به گزارش «اقتصاد سرآمد»، در کشور ما هم چند صباحی است که دانش‌بنیان‌ها بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته‌اند در مصلای تهران دانش‌بنیان‌ها با گرایش دریایی گرد هم جمع می‌شوند تا بروز و ظهور قوی‌تری از خود به نمایش بگذارند. دانش‌بنیان‌ها چه هستند و چرا باید مورد حمایت قرار گیرند و چگونه؟ این‌ها نکات بنیادینی است که بهتر است مورد توجه ما قرار گیرد:

شرکت‌های دانش‌بنیان چه هستند؟
به‌طور خلاصه و مفید، شرکت‌های دانش‌بنیان برای «تجاری‌سازی دانش» تلاش می‌کنند. یک علمی وجود دارد روی کاغذ، اکنون این علم باید از روی کاغذ به یک فن و یک تکنولوژی نوظهور تبدیل شود. شرکت‌های دانش‌بنیان در حقیقت، «دانش» می‌فروشند، اما از آنجا که عین دانش، ناملموس است و به راحتی قابل‌تجاری‌سازی نیست، آن دانش را عمل پیاده می‌کنند و تجسم عینی می‌بخشند و قابل‌لمس و خرید و فروش. 
به‌طور طبیعی، هر تولیدی که از دل یک دانش‌بنیان بیرون می‌آید، به‌طور مستقیم یک یا چند نیاز شرکت‌های فعال داخلی را هدف قرار می‌دهد. یعنی به‌طور مشخص، یک نیاز تعریف‌شده و معین را برآورده می‌کند. برای مثال، یک شرکت به توانایی ساخت پره‌های مخصوص کشتی دست یافته است. دانش مهندسی آن را دارد؛ اکنون کافی است که این دانش مهندسی را به پروانه کشتی تبدیل کند و به کشتی‌سازها عرضه کند. دانش‌بنیان در این مسیر چند کار مهم را همزمان انجام می‌دهد:
اول: نیاز داخلی را تامین می‌کند و این به معنای حذف وابستگی کشور است. 
دوم: به ریال، به خریدار داخلی می‌فروشد و این به معنای گردش مالی و نیز به معنای جلوگیری از خروج ارز از کشور است. 
سوم: اشتغال ایجاد می‌کند و این یعنی کمک همه‌جانبه به رفاه اجتماعی و توسعه متوازن کشور. 
با این همه خوب است دولت‌ها نگاه مثبت و حمایتی به شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشند.

چرا باید حمایت کرد؟
معمولا دانش‌بنیان‌ها گروهی از دانشمندان مسلح و مجهز به علم هستند، نه مال. این است که برای شروع نیاز به حمایت جدی مالی دارند تا ایده‌ها و اختراعات خود را به ثبت و اجرا برسانند. این است که برای شروع باید از آن‌ها حمایت کرد و کشورها دقیقا همین کار را می‌کنند؛ البته مشروط به اینکه در ادامه شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند با تجاری‌سازی دانش خود، درآمد سرشار کسب کرده و به استقلال مالی و سپس توسعه کار تا حد رقابت‌های جهانی برسانند. 
بنابراین دلیل ضرورت حمایت، در حقیقت تامین سوخت اولیه یک شرکت دانش‌بنیان واقعی است تا موتور محرکه آن را روشن کند. حمایت اولیه دولت مانند سوخت یک موشک برای یک شرکت دانش‌بنیان عمل می‌کند تا آن را از زمین کنده و به جو برساند؛ بعد از آن شرکت واقعی خود به مسیر خود تا بی‌نهایت ادامه می‌دهد و می‌تواند هم به دولت کمک کند و هم به شرکت‌های فعال و هم به جامعه.

چگونه می‌توان حمایت کرد؟
اینجا نکته مهم نظارتی به میدان می‌آید، زیرا بخش بزرگی از سودجویان به بهانه شرکت دانش‌بنیان، شکل می‌گیرند و تلاش می‌کنند حمایت‌های دولتی را با رانت و رابطه قورت دهند و در نهایت هم هیچ. این دو آسیب مهم دارد:
-اول آنکه بودجه حمایتی دولتی را در مسیر انحرافی قرار می‌دهند و به جای اینکه بودجه به هدف خود و به دست‌کنندگان اصلی برسد، به دست یک عده سودجو رسیده و حرام می‌شود. -دوم اینکه به نام دانش‌بنیان می‌شود و به کام دیگران و ضرر نهایی آن به وجاهت و جایگاه دانش‌بنیان‌های واقعی می‌رسد و اعتبار آن‌ها را خدشه‌دار می‌کند. به همین خاطر است که نظارت بر دانش‌بنیان‌ها بسیار مهم است؛ مهمی که در کشور ما بایستی بیشتر آن را جدی بگیرند.

