مواجهه و حدود رعایت قانون و اعتراض و تلاش برای تغییر آن جزو موارد اختلافی کنشگران سیاسی بوده است. حواشی مرتبط با ماجرای دهونک در سال ۱۳۹۷ این اختلاف دیدگاهها را بارزیت بخشید.در یک سمت که عمدتاً دستگاههای سیاستگذار و انتظامبخش قرار میگیرند هرگونه سرپیچی از قانون یا اعتراض به آن را مخالفت با اصل #نظام تلقی میکنند یا هتک حرمت و زیرپا گذاشتن قوانین را ذبح عدالتی بالاتر تلقی میکنند.در سمت دیگر اما گروهی از عدالتخواهان توجه و استناد صرف به قوانین کشور را موضعی محافظهکارانه میدانند و عادلانه یا ناعادلانه بودنش را در میزان دستیابی به غایت و تبعات مثبت آن تحلیل میکنند. با این مبنا، هر قانونی که به تبعیض و نابرابری بیشتر منجر شود از اساس نامشروع بوده و باید در مقابل آن ایستاد.در تحلیل مواضع هر دو طیف باید به مواردی دقت کرد:هر قانونی نسبتی با ارزشهای دینی دارد و نسبتی با نیازهای روز جامعه. انقطاع از هر سمتی موجب نفی مشروعیت(اصالت) یا مقبولیت(کارآمدی) آن در بستر اجتماع خواهد شد.قانون خود متعلق عادلانه یا ناعادلانه بودن است. محیط و فضای سیاسی قانونگذاری در هر کشوری نیز عملاً منافع و سلایق گروهها و افراد ذینفوذ را در آن دخالت میدهد. منافعی که لزوماً متعارض با شرع و قانون اساسی نیست و از فیلتر شورا نیز عبور خواهد کرد.
قانون خود متعلق عدالت و بیعدالتی است. از اینرو همزمان با التزام عملی به آن، مسیر اعتراض و نیز اعتراض به قانون باز است. عدالتخواهی، محدود به تکلیف قانون نیست بلکه در چارچوب قانون است. قانون راباید یکی از مقومات اصلی و البته پر چالش در هر حکومت نامید. این عنصر در نظام اسلامی با عبور از مسیر نهادی به نام شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض با شرع و قانون اساسی صبغه دینی نیز به خود میگیرد. چالش مهم در این میان اما آنجایی شکل میگیرد که تعارضی بین قانون وضع شده با غایات و تبعات تولید شده از آن در سطح جامعه بوجود میآید. نوع مواجهه و حدود رعایت قانون و اعتراض و تلاش برای تغییر آن جزو موارد اختلافی کنشگران سیاسی بوده است. حواشی مرتبط با ماجرای دهونک در سال ۱۳۹۷ این اختلاف دیدگاهها را بارزیت بخشید.در یک سمت که عمدتاً دستگاههای سیاستگذار و انتظامبخش قرار میگیرند هرگونه سرپیچی از قانون یا اعتراض به آن را مخالفت با اصل #نظام تلقی میکنند یا هتک حرمت و زیرپا گذاشتن قوانین را ذبح عدالتی بالاتر تلقی میکنند.در سمت دیگر اما گروهی از عدالتخواهان توجه و استناد صرف به قوانین کشور را موضعی محافظهکارانه میدانند و عادلانه یا ناعادلانه بودنش را در میزان دستیابی به غایت و تبعات مثبت آن تحلیل میکنند. با این مبنا، هر قانونی که به تبعیض و نابرابری بیشتر منجر شود از اساس نامشروع بوده و باید در مقابل آن ایستاد.در تحلیل مواضع هر دو طیف باید به مواردی دقت کرد:هر قانونی نسبتی با ارزشهای دینی دارد و نسبتی با نیازهای روز جامعه. انقطاع از هر سمتی موجب نفی مشروعیت(اصالت) یا مقبولیت(کارآمدی) آن در بستر اجتماع خواهد شد.قانون خود متعلق عادلانه یا ناعادلانه بودن است. محیط و فضای سیاسی قانونگذاری در هر کشوری نیز عملاً منافع و سلایق گروهها و افراد ذینفوذ را در آن دخالت میدهد. منافعی که لزوماً متعارض با شرع و قانون اساسی نیست و از فیلتر شورا نیز عبور خواهد کرد.

ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
مسئله قانونمداری و آرمان عدالت
-
اجرای موفق برنامه همکاریهای جامع ۲۵ ساله ایران و چین اولویت دارد
-
درخواست قالیباف برای بازگشایی راههای زمینی در ایام اربعین حسینی (ع)
-
جایگاه قدرت سیاسی کارگران در برابررفاه و برابری
-
روز سیاه حیات وحش یا آموزشوپرورش؟
-
اختصاص ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برای جلوگیری از افزایش قیمتها
-
روز سیاه حیات وحش یا آموزشوپرورش؟
اخبار روز
-
بهرهبرداری هوشمندانه از ظرفیتهای استان آذربایجان غربی، کلید توسعه اقتصادی است
-
کارت زرد سازمان هواپیمایی کشوری به یک شرکت هواپیمایی داخلی
-
سازمان حملونقل جادهای مهیای آغاز طرح راهداری زمستانی میشود
-
توسعه همکاریهای ریلی ایران و پاکستان؛ گامی موثر در رونق مسیر ITI
-
شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی آذربایجان غربی در ارومیه برگزار شد
-
مسیر نوین همکاری و همگرایی اقتصادی
-
سفر دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به آذربایجان غربی
-
مناطق آزاد؛ پیشران جذب سرمایه و توسعه صادرات
-
دستور رییس جمهور برای تسریع در اجرای پروژههای ریلی مشترک ایران با پاکستان و روسیه
-
سهم 26.9 درصدی استان هرمزگان از کل تولید شیلاتی کشور
-
اقدامات تحولی در صندوق ذخیره فرهنگیان در حال انجام است
-
پرتغال میزبان بعدی کنفرانس ژئوپارکهای جهانی شد
-
به مناسبت بیست و چهارمین سالروز تاسیس بانک پارسیان
-
زمینهسازی برای توسعه همکاری بانک اقتصادنوین با خانه نوآوری و فناوری ایران
-
افزایش امنیت تراکنش های بانکی با اپلیکیشن رمزساز بانک ایران زمین
-
نجارزاده : ارائه خدمات مالی بر بستر استانداردهای نوین
-
دیدار خداحافظی سفیر یونان با وزیر امور خارجه
-
بانک مسکن تنها بانک عامل موفق در اجرای نهضت ملی مسکن
-
قدردان عملکرد خوب بانک سپه و خواستار حمایت ویژه از بخش صادرات استان هستی
-
نشان عالی مسئولیت اجتماعی به مدیرکل روابط عمومی راهآهن رسید