گروه اقتصاد - حسین بوذری ـ چند روزی است که موضوع واردات خودرو دوباره داغ شده و برخی معتقدند تحول در صنعت خودرو نیازمند تعادل بازار خودرو بوده و لازمه آن واردات خودرو است تا علاوه بر از بین رفتن رکود در بازار بتوان به رقابت‌پذیری میان شرکت‌های خودروسازی داخلی و خارجی بیشتر توجه کرد.
از سوی دیگر با واردات خودرو قیمت‌های داخلی را کاهش و علاوه بر آن، کیفیت را نیز افزایش داد.
اما در سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند که واردات خودرو نه‌تنها از رکود در بازار جلوگیری نمی‌کند، بلکه دست واسطه‌گری‌ها باز خواهد شد و تنها سه دهک بالای جامعه که جزء قشر متمول جامعه هستند دارای دلار بوده و قادر به وارد کردن خودرو هستند.
خبرنگار روزنامه «اقتصادسرآمد» وضعیت بازار خودرو و موضوع واردات را در گفت‌و‌گو با مرتضی مصطفوی کارشناس صنعت خودرو در میان گذاشته است.

بازار خودرو رها شده است!
مصطفوی با تأکید بر اینکه بازار خودرو همانند سایر بازارها رها شده است، اظهار کرد: برخلاف اینکه حکمرانان در تلاشند و مدعی هستند که سوار بر بازار خودرو هستند، اما قدرت کنترل و هدایت بازار خودرو را ندارند.وی اضافه کرد: شما وقتی قیمت بلیت پروازهای داخلی را ببینید متوجه می‌شوید که قدرت کنترل قیمت وجود ندارد، چه برسد به کنترل بازار خودرو، بنابراین با رها شدن بازار خودرو از سوی حکمران و مالک نمی‌توان به آینده بازار امیدوار بود.
کارشناس بازار صنعت خودرو یادآور شد: نفر اول و تعیین‌کننده بازار خودرو دلالان و واسطه‌ها هستند که حرف اول و آخر را می‌زنند، دلالان افرادی هستند که پول دارند و سهم قابل‌توجهی از سرمایه خود را در بازار دارند و در نتیجه بازار در اختیار آنهاست و به بازار جهت می‌دهند.
مصطفوی تبیین کرد: نکته بعدی اینکه پنج دهک پایین جامعه تقریباً فاقد خودرو هستند؛ درصورتی که اغلب پنج دهک بالای جامعه دارای خودرو هستند، بنابراین واردات خودرو هم کمکی به ایجاد فرصت‌های برابر بین آحاد جامعه نخواهد کرد.
وی تشریح کرد: بازارهای غیرمولد متأثر از اقتصاد دلاری بوده و بازارها کاملاً در اختیار دلار هستند و قیمت خودروها با نوسانات دلار بالا و پایین می‌شوند، بنابراین اینگونه نیست که با واردات خودرو بازار متعادل شود.
کارشناس بازار صنعت خودرو متذکر شد: هر زمان دلار پایین بود قیمت خودرو هم پایین آمد و هر زمان دلار بالا بود قیمت خودرو هم بالا رفت، از سویی با واردات خودرو نمی‌توان یک شبه بر بازار فائق شد، چراکه بسیاری از مردم نان شب برای خوردن ندارند، چگونه می‌خواهند خودروهای خارجی وارد کنند!
مصطفوی یادآور شد: واردات خودرو فرصت رانت را برای سه دهک بالای جامعه مهیا می‌کند و به این افراد اعلام می‌شود که شما خودرو وارد کن و سود ببر، بنابراین واردات تنها برای دهک‌های الای جامعه منفعت دارد که ثروتمندند بوده و در کار صادرات و واردات هستند.
بازار خودرو غیرشفاف است
وی با تأکید بر اینکه بازار خودرو یک بازار غیرشفاف است، ادامه داد: بازار خودرو رانتی، مافیایی و شبه‌دولتی است و این می‌شود زمین بازی صنعت خودرو و در چنین زمین آشفته، نامنظم و به‌هم‌ریخته‌ای که مدیریت واحد وجود ندارد و کنترلی روی آن نیست، این سرمایه‌دار است که حرف اول و آخر را می‌زند و اعطای هرگونه مجوز جدید برای واردات و تولید خودرو در شرکت های جدید خودروسازی به معنای زمینه سازی برای ایجاد رانت است.
کارشناس بازار صنعت خودرو افزود: از واردات خودرو تنها دلالان دبی و اطراف ایران سود می برند که بازار خودرو آنجا داغ شده و با وارد کردن خودرو به ایران آن را به چند برابر قیمت خواهند فروخت، اینکه عده‌ای عنوان می‌کنند با واردات خودرو با کاهش قیمت مواجه خواهیم شد چنین نیست.
مصطفوی افزود: متأسفانه قوه عاقله حکمران ما خواسته یا ناخواسته با واردات خودرو کاری می‌کند که پول به جیب عده‌ای آقازاده و بچه‌پول‌دار برود، یعنی شما با آلترناتیو سه یا چهار دهک آخر جامعه به ضرر پنج دهک اول جامعه که وضعیت مالی مناسبی ندارند کار می‌کنید؛ فرض کنید دولت خودروی هیوندای 2020 وارد کرد، بسیار خوب مگر دغدغه پنج دهک اول جامعه خودروست، بنابراین این قوانین تنها پروپاگاندای سیاسی با سک زیباست که عنوان می‌کند در حال واردات خودرو هستیم.
وی تبیین کرد: افرادی که بحث واردات خودرو را مطرح کرده‌اند در حال پاک کردن صورت مسئله هستند و آن بازار شبه‌دولتی است که جوانان 23 ساله در شرکت‌های خودروسازی و مکان‌های فنی مشغول به کار هستند و مسئولیت بالارتبه هم دارند.
کارشناس بازار صنعت خودرو تشریح کرد: اینکه عده‌ای دولت چهاردهم سرکار نیامده، تز واردات خودرو می‌دهند قابل باور نیست و بعدها مشخص می‌شود که در پس این موضوع چه پول‌هایی به جیب زده‌اند، بنابراین با این کارها قیمت خودرو پایین نخواهد آمد، چراکه قیمت خودرو بسته به قیمت دلار است و دهک پایین جامعه با 15 تا 20 میلیون تومان حقوق ماهانه چگونه باید به خودرو فکر کند؟!