تقویت خط لوله «قدرت سیبری» با هدف افزایش صادرات انرژی روسیه به چین
​​​​​​​گروه انرژی - توحید ورستان - سفر اخیر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به مغولستان بار دیگر بر اهمیت روابط انرژی و پویایی دیپلماسی بین المللی بین دو کشور تاکید کرد. مغولستان تا حد زیادی نیازهای انرژی خود را از طریق واردات تامین می‌کند که روسیه تامین کننده اصلی آن است. سفر پوتین نقطه عطفی مهم در استراتژی انرژی روسیه و نقش مغولستان در روابط بین‌الملل است. در این زمینه، تاثیر این سفر بر روابط انرژی مغولستان و روسیه و بازتاب آن بر دیپلماسی بین‌المللی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. سفر ولادیمیر پوتین به مغولستان برای تقویت روابط بین مسکو و اولان باتور از اهمیت استراتژیک برخوردار بود و روابط تاریخی بین مردم روسیه و مغولستان در طول جنگ جهانی دوم نیز مشهود بود.

اهداف پوتین از سفر به مغولستان
به گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد از مرکز آنکسام ترکیه؛ هنگام بررسی بخش انرژی مغولستان، واضح است که این کشور تا حد زیادی نیازهای انرژی خود را از طریق واردات تامین می‌کند. در سال ۲۰۲۲، این کشور ۱۷۸ میلیون دلار برق وارد کرد که چین (۱۲۶ میلیون دلار) و روسیه (۵۱.۸ میلیون دلار) بزرگترین منابع آن بودند. بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲، واردات برق از روسیه ۱۶.۹ میلیون دلار افزایش یافت و این کشور را به سریع‌ترین رشد در بخش وارداتی تبدیل کرد. در همین مدت صادرات برق مغولستان ۳۳۱ هزار دلار بوده است. 
برق هفتمین محصول وارداتی مغولستان است که وابستگی این کشور به تامین انرژی خارجی را نمایان می‌کند. نقش استراتژیک مغولستان در پروژه خط لوله «قدرت سیبری ۲» به عنوان یک موضوع مهم برای روسیه و چین محسوب می‌شود. تصمیم مغولستان برای حذف این پروژه از برنامه توسعه ملی خود تا سال ۲۰۲۸ به عنوان یک عقب‌گرد بزرگ برای روسیه است. این خط لوله هسته اصلی تلاش‌های روسیه برای گسترش بازار انرژی خود به خارج از اروپا بوده و هدف صادرات گاز بیشتر به چین، جایگزینی برای بازار رو به کاهش اروپا به دلیل تحریم‌های اعمال شده غرب به دلیل جنگ در اوکراین است. 
بر اساس این گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، انتظار می‌رود تصمیم مغولستان منجر به تاخیر یا لغو پروژه شود و با توجه به وابستگی روسیه به درآمدهای انرژی و هزینه‌های جنگ جاری، این امر می‌تواند وضعیت اقتصادی روسیه را بیشتر تحت فشار قرار دهد. از دیدگاه مغولستان، این تصمیم بازتابی از استقلال در پروژه‌های بین چین و روسیه و همچنین تضاد منافع بین دو کشور و همچنین راهبردی برای اولویت دادن به منافع ملی تلقی می‌شود. پوتین در این سفر از طریق بیانیه‌ها و دیدارهای دوجانبه به این موضوع پرداخت و موضوع را وارد مرحله جدیدی کرد. او در تلاش است تا مغولستان را نه تنها به عنوان یک کشور ترانزیتی، بلکه به عنوان شریکی که از نظر اقتصادی از این پروژه منتفع می‌شود، قرار دهد و تأکید دارد که گاز طبیعی فرصت‌های قابل توجهی برای اقتصاد مغولستان ارائه می‌دهد. با این حال، تصمیم مغولستان مبنی برعدم گنجاندن این پروژه در برنامه توسعه خود تا سال ۲۰۲۸، استراتژی انرژی مسکو در منطقه را پیچیده و پوتین را مجبور می‌کند تا تلاش‌های خود را برای کسب مجوز برای این پروژه تشدید کند.
چرا مغولستان پوتین را دستگیر نکرد؟
سفر پوتین بازتاب‌های بین‌المللی خاصی نیز داشته و دارد «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه، برای اولین بار پس از صدور حکم بازداشت توسط دیوان کیفری بین المللی در سال ۲۰۲۳، از مغولستان، یکی از اعضای دیوان کیفری بین المللی (ICC) بازدید کرد. در اولان باتور، پوتین با یک مراسم نظامی توسط رئیس جمهور مغولستان، اوخناگین خورلسوخ، مورد استقبال قرار گرفت. پوتین توسط دیوان کیفری بین‌المللی متهم به جنایات جنگی است، اما روسیه این ادعاها را رد می‌کند. اوکراین از مغولستان خواست که حکم بازداشت دیوان بین المللی کیفری را اجرا کند، اما مغولستان به این درخواست پاسخ نداد. مغولستان با حفظ روابط دوستانه با روسیه و وابستگی به آن برای تامین نیازهای انرژی، روابط خود را با روسیه در این زمینه ادامه می‌دهد. دولت مغولستان ناتوانی خود در اجرای حکم دستگیری پوتین از سوی دیوان کیفری بین‌المللی با استناد به وابستگی شدید این کشور به منابع انرژی وارداتی توضیح داده است. مغولستان بیش از ۹۵ درصد فرآورده‌های نفتی و بیش از ۲۰ درصد برق خود را از کشورهای همسایه وارد می‌کند. این وابستگی در صورت بروز اختلال در عرضه، خطرات جدی برای عموم مردم آن به همراه دارد. از لحاظ تاریخی، مغولستان سیاست بی‌طرفی را برای حفظ روابط متعادل با روسیه و چین دنبال کرده است. مغولستان علیرغم عضویت در دیوان کیفری بین المللی، به حکم بازداشت پوتین در رابطه با جنایات جنگی توسط دادگاه عمل نکرده است. در حالی که کارشناسان حقوقی نشان می‌دهند که مغولستان احتمالا با عواقب قانونی برای این انفعال مواجه شود، سازمان‌های بین المللی و مقامات اوکراینی استدلال می‌کنند که این کشور عدالت بین المللی را تضعیف می‌کند.
نتیجه‌گیری - سفر پوتین به مغولستان اهمیت روابط انرژی و پویایی دیپلماسی بین المللی بین روسیه و مغولستان را نمایان کرد. مغولستان بخش بزرگی از نیازهای انرژی خود را از طریق واردات تامین می‌کند و روسیه تامین کننده اصلی آن است. پروژه خط لوله قدرت سیبری محور اصلی سفر پوتین است که هدف آن افزایش صادرات انرژی روسیه به چین است. تصمیم مغولستان برای حذف این پروژه از برنامه توسعه خود تا سال ۲۰۲۸ می‌تواند منجر به تغییر قابل توجهی در استراتژی انرژی روسیه شود. علاوه بر این، عدم اقدام مغولستان به حکم دستگیری پوتین از سوی دیوان کیفری بین‌المللی، نشان‌دهنده پاسخ این کشور به خواسته‌های عدالت بین‌المللی و تلاش‌های آن برای حفظ روابط دیپلماتیک به دلیل وابستگی به انرژی است. این وضعیت رابطه پیچیده بین سیاست‌های انرژی و قوانین بین المللی را آشکار می‌کند. تلاش‌های مغولستان برای مدیریت چالش‌های ناشی از وابستگی به انرژی و توازن روابط بین‌الملل، یک مورد قابل توجه برای دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی است.