گروه انرژی - فاطمه عباسی راد -  برای آزادسازی حق آبه ایران از هیرمند افغانستان، به نظر می رسد تلاش های زیادی انجام شده است، اما کارشکنی های زیادی نیز در داخل افغانستان انجام شد.  در زمانی که سد مملو از آب بود، خواستیم دریچه ها را باز کرده و آب را رها کنند، اما آن ها گفتند به جهت عدم لایروبی مسیر اگر آب را باز کنیم، برگشت زده می شود و توربین های ما دچار مشکل می شوند. ما گفتیم که آمادگی داریم به لحاظ فنی برای لایروبی به آنها کمک کنیم و حتی دولت به بخش های ذیربط در وزارت نیرو ماموریت داد که برای لایروبی به سرعت امکاناتمان را در اختیار آنها بگذاریم و عمل کنیم، اما طرف افغانستانی گفت که ما 3 میلیون دلار پول نیاز داریم که اگر به ما بدهید، شرکت هایی داریم که لایروبی این مسیر را انجام می دهند. در نهایت با پیگیری های فراوان و اعمال فشار بر هیات حاکمه موقت افغانستان بخشی از این مسیر باز شد، هر چند سهم زیادی به ما نرسید.
به گزارش اقتصاد سرآمد، اما در این رابطه حبیب‌الله دهمرده پی گیری های زیادی انجام داده است. نامه‌های بسیار زیادی به شورای عالی امنیت ملی از جنس انتقال آب از دریای عمان، سرمایه گذاری بر روی آب‌های ژرف، جلوگیری از رسوب‌گذاری‌ها و بارورسازی ابرها ارسال کرده است،.
به طوری که حبیب اله دهمرده در جلسه علنی روز سه‌شنبه 20 اردیبهشت ماه مجلس شورای اسلامی از وزیر محترم امور خارجه در خصوص اینکه چرا تاکنون دررابطه با رودخانه های مرزی ازجمله رودخانه هیرمند، علیرغم تذکرات فراوان، نطق ها ومکاتبات  اقدام جدی صورت نگرفته است، سوال کردند که به صورت مشروط قانع شدند و گفتند اگر وزیر امور خارجه قول می‌دهند که مسائل را پیگیری کنند سوال خود را به رأی نمی‌گذارم.
محمدباقر قالیباف اما در خصوص این مباحث مطرح شده از سوی دهمرده در زمینه پیگیری مسائل و مشکلات از سوی وی گفت: همه امور پیگیری می‌شوند اما برخی از آنها به نتیجه می‌رسند و پیگیری برخی دیگر به دلیل وجود مشکلات و دو جانبه و چندجانبه بودن آنها زمان‌بر می‌شود اما در اینکه مسائل پیگیری می‌شوند، اطمینان داشته باشید.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع مرز و منطقه محروم سیستان و بلوچستان و خصوصاً حوزه آب آن برای کشور، دولت و مجلس اهمیت زیادی دارد، ادامه داد: در سیستان و بلوچستان مباحث چاه‌های ژرف، انتقال آب و رسیدگی به آب روستاها در حال پیگیری است و وزارت خارجه نیز با توضیحات ارائه شده از سوی امیرعبداللهیان این مشکلات را دنبال می‌کند و این مسئله در دستور کار شورای امنیت ملی قرار دارد.
لازم به ذکر است در جریان طرح این سوال محمود عباس زاده مشکینی گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را به شرح زیر قرائت کرد: در اجرای ماده (207) آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، سؤال فوق‌ در جلسه رسمی  مورخ  21/  01/ 1401 ‌کمیسیون با حضور 20 نفر از نمایندگان عضو کمیسیون، نماینده محترم سؤال‌کننده و وزیر محترم مطرح‌ و پس از استماع اظهارات طرفین و نظر به عدم اقناع نماینده سؤال کننده از پاسخ‌های ارائه شده وزیر، کمیسیون قلمرو سؤال را ملی تشخیص داده و مستند به بند (3) ماده (207) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، گزارش سؤال جهت اعلام وصول در اولین جلسه علنی ارسال می‌گردد.
بر اساس این گزارش، وزیر امور خارجه با اعلام نارضایتی از نحوه همکاری هیأت حاکمه موقت افغانستان در مورد هیرمند گفت: مسئله حقابه ایران یکی از مصادیق راستی‌آزمایی نسبت به نحوه تعامل ایران و افغانستان است و افزود: خوشحالم که مطلع شدم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم کمیته مرزی و آبی فعال است و در این مورد گفته شده به زودی جلسات مشترکی نیز با وزارت امور خارجه برگزار خواهند کرد.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: باید از این تریبون اعلام کنم که از هیات حاکمیه موقت افغانستان در موضوع هیرمند رضایت نداریم و معتقدیم در مسئله آب می توانست بهتر از آنچه در ماه های گذشته اقدام کرد، عمل کند.وی افزود: گفت وگوهای مستقیم ما با سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان و توافقاتی که به عمل آمد و به دنبال پیگیری ها هم از طرف نماینده ویژه ما در افغانستان  و هم وزارت نیرو و شخص وزیر توانستیم برای چند بار هم در مذاکرات دیپلماتیک و هم در عرصه رسانه ای این عبارت و جمله را از زبان هیات حاکمه موقت افغانستان مورد تاکید قرار دهیم که آنها حق جمهوری اسلامی ایران را در حقآبه ای که نسبت به هیرمند دارند، محترم دانسته و نسبت به آن اقدام می کنند.وزیر امور خارجه دولت سیزدهم اظهار کرد: نشست کمیساریای مشترک مرزی ما در زرنج برگزار شد و آقای جعفری از مجلس هم در ترکیب هیات حقوقی و سیاسی ما حضور داشتند. این اتفاق در دوره سرپرستی موقت هیات حاکمه فعلی افغانستان رخ داد و بالاخره بخشی از آب سد کمال خان آزادسازی شد.این عضو کابینه دولت رئیسی گفت: نکته مهم و مثبت این است که هیات حاکمه موقت افغانستان پذیرفته که باید این حقآبه را به جمهوری اسلامی ایران بدهد و الان کمبود آب را دلیل این مسئله عنوان می کنند، اما باید به این نکته اشاره کنم که این موضوع برای ما یکی از شاخص ها و مصادیق راستی آزمایی هیات حاکمه موقت افغانستان است که آیا در موضوع حقآبه آب از هیرمند صادقانه و طبق قرارداد 1351 عمل خواهند کرد؟ این یکی از شاخص ها برای نحوه تعامل در آینده با این هیات است.با تمام این تفاسیر باید صبر پیشه کرد و دید این پی گیر ها به نتیجه خواهد رسید و با تلاش هایی که انجام می شود آیا می توانیم در ادامه در سال آبی آینده مبارزه کنیم و آیا با مشکلی مواجه نمی شویم.