گروه دریامحور - محمد مونسان (عضو هيات مديره انجمن مهندسي دريايي ايران) - سفير هند در تهران اخيرا اعلام نموده است که مي خواهيم 85 ميليون دلار در چابهار هزينه کنيم که تا کنون 20 ميليون دلار آن را هزينه کرديم!. اين در حالي ست که چيني ها اعلام کرده بودند 46 ميليارد دلار در گوادر پاکستان سرمايه گذاري مي کنند که بعدا آن را به 54 ميليارد دلار افزايش دادند. مقايسه همين دو عدد به خوبي نشان مي دهد که ايران براي يک مبلغ ناچيز، خود را براي سال ها معطل کشوري نموده است که همواره وقت کشي نموده و از تحريم هاي آمريکا تبعيت نموده است. متاسفانه يک خط رسانه اي مشکوک در تمام اين سال ها، به دنبال تملق و بزرگنمايي عملکرد ناچيز و غيرقابل توجيه هندي ها در چابهار بوده است که نتيجه اي جز اتلاف وقت و واگذاري ميدان رقابت به رقيب پاکستاني خود در گوادر نداشته است.
به گزارش اقتصادسرآمد، چين در قالب يک برنامه منظم و منسجم با عنوان مگاپروژه «يک کمربند يک جاده» در نظر دارد خود را از طريق شهر زينگجيانگ چين تا بندر گوادر پاکستان برساند و به همين دليل يک سرمايه گذاري عظيم 54 ميليارد دلاري را براي توسعه زيرساخت هاي کشور پاکستان اختصاص داده است که علاوه بر توسعه بندر گوادر شامل زيرساخت هاي حمل و نقل ريلي و جاده اي و احداث نيروگاهها و امکانات مناسب در طول مسير مي باشد. اين حجم از سرمايه گذاري، بزرگترين مبلغ سرمايه گذاري خارجي در پاکستان از زمان استقلال اين کشور مي باشد که تخمين زده مي شود در بين سال هاي 2015 تا 2030 بتواند 2 ميليون شغل ايجاد کند و رشد اقتصادي پاکستان را سالانه دو و نيم درصد افزايش دهد. چين مي خواهد 30 ميليارد براي توسعه صنايع پتروشيمي و پالايشي در بندر گوادر سرمايه گذاري کند و اين بندر را به هاب منطقه اي محصولات پتروشيمي تبديل کند. اين در حالي است که پاکستان داراي ذخاير نفتي و گازي نمي باشد و به نوعي اين موضوع، ايران و جايگاه بندر چابهار را به چالش خواهد کشيد. همچنين قرار است 5 ميليارد دلار براي احداث 1100 کيلومتر آزادراه و بزرگراه براي دسترسي سريع و ايمن به بندر گوادر هزينه نمايد. همچنين قرار است 6 ميليارد دلار براي بازسازي 1870 کيلومتر از راه آهن پاکستان اختصاص دهد که شامل قطارهاي مسافري با سرعت 160 کيلومتر بر ساعت مي باشد که علاوه بر نقش ترانزيت کالا، منجر به توسعه گردشگري ساحلي و دريايي در سواحل پاکستان مي شود و مي تواند تحول بزرگي را در اشتغال کشور 220 ميليون نفري پاکستان ايفا کند. 27 موسسه و شرکت معتبر چيني بر روي احياي گردشگري در سواحل پاکستان و گوادر متمرکز هستند تا توسعه منطقه گوادر، تک بعدي نباشد.
بيش از 143 شرکت چيني در ليست 500 شرکت بزرگ تجاري دنيا قرار دارند که نيمي از اين شرکت ها در پاکستان فعال هستند. تمامي اين پروژه هاي عظيم زيرساختي در حمل و نقل در صعب العبورترين مناطق کوهستاني اجرا مي شود به گونه اي که بخشي از اين مسير از خونجراب با ارتفاع 4700 متر از سطح دريا عبور مي کند تا به بندر کراچي و گوادر در مجاورت دريا برسد. جديت چيني ها در انجام تعهدات خود در پاکستان به حدي بوده است که تعداد اتباع چيني فعال در پاکستان از 20 هزار نفر در سال 2017 به 60 هزار نفر در سال 2022 رسيده که ارقام غير رسمي از فعاليت 400 هزار نفر متخصص چيني در پاکستان حکايت دارد و طبق گفته رئيس چيني گروه ساخت اين مگاپروژه، در 10 سال گذشته 88 نفر چيني تا کنون در اثر سوانح کاري در جاده ها و مسيرهاي کوهستاني و پروژه هاي صنعتي، جان خود را از دست داده اند. اين موارد نشان ميدهد که چيني ها با تمام قدرت و سرمايه وارد پروژه پاکستان شده اند و به دنبال اتلاف وقت نيستند. چيني ها از سال 2007 فعاليت خود را در پروژه هاي بندر گوادر در قالب پيمانکاران کوچک شروع کردند ولي از سال 2013 با ديدگاه جديد رهبر چين و اعلام پروژه «يک کمربند يک جاده»، با جديت کامل وارد توسعه زيرساخت هاي ترانزيتي پاکستان شدند و در سال 2015 نيز مبلغ سرمايه گذاري را از 46 ميليارد دلار به 54 ميليارد دلار افزايش دادند و براي 923 هکتار زمين در بندر گوادر، برنامه هاي دقيق و جامعي اجرا کردند به گونه اي که در فاز 2 توسعه اين بندر تا سال 2029 چهار اسکله کانتينري، يک ترمينال فله، يک ترمينال غلات، يک ترمينال رو رو، دو ترمينال نفتي، يک ترمينال ال ان جي، يک آزادراه شش بانده براي اتصال به سواحل مکُران، يک فرودگاه بين المللي جديد، کارخانجات شيرين سازي آب دريا، نيروگاه 300 مگاواتي و افزايش عمق کانال دسترسي به 20 متر احداث مي کنند. آن ها در نظر دارند ظرفيت فعلي 13 ميليون تني بندر گوادر را در يک بازه زماني 20 ساله به 400 ميليون تن و 100 اسکله و عمق کانال دسترسي 5/24 متر برسانند (اين در حالي است که ظرفيت فعلي بندر چابهار 5/8 ميليون تن است که طبق ادعاي مديران سازمان بنادر ظرفيت 12 ميليون تن را نيز دارد).
ايران در ازای سرمايه گذاری تحقيرآميز هندی ها اعتراض نکرده است
علي رغم تمام جديت چيني ها در پاکستان و حجم سرمايه گذاري عظيم آن ها، مجلس پاکستان در سال 2018 نسبت به عقب بودن طرح هاي چيني ها از برنامه اعلام شده اوليه اعتراض نمودند که باعث شد چيني ها ادوات مهندسي و تعداد کارشناسان خود در پاکستان را افزايش داده و نحوه تخصيص اعتبار خود را اصلاح کنند.