نمایشگاه برای حمایت از دانش‌بنیان‌ها
نمایشگاهی که به ابتکار معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری در مصلای تهران  از جنبه معرفی شرکت‌های دریایی به فعالان دریایی، جلب توجه مسئولان حکومتی، دولتی، قانون‌گذاری و قضایی به ارزش و اعتبار این شرکت‌ها و ایجاد انگیزه بیشتر برای شرکت‌های دانش‌بنیان مهم ارزیابی می‌شود. 
نمایشگاه هم بعد محدود خود را دارد و نمی‌تواند یک اقدام مستمر و راهبردی تلقی شود. بنابراین، باید اقدامات دیگری در کنار این حمایت قرار بگیرد تا شرکت‌های دانش‌بنیان به‌طور مستمر و همیشگی مورد توجه و ترویج قرار گیرند. برای مثال، یک حمایت دائمی رسانه‌ای لازم است. چه به شکل همکاری با رسانه‌های کشور و چه به شکل تشکیل یک پایگاه خبری مستقل یا هر دو. 
نکته دیگر که اساسی‌تر از همه است، همان ایجاد رابطه بین دانشگاه و صنعت است. بسیارند ایده‌های علمی که نیازمند محک عملی هستند و شرکت‌های بزرگ می‌توانند با حمایت مالی فرصت عملیاتی‌شدن به ایده را بدهند. توجه ما اکنون به سخنان علیپور، مدیرعامل شرکت کشتی‌سازی صدراست که اعلام حمایت کرد و بیان داشت که از ایده‌های عملی و نوآوری‌های دانشی حمایت می‌کند.
این اعلام می‌تواند از سوی دیگر شرکت‌های بزرگ مانند مجتمع کشتی سازی ایزوایکو، کشتی‌سازی شهید محلاتی بوشهر و... هم باشد. کمااینکه ممکن است این کارها را کرده باشند؛ اما همین نهاد فناوری ریاست‌جمهوری می‌تواند با سازوکار مشخص، این ارتباطات را به‌طور مستمر و دائمی ایجاد کند و به تعبیری، دست دانش‌بنیان‌ها و شرکت‌های بزرگ دریایی و غیردریایی را در دست هم بگذارد. ایجاد این سازوکار نمی‌تواند کار سختی باشد. 
مسئله اینجاست که تعدد و پراکندگی دستگاه‌های حاکمیتی و دولتی و خصوصی در عرصه دریا، چنان زیاد است که یک مورد گاهی بی‌متولی است و گاهی چندین متولی پیدا می‌کند و اینجاست که آش دریایی ایران همیشه یا شور است یا بی‌نمک. نتیجه منطقی این است که در نگرش سیستمی ابتدا کل سیستم را باید به سامان رساند و سپس نکات فرعی مانند معرفی و حمایت از دانش‌بنیان‌ها و دیگر فعالان به‌خوبی حل خواهد شد. 

شرط مجنونی دریایی ایران
بله! در ره منزل لیلی که خطرهاست در آن/ شرط اول قدم آن است که مجنون باشی. مجنون‌شدن دریایی ایران منوط و مشروط به سامان یافتن سازمان و ساختار کلی است. ایجاد یک‌ تنه واحد برای دریا. ایجاد یک مدیریت و یک فرماندهی واحد. جلوگیری از پراکندگی مفرطی که هست. ممانعت از ریزریزشدن بودجه‌هایی که بین ده‌ها دستگاه چنان خرد و خمیر می‌شود که کارایی خود را از دست می‌دهد. اصل را که درست نکنیم، پرداختن به فرعیات هیچ دردی از توسعه دریایی ما دوا نخواهد کرد، بلکه زخمی به زخم‌های دیگر خواهد افزود.