پوشش مردم بندر کنگ در بستر تاریخ


دکتر شهرزاد طیاری آشتیاری- پوشش نشانه هویت یک مردم می‌باشد. پوشش و فرهنگ مرتبط با آن در مناطق خلیج فارس از مباحث مهمی است که می‌بایست بیشتر به آن پرداخته شود. پوشش در مناطق خلیج فارس تحت تاثیر مسایل متعدد اقلیمی، کشف نفت، مهاجرت و غیره است. 
ایجاد نظام تعلیم و تربیت رسمی و ایجاد مدارس جدید نیز دانش‌آموزان دختر و پسر را وادار می‌کرد که لباس رسمی پوشیده و به مدارس بروند. به همین دلیل به تدریج لباس‌های رسمی وارد عرصه پوشش مردم بندر کنگ گردید. دانش‌آموزان و معلمان موظف بودند در مدرسه لباس‌های رسمی پوشیده و به تدریج در ساعات متعددی از سال با لباس‌های محلی فاصله بگیرند. تاسیس ادارات و وجود کارمندان متعدد با لباس رسمی نیز بر پوشش مردم تایرگزار بود و ارباب رجوع هم تا حدودی برای انجام کارهایشان با لباس رسمی به ادارات می‌رفتند. به تدریج بعد از تاسیس مدارس رسمی، دانش‌آموزان در مکتب‌خانه‌ها که در تابستان فعالیت می‌کردند، نیز لباس مدارس می‌پوشیدند. البسه ارزان قیمت چینی و هندی از طریق هند و با کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس وارد بندر کنگ شده و کفش‌های متعدد چینی جای کفش‌های محلی را در بندر کنگ گرفت. تنوع در پوشش در بندر کنگ باعث ایجاد اشتغال در زمینه دوخت و دوز و غیره نیز گردید. اما لباس‌های محلی و به ویژه لباس زنان به رقابت با لباس‌های وارداتی پرداخته و جذابیتی که لباس بندری و به ویژه شلوار بندری برای زنان بندر کنگی داشت، باعث گردید که آن‌ها طرح و نقشه‌های متعددی را در آن به کار گرفته و از زیور و پولک‌هایی در آن استفاده نمایند که به آن رنگ و جلای خاصی بدهد. در بیشتر خانه‌های مردم بندر کنگ زنان مبادرت به ایجاد نقش و نگار بر شلوار بندری پرداختند. برخی از دختران و زنان نیز از این طریق امرار معاش می‌کردند. چادرهای متعدد و رنگارنگ که در بخش فوقانی آن گلدوزی صورت گرفته بود نیز توسط خیاطان بندر کنگی دوخته شده و در مجالس عروسی از آن‌ها استفاده می‌گردید. خوس دورزی و شک بافی نیز توسط دختران جوان و زنان خانوار صورت می‌گرفت. زنان و دختران بندر کنگی تلاش داشتند تا اوقات فراغت خود را در خانه برای صنایع دستی در زمینه لباس‌های محلی به کار بگیرند. در مجموع لباس زن‌ها در بندر کنگ متنوع و شامل لباس کندوره و شلوار بادله و دوئی و انواع متفاوتی از شلوارهایی است که خیاطان محلی به کمک چرخ‌های گلدوزی می‌دوزند. لباس کندوره در واقع لباسی نسبتا گشاد و راحت با دوخت و نوارهای زری و سرآستین دورکمر و دورگردن درست می‌شود. بعضی وقت‌ها هم با گلایتون دوخته می‌شود. در حال حاضر هم این البسه در بندر کنگ بافته می‌شود. در خانه تاریخی که سنچه نام دارد، برخی از این البسه محلی فروخته شده و خریداران زیادی هم دارد. زنان بندر کنگی در خانه‌های خود معمولاً چرخ خیاطی و چرخ‌زری دوزی نیز دارند و لباس‌های محلی جذابیت خاصی برای گردشگرانی که از بندر کنگ دیدن می‌نمایند، دارد و بسیاری از این گردشگران در زمان بازدید از سنچه، لباس‌های محلی نیز خریداری می‌کنند. برقع را جهت حجاب دختران بعد از ازدواج بر صورت می‌گذراند. از پارچه مخصوص که به آن شیله برقع گفته می‌شد، درست می‌شد و پارچه اش را از هندوستان می‌آوردند. طراحی برقع نسبت به سن و محل سکونت متفاوت بود. استفاده از برقع به این منظور بود که دختران بعد از ازدواج اگر آرایشی داشتند از نامحرم پنهان می‌ماند. در واقع برقع مکمل مقنعه و چادر بود که در حال حاضر به دلیل فعالیت بانوان در کارهای اجتماعی استفاده نمی‌شود و خانم‌های مقید از عبا وروبندهای پارچه‌ای استفاده می‌کنند. برقع در بیشتر بنادر جنوبی ایران در حال حاضر کاربرد اندکی دارد. 
در ارتباط با پوشش مردان در بندر کنگ هم باید عنوان نمود که از زمان‌های قدیم پیراهن بلند به نام دشداشه استفاده می‌کردند مردان آن زمان بندر کنگ بجای، شلوار لنگ می‌پوشیدند. دلیل این کار هم شرایط بد آب و هوایی در برخی از فصول سال بود. استفاده از لنگ در بیشتر بنادر خلیج فارس معمول بود. ولی در حال حاضر استفاده نمی‌گردد. دشداشه هنوز هم توسط نسل قدیمی بندر کنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد و هم دشداشه زمستانی و هم دشداشه تابستانی دوخته می‌شود. پای‌افزار هم در بستر زمان در بندرکنگ تغییرات زیادی داشته است. در نخلستان‌ها از نوعی پای‌افزار استفاده می‌شد که از برگ درختان نخل درست شده و توان مقابله با خارهای بزرگ درخت نخل را داشت. معمولاً به دلیل گرمی هوا مردم از دمپایی یا نعلین خوب استفاده نموده و بسیاری از مردم هم از کفش‌های محلی و غیره استفاده می‌کردند. بنابراین پوشش مردم بندر کنگ در بستر زمان تغییرات زیادی داشته است.
پوشش مردم بندر کنگ در بستر تاریخ
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